بیش از سه سال از شیوع ویروس کرونا گذشته و افراد بسیاری تجربه ابتلا به کووید-۱۹ را دارند.
با افزایش موارد ابتلا، کسانی که قبلا به این ویروس گرفتار شدهاند ممکن است از خود بپرسند: آیا احتمال ابتلا به کرونای مزمن (کووید بلندمدت یا Long Covid) با هر ابتلا به کرونا افزایش پیدا میکند؟
کرونای مزمن یا کووید بلندمدت به عوارض طولانیمدت کووید-۱۹ گفته میشود.
باید گفت که تغییرات جسمی مانند خستگی و مه مغزی (پایین بودن هشیاری در مقایسه با قبل) ممکن است اولین علائم ابتلا به کووید بلندمدت باشد.
درعینحال فهرستهایی که توسط سازمان بهداشت جهانی تهیه شده مواردی شامل درد استخوان و عضله، تنفسهای کوتاه، اختلالات گوارشی، فشارخون و تعریق بیش از حد را هم جزء علائم ابتلا به کووید بلندمدت میدانند.
آنچه مهم است آن است که هنوز نمیتوانیم کووید بلندمدت را پیشگیری یا درمان کنیم. حتی دلیل اینکه چرا فقط برخی افراد به آن مبتلا میشوند هم مشخص نیست.
بااینحال، تحقیقات زیادی در حال انجام است تا پاسخی برای تمام سوالات مرتبط با کووید بلندمدت پیدا شود.
با توجه به گفتههای دکتر زیاد العلی، اپیدمیولوژیست بالینی دانشگاه واشنگتن، به نظر میرسد واکسیناسیون خطر ابتلا به کووید بلندمدت را تا حدی کاهش میدهد، اما کاملاً از بین نمیبرد.
همچنین در ادامه پژوهشهای فراوان انجام شده توسط دکتر العلی در زمینه مقایسه افرادی که چند بار به کووید مبتلا شدهاند با افرادی که ابتلای مجدد نداشتند، مشخص شد که ابتلای مجدد خطر مبتلا شدن به کووید بلندمدت را افزایش میدهد.
او در یک گفتگو به سوالات در این باره پاسخ داد.
این پژوهشها برای بیماران چه معنایی دارد؟
باید گفت که اگر برای یکبار به کووید-۱۹ گرفتار شده ولی کووید بلندمدت را تجربه نکردهاید، هیچ تضمینی وجود ندارد که دفعه بعدی به آن مبتلا نشوید. یعنی نباید تصور کنید که ابداً به کووید بلندمدت مبتلا نخواهید شد.
از طرفی ممکن است شما بار اول به کووید بلندمدت مبتلا شده و اطلاعی نداشته باشید.
اگر قبلاً کووید بلندمدت داشتهاید چه اتفاقی میافتد؟
اگر قبلاً به کووید بلندمدت مبتلا شده باشید، در زمان ابتلای مجدد، احتمال افزایش مشکلات بیشتری وجود دارد. شاید قبلاً مشکلاتی مانند مه مغزی و خستگی را تجربه کرده اما درگیر مشکلاتی مانند ضربان قلب یا ناراحتی گوارشی یا دیگر نشانهها نشده باشید.
کووید بلندمدت مجموعهای گسترده از شرایط و علائم است که حتی اگر قبلاً به آن مبتلا شده باشید، امکان دارد مجدداً هم درگیر آن شوید.
بنابراین هر بار که درگیر کووید میشوید امکان ابتلا به کووید بلندمدت را هم در نظر بگیرید.
آیا با هر بار ابتلا به کووید، خطر کووید بلندمدت زیاد میشود یا خیر؟
پاسخ به این سوال واقعاً دشوار است. در اینجا دو موضوع متضاد در حال شکلگیری هستند.
ممکن است عفونت به صورت بنیادی آسیبهایی ایجاد کرده که افراد حتی از بروز این آسیبها اطلاعی نداشته باشند. در ابتلای دوم، این بیماری قابل تشخیصتر میشود و افراد مواردی مانند احساس خستگی و مه مغزی، افت فشار و موارد دیگری را در خود میبینند.
بیشتر بخوانید: سرماخوردگی: علایم و راههای درمان + تفاوت با کرونا
در حالت دیگر، سیستم ایمنی، ویروس را در ابتلای اولیه در فرد دیده است. زمانی که فرد بار دیگر درگیر عفونت میشود، سیستم ایمنی میگوید: «این ویروس را قبلاً دیدهام. من