خواص زعفران: 20 خاصیت که از زعفران بمب سلامتی میسازد!
زعفران گیاهی باستانی است که در میان تمامی فرهنگها و جوامع، جایگاه ویژهای داشته و دارد.
مردم روم باستان، زعفران را گیاهی مقدس میدانستند که برای به دست آوردن آن باید مسیری طولانی را میپیمودند و در جایی دورافتاده آن را تهیه میکردند. ساکنان مدیترانه، اروپاییها، چینیها و هندوها نیز این گیاه را شناخته و از خواص زعفران آگاه بودند.
اما زعفران برای ایرانیها خاصتر بوده است. سابقه کشت زعفران در ایران به بیش از 5000 سال میرسد. ایرانیهای باستانی از زعفران برای تقویت میل جنسی، ادویه، عطر، چای، بهبود زخمها و قطع خونریزی استفاده میکردهاند. در مراسمات مذهبی نیز به عنوانی گیاهی آسمانی آن را به خدایان تقدیم میکردند.
امروزه بسیاری از خواص جادویی زعفران به کمک علم ثابت شده و از آن میتوان برای درمان بسیاری از بیماریها کمک گرفت. در این مقاله از ایده آل مگ به خواص زعفران خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
ارزش غذایی زعفران
زعفران دارای طبع گرم و خشک بوده و بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی را در خود دارد. ارزش غذایی زعفران به شرح زیر است:
ارزش غذایی در 100 گرم زعفران خشک شده | |
کالری | 310 کیلوکالری |
کربوهیدارت | 65.37 گرم |
پروتئین | 11.43 گرم |
چربی | 5.85 گرم |
آب | 11.95 گرم |
فیبر | 3.90 گرم |
قند | 0.00 گرم |
کلسترول | 0.00 گرم |
ویتامینهای 100 گرم زعفران خشک شده | |
ویتامین A | 27 میکروگرم |
ویتامین C | 80.80 میلیگرم |
تیامین (B1) | 0.12 میلیگرم |
ریبوفلاوین (B2) | 0.27 میلیگرم |
نیاسین (B3) | 1.46 میلیگرم |
ویتامین B6 | 1.101 میلیگرم |
مواد معدنی در 100 گرم زعفران خشک شده | |
کلسیم | 111.00 میلیگرم |
آهن | 11.10 میلیگرم |
منیزیم | 264.00 میلیگرم |
فسفر | 252.00 میلیگرم |
پتاسیم | 1724.00 میلیگرم |
سدیم | 148.00 میلیگرم |
روی | 1.09 میلیگرم |
مس | 0.33 میلیگرم |
منگنز | 28.41 میلیگرم |
سلنیم | 5.60 میکروگرم |
خواص زعفران
زعفران خواص و فواید زیادی برای بدن دارد و در درمان بسیاری از بیماریها مفید است. در ادامه به مهمترین خواص زعفران خواهیم پرداخت.
1. منبعی سرشار از آنتی اکسیدان
زعفران دارای ترکیبات متنوع و قابل توجهی است که آن را تبدیل به منبعی سرشار از آنتی اکسیدان کرده است. آنتی اکسیدانهای موجود در زعفران شامل کروسین، کروستین، سافرانال و کامفرول است که از بدن در برابر رادیکالهای آزاد و استرس اکسیداتیو محافظت میکنند.
2. بهبود خلق و خو و درمان افسردگی
یکی از مهمترین خواص زعفران، تاثیر آن بر کاهش علایم افسردگی و بهبود خلق و خوست. مردمان بومی زعفران را ادویه آفتابی مینامیدند که دلیل آن نه فقط رنگش بلکه تاثیراتی بود که بر شادابی و بهبود روحیه افراد داشت. در مطالعات انجام شده، استفاده از مکملهای زعفران به طور قابل توجهی توانستند علایم افسردگی را بهتر از داروهای شیمیایی کاهش دهند.
3. مفید برای مبارزه با سرطان
همانطور که گفته شد، زعفران منبعی قوی از آنتی اکسیدانها است که به خنثی کردن رادیکالهای آزاد مضر کمک میکند. این رادیکالهای آزاد عموما با بیماریهایی مانند سرطان ارتباط دارند، به همین جهت زعفران میتواند تا حدودی در روند مبارزه با سرطان موثر باشد.
همانطور که تحقیقان نشان داده، زعفران میتواند سلولهای سرطانی روده بزرگ را از بین برده یا رشد آنها را سرکوب کند، بدون اینکه به سلولهای سالم آسیبی برساند. البته در سرطانهی پوست، مغز استخوان، پروستات، ریه، سینه و سرطان دهانه رحم نیز چنین تاثیری دارد.
