با مهم‌ترین خواص بابونه برای سلامتی و مضرات آن بیشتر آشنا شوید

هزاران سال است که بابونه به عنوان یک داروی سنتی برای کاهش اضطرب و تسکین درد معده استفاده می‌شود. در بسیاری از مناطق جهان، این گیاه را به صورت دمنوش یا چای مصرف می‌کنند. بر اساس نظرسنجی‌ها، روزانه 1 میلیون چای بابونه در سراسر جهان، نوشیده می‌شود!

بر اساس تحقیقات صورت گرفته، بابونه حاوی یک ترکیب شیمیایی به نام “Chamazulene” است که خاصیت ضد التهابی، ضد درد و ضد اسپاسم دارد. اگرچه این گیاه در طب ستنی به عنوان یک ماده بی‌خطر شناخته می‌شود، اما ممکن است مضراتی نیز برای برخی از افراد به همراه داشته باشد.

در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم علاوه بر بررسی خواص بابونه برای سلامتی، به تعدادی از ضررهای احتمالی آن نیز اشاره کنیم. اگر دوست دارید با این گیاه اسرارآمیز بیشتر آشنا شوید، حتما تا پایان با ما همراه باشید.

آشنایی با گیاه بابونه و ترکیبات آن

بابونه یکی از اولین گیاهان دارویی است که انسان، به خواص دارویی آن پی برد. این گیاه از خانواده Asteraceae/Compositae بوده و در دو نوع بابونه آلمانی و بابونه رومی شناخته می‌شود.

بابونه یک گیاه بومی اروپا و مدیترانه است. بابونه آلمانی بیشتر در شمال و مرکز اروپا رشد می‌کند. در حالی که بابونه رومی، در غروب اروپا رشد کرده و امروزه به شکل گسترده‌ای در انگلستان کشت می‌شود.

تلفظ اسپانیایی بابونه (manzanilla) به معنی سیب کوچک است؛ زیرا گل‌های بابونه رایحه‌ای قوی، شیرین و شبیه به سیب دارند. بابونه در مصر باستان به عنوان یک گیاه بسیار مهم شناخته شده و حتی بقراط، از آن برای کاهش تب استفاده می‌کرد.

گل‌های خشک شده بابونه حاوی ترپنوئیدها و فلاونوئیدهای زیادی است که به خواص دارویی آن، کمک می‌کند. از گیاه بابونه به صورت دمنوش، چای و روغن استفاده می‌شود.

طبع بابونه در طب سنتی بسیار گرم و خشک است. این گیاه به دلیل همین طبع، بهتر است توسط افرادی که طبع گرم و خشک دارند، مصرف نشود. این افراد، در صورت مصرف گیاه بابونه، بهتر است از مصلح آن، یعنی عسل یا انار استفاده کنند. گرمی زیاد این گیاه ممکن است در افراد گرم مزاج، باعث ایجاد حساسیت و کهیر شود.

مهم‌ترین خواص بابونه

بابونه معمولا برای بسیاری از بیماری‌های انسان مانند تب یونجه، التهاب، اسپاسم ماهیچه‌ها، اختلالات قاعدگی، بی‌خوابی، اختلالات دستگاه گوارش، دردهای روماتیسمی و بواسیر استفاده می‌شود. علاوه بر این، روغن‌های بابونه به طور گسترده‌ای در لوازم آرایشی و آروماتراپی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در ادامه، به معرفی برخی از خواص فراوان گیاه بابونه برای سلامتی بدن می‌پردازیم:

ضد استرس و افسردگی

گیاه بابونه خاصیت ضد اضطراب و افسردگی دارد. شاید تاکنون عودها و اسانس‌های بابونه را که برای کاهش اضطراب و افزایش آرامش استفاده می‌شوند، دیده باشید. به دلیل وجود این خاصیت در بابونه، از این گیاه برای درمان صرع، بی‌خوابی، میگرن و انواع بیماری‌های گوارشی عصبی استفاده می‌شود.

ضد التهاب و بهبود درد

در طب سنتی از بابونه به عنوان آسپیرین گیاهی نام برده می‌شود. از این گیاه برای کاهش درد، التهاب و قرمزی استفاده می‌شود. شما می‌توانید از بابونه برای کاهش درد دندان، کمر و دردهای ناشی از آرتروز استفاده کنید.

رفع مشکلات هضم غذا

اگر مشکلات معده دارید، غذای شما دیر هضم می‌شود یا نفخ می‌کنید، بابونه می‌تواند مشکل شما را رفع کند. بابونه با افزایش شیره‌های گوارشی، قدرت هضم را افزایش می‌دهد و باعث کاهش نفخ می‌شود.

اگر زخم یا ورم معده دارید، باز هم می‌توانید از دمنوش بابونه به عنوان یک داروی مکمل در کنار درمان‌های دارویی خود استفاده کنید.

سلامت کبد با دمنوش بابونه

یکی دیگر از مهمترین خواص گیاه بابونه، افزایش سلامت کبد و بهبود عملکرد صفرا است. البته در این مورد باید به طبع گرم و مضرات بابونه توجه کرد.

افرادی که طبع گرم و خشک دارند، بهتر است، با در نظر گرفتن خواص و مضرات بابونه، برای سلامت کبد خود از داروی گیاهی دیگری مثل کاسنی استفاده کنند.

درمان سرماخوردگی و بهبود سرفه

بابونه یکی از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی برای درمان سرماخوردگی است. برای درمان سرماخوردگی، می‌توان از بابونه به صورت دمنوش یا بخور استفاده کرد. بخور بابونه در درمان گرفتگی گلو، کاهش درد و فشار سینوسی بسیار موثر است.

کاهش التهابات چشم

یکی دیگر از کاربردهای بابونه، کاهش التهابات چشم است. اگر شما هم از جمله افرادی هستید که آلودگی هوا به طور مکرر باعث التهاب چشم‌های شما می شود، از بخور بابونه استفاده کنید. همان طور که گفته شد، بابونه خاصیت ضد التهابی دارد و از این رو باعث بهبود وضعیت چشم شما می‌شود.

کاهش بیماری های قلبی

یکی از ترکیبات موثر ارزشمند موجود در بابونه، فلاونوئیدها هستند. این ترکیبات باعث کاهش بروز بیماری های عروق کرونری و افزایش سلامت قلب می‌شوند.

سالمندان می‌توانند برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، مصرف دمنوش بابونه را در برنامه غذایی خود جای دهند.

بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی

بسیاری از خانم‌ها پیش از شروع دوره قاعدگی علائمی مانند گرگرفتگی، نفخ، عرق کردن و اضطراب را تجربه می‌کنند. اگر شما هم جز این دسته از خانم‌ها هستید و برای رفع این مشکل دوست ندارید از داروهای شیمیایی استفاده کنید، در این دوران روزی دو لیوان دمنوش بابونه بخورید.

بهبود علائم سوختگی و کاهش درد

درمان سوختگی یکی دیگر از خواص بابونه است. برای بهبود سوختگی پوست خود، مقداری روغن بابونه را روی سطح سوخته پخش کنید.

روشنی پوست‌های تیره و آفتاب سوخته

یکی دیگر از خواص مهم و کاربردی بابونه، سفید کردن پوست و از بین بردن سلول‌های مرده است. اگر دچار آفتاب سوختگی شده‌اید و یا قصد پاکسازی پوست خود را دارید، از بخور بابونه استفاده کنید.

از بین بردن تیرگی و کبودی زیر چشم

بسیاری از افراد از وجود پف و تیرگی زیر چشم خود شکایت دارند و به دنبال درمان‌های خانگی برای این مشکل هستند. برای از بین بردن کبودی زیر چشم‌ها، مقداری دمنوش بابونه آماده کنید، بگذارید تا خنک شود.

یک حوله یا پارچه تمیز را داخل دمنوش بگذارید تا خوب خیس شود. آب اضافی آن را بگیرید. حوله را به مدت 20 دقیقه روی چشم‌های خود بگذارید. این کار علاوه بر از بین بردن حلقه‌های تیره، باعث رفع خستگی چشم‌های شما می‌شود.

 درمان حساسیت‌های پوستی

اگر از جمله افرادی هستید که حساسیت دارید و زیاد کهیر می‌زنید، از بابونه استفاده کنید. برای التیام خارش ناشی از حساسیت، مانند مورد قبل، از کمپرس بابونه بر روی کهیرها استفاده کنید. درباره این خاصیت درمانی باید به خواص و مضرات بابونه نیز توجه نمود. افراد بلغمی بهتر است، برای رفع حساسیت‌های خود از بابونه استفاده نکنند.

ضد میکروب بودن بابونه

یکی از خواص شگفت‌انگیز بابونه، خاصیت ضدمیکروب آن است. به دلیل همین خاصیت، می‌توان از بابونه برای درمان زخم، اگزما، زخم بستر و بواسیر استفاده نمود.

خاصیت تب ‌بری بابونه

بابونه خاصیت تب‌ بری قوی دارد. برای کاهش تب بهتر است، از دمنوش بابونه استفاده کنید.

تقویت سیستم ایمنی با بابونه

دمنوش بابونه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. به دلیل وجود این خاصیت در بابونه شما می‌توانید از آن در درمان بسیاری از بیماری‌ها، به عنوان داروی مکمل استفاده کنید.

کنترل قند خون و درمان دیابت نوع 2

نوشیدن دمنوش بابونه می‌تواند به کنترل قند خون در بیماران دیابت نوع 2 کمک کند و نیاز آن‌ها به دارو را کاهش دهد. محققان توصیه می‌کنند، این بیماران حداقل روزی 3 فنجان از این دمنوش را در برنامه غذایی خود جای دهند.

بهبود سرطان

بابونه دارای ماده موثر آپیژنین است. این ماده از شکل‌گیری سلول‌های سرطانی و رشد آن‌ها جلوگیری می‌کند. تحقیقات بسیاری تاثیر مثبت مصرف مداوم بابونه را در درمان سرطان‌های سینه و پروستات، نشان داده است.

درمان احتباس اداری و مشکلات کلیوی

احتباس ادرای از عوارض جانبی بیماری‌های پروستات و عفونت‌ اداری است. دمنوش بابونه کمک می کند تا این مشکل رفع شود. این دمنوش همچنین می‌تواند باعث تسکین دردهای کلیوی شود.

کاهش درد و گرفتگی رحم در دوران قاعدگی

در طب سنتی از این گیاه، برای درمان دردهای قاعدگی نیز استفاده می‌شود. بابونه با کاهش انقباض عضلات صاف رحم، درد را کاهش می‌دهد و به باز شدن خون قاعدگی کمک می‌کند.

مضرات احتمالی بابونه

با وجود همه خواص بابونه که در بالا به آن‌ها اشاره شد، مصرف بیش از حد بابونه نیز ممکن است دارای مضرات و عوارض جانبی باشد. در ادامه سعی شده تا فهرست کاملی از مضرات بابونه گردآوری شود، پس قبل از مصرف بابونه حتما این لیست را بخوانید.

مضرات بابونه برای خانم‌های باردار

مصرف بابونه در دوران بارداری مجاز نیست. بابونه ممکن است باعث سقط جنین شود، یا روی روند رشد آن تاثیر منفی بگذارد.

مضرات بخور بابونه

بخور بابونه ممکن است باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک پوستی شود. بهتر است در شروع استفاده از بابونه به صورت بخور، زمان استفاده را کاهش دهید تا در صورت بروز آلرژی زودتر متوجه شوید.

تاثیرات منفی دمنوش بابونه

همان‌طور که گفته شد، زیاده‌روی در مصرف بابونه می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد، از جمله این عوارض می‌توان به سردرد، زخم‌های دهانی، ورم چشم و تعریق زیاد اشاره کرد. در صورت مشاهده هر یک از این نشانه ها از مصرف مجدد بابونه خودداری کنید.

مضرات بابونه و تداخلات دارویی

یکی از نکات مهم در مصرف بابونه، توجه به تداخلات دارویی آن است. در هنگام مصرف داروهای ضد انعقاد خونی چون وارفارین، سیکلوسپورین، بنزودیازپین باید از مصرف بابونه به هر شکل اجتناب نمود.

از بابونه به چه صورت استفاده کنیم؟

در طب سنتی از بابونه به روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به متداول‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

مصرف خوراکی به صورت دمنوش بابونه

از مهم‌ترین روش‌های استفاده از این گیاه، دمنوش بابوبه است. برای تهیه دمنوش کافی است مقدار یک قاشق غذاخوری سر پر از گل‌های خشک شده بابونه را درون یک قوری کوچک بریزید. یک لیوان آب جوش به آن اضافه کنید. بگذارید تا 20 دقیقه دم بکشد. بعد از 20 دقیقه دمنوش آماده شده است. آن را با یک قاشق چای‌خوری عسل میل کنید.

مصرف عرق بابونه

عرق بابونه نیز طبع گرم و خشکی دارد. همه خواص بابونه در آن حفظ شده ‌است. در مواقعی که شخصی مصرف دمنوش بابونه را دوست نداشته باشد، می‌تواند از عرق آن استفاده کند.

برای گرفتن نتیجه بهتر از مصرف عرق بابونه، باید روزانه یک استکان از آن را با مقداری آب میل نمود.

بخور بابونه

برای استفاده از بابونه به صورت بخور، مقدار 10 گرم از گل‌های خشک را درون آب در حال جوش در قابلمه بریزید. در قابلمه را ببندید و بگذارید تا با حرارت کم به مدت 10 دقیقه دم بکشد.

از گیاه بابونه به روش های دیگری چون کمپرس سرد و گرم، روغن، خمیر بابونه و … نیز در طب سنتی استفاده می‌شود.

سخن پایانی

در این مطلب با خواص و مضرات بابونه به عنوان یک گیاه دارویی معجزه گر آشنا شدید. ایده آل مگ در بخش طب سنتی خود مقالات مفیدی درباره گیاهان دارویی گردآوری نموده است که شما می توانید با استفاده از آن‌ها اطلاعات جامعی درباره این گیاهان بدست آورید.