4. کاهش علایم سندروم پیش از قاعدگی
از خواص زعفران میتوان به کاهش دردهای پیش از قاعدگی اشاره کرد. این شیوه درمانی قرنهاست که میان ایرانیان رایج است و امروزه نیز ثابت شده که میتواند سردرد، اضطراب، استرس و سایر علایم فیزیکی، عاطفی و روانی پیش از قاعدگی را رفع کند.
بیشتر بخوانید: قطع فوری پریود خانگی ؛ چگونه دوران قاعدگی را کوتاهتر کنیم؟
5. تقویت میل جنسی
استفاده از زعفران برای تقویت میل جنسی از دیگر خواص آن است که مردمان زمانهای دور نیز از آن اطلاع داشتهاند، به طوری که گردشگرانی که به ایران باستان میآمدهاند، بارها درباره آن صحبت کردهاند. در حال حاضر نیز استفاده از زعفران برای تقویت میل جنسی توصیه میشود، مخصوصا برای افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف میکنند.
6. کاهش اشتها و کمک به لاغر شدن
زعفران میتواند به طور قابل توجهی اشتها را کم کرده و در کاهش وزن و لاغری موثر باشد. استفاده از زعفران یا مکملهای آن در وعدههای غذایی سبب میشود تا فرد احساس سیری بیشتری کرده و از خوردن میان وعده و تنقلات خودداری کند. همچنین میتواند تودههای چربی دور شکم را تا حد قابل توجهی بسوزاند.
بیشتر بخوانید: خواص گل یاس ؛ داروی لاغری و افزایش قوای جنسی
7. درمان اختلالات عصبی
زعفران دارای اثرات محافظت کننده عصبی است که به سلامت مغز کمک میکند، به همین جهت میتوان به عنوان یک داروی مفید برای درمان اختلالات عصبی از آن استفاده کرد، بدون اینکه عارضه جانبی داشته باشد.
همچنین زعفران با محافظت از سلولهای عصبی در برابر آسیب رادیکالهای آزاد، به کاهش تخریب عصبی و جلوگیری از تجمع پروتئین بتا آمیلوئید در مغز کمک کرده و میتواند با اختلال عملکرد شناختی مزمن ناشی از استرس مفید باشد.
8. بهبود کیفیت خواب
کسانی که از بیخوابی رنج میبرند، میتوانند برای بهبود کیفیت خواب خود از زعفران کمک بگیرند. بر اساس مطالعات صورت گرفته، استفاده از زعفران نسبت به داروهای خواب آور، تاثیر بهتری بر روی خواب رفتن و طول مدت و کیفیت آن دارد. همچنین میتواند به بزرگسالانی که مبتلا به اختلال خواب خفیف تا متوسط ناشی از اضطراب هستند، کمک نماید.
بیشتر بخوانید: برای بی خوابی چه بخوریم + چه خوراکیهایی ضدخواب هستند؟
9. درمان اختلال نعوظ
استفاده از زعفران در دوزهای متوسط میتواند اختلال نعوظ را بهبود بخشد. مصرف 30 میلیگرم زعفران در طی 4 هفته و به صورت روزانه میتواند به طور قابل توجهی عملکرد نعوظ را نسبت به سایر داروها درمان کند، به ویژه برای مردانی که از داروهای ضد افسردگی نیز استفاده میکنند.
10. محافظت از سلامت چشم
کسانی که میخواهند از سلامت چشم خود محافظت کنند، میتوانند از خواص زعفران استفاده کنند. زعفران میتواند به سلامت چشم و بهبود عملکرد شبکیه کمک کند. زعفران همچنین میتواند برای درمان دژنراسیون ماکولا که یک مشکل کاهش بینایی مرکزی مرتبط با افزایش سن است، مفید باشد. زعفران با خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی که دارد، از پیشرفت این بیماری جلوگیری میکند.
11. اثرات ضد التهابی
اگر التهابات مزمن و سطح پایین در بدن کنترل نشود، میتواند موجب تسریع فرآیند پیری شود. زعفران با داشتن خواص ضد التهابی، تا حد قابل توجهی میتواند التهابات بدن را کاهش دهد.
12. کاهش خطر بیماری قلبی
مطالعات بالینی انجام شده روی خواص زعفران نشان داده که میتواند با خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی خود از قلب محافظت کند. زعفران با کاهش کلسترول خون، از سلامت شریانها و عروق خونی حمایت کرده و خطر بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
13. کاهش سطح گلوکز خون
زعفران میتواند با کاهش سطح گلوکز خون، حساسیت به انسولین را افزایش دهد. در آزمایشی که روی مبتلایان به دیابت نوع 2 انجام شد، مصرف روزانه 30 میلیگرم زعفران به مدت 3 ماه، توانست سطح گلوکز خون ناشتا را بهبود بخشد.
14. درمان تشنج
در طب ایران باستان، از زعفران به عنوان یک داروی ضد تشنج استفاده میشده است. با مطالعات بالینی روی افراد، مشخص شده که زعفران میتواند زمان تشنج را کوتاه کند؛ اما هنوز مشخص نشده که چطور این کار را انجام میدهد.
15. شفاف کردن پوست
از دیگر خواص زعفران میتوان به شفاف کردن پوست اشاره کرد. زعفران میتواند با افزایش کلاژن موجود در پوست، به شفافیت و شادابی آن کمک کند. در تاریخ آمده که کلئوپاترا، ملکه افسانهای مصر باستان، هر روز در آب زعفران حمام میکرد تا پوستی شاداب و لطیف داشته باشد.
16. مفید برای رماتیسم
زعفران با داشتن خواص ضد التهابی و ضد افسردگی خود میتواند در کاهش روماتیسم و بهبود علایم آن مفید باشد. افراد مبتلا به روماتیسم میتوانند با مصرف این گیاه تا حد قابل توجهی دردهای ناشی از التهاب مفاصل را کاهش دهند.
17. درمان زخمهای پوستی
زمانی که اسکندر وارد ایران شد، دریافت که ایرانیها از زعفران برای درمان زخمهای خود استفاده میکنند و او نیز این کار را انجام داد. امروز مشخص شده زعفران میتواند در درمان زخمهای پوستی بسیار مفید باشد. زعفران به نوعی تقویت کننده پوست محسوب میشود که میتواند به ترمیم و بازیابی پوست کمک کند.
18. مفید برای کودکان
کمتر داروی گیاهی است که بتوان آن را برای کودکان تجویز کرد، اما خوشبختانه کودکان نیز میتوانند از خواص زعفران بهره ببرند. زعفران میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن آنها کمک کند. زعفران با کمک به بدن برای جذب کلسیم مورد نیاز خود، نقش مهمی در رشد استخوانهای کودک ایفا میکند.
19. کاهش فشار خون
از آنجایی که زعفران به سلامت شریانها و رگهای خونی کمک میکند، میتواند برای کاهش فشار خون بالا نیز مفید باشد.
20. درمان مشکلات گوارشی
از دیگر خواص زعفران میتوان به اثرات مفید آن روی مشکلات گوارشی اشاره کرد. زعفران میتواند تا حد قابل توجهی مواردی مثل نفخ، ورم و سوزش سر معده و یبوست را کاهش دهد.
مضرات زعفران
به طور کلی زعفران گیاهی بیخطر بوده که عوارض جانبی چندانی ندارد. البته به شرط اینکه در مقادیر کم استفاده شود، زیرا استفاده زیاد و طولانی مدت از آن میتواند خطرات جدی به دنبال داشته باشد.
زعفران را میتوان به عنوان یک مکمل غذایی و به اندازه 1.5 گرم در روز مصرف کرد. استفاده بیش از 5 گرم از آن به صورت روزانه میتواند اثرات سمی داشته باشد. سرگیجه، خستگی، خشکی دهان، اضطراب، حالت تهوع و سردرد و اسهال خونی برخی از عوارض جانبی زعفران است. همچنین مصرف بیش از 12 گرم زعفران در روز میتواند کشنده باشد.
استفاده از زعفران برای زنان باردار توصیه نمیشود، زیرا ممکن است منجر به سقط جنین شود.
همچنین اگر قصد دارید از زعفران برای بهبود تشنج استفاده کنید، حتما قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید، مخصوصا اگر داروی خاصی را مصرف میکنید.
نحوه مصرف زعفران
زعفران را میتوان به شیوههای متفاوتی مصرف نمود که مهمترین و رایجترین آنها به شرح زیر است:
چای زعفران
چای زعفران رایجترین روش مصرف آن است. در این روش زعفران آسیاب شده را باید با مقداری آب جوش روی حرارت گذاشته و به مدت 30 دقیقه بجوشانید. چای زعفران طعم بینظیری دارد. البته میتوانید کمی هل نیز به آن اضافه کنید.
آب کردن زعفران با یخ
اگر برای استفاده از خواص زعفران میخواهید آن را آب کرده و در غذاها و نوشیدنیها مصرف کنید، باید مقداری پودر را در یک کاسه ریخته و سطح آن را با یخ بپوشانید. با یخ شدن آب، زعفران نیز در آب حل شده و رنگ پس میدهد. از این زعفران آب شده میتوانید برای برنج زعفرانی یا شربت زعفران استفاده کنید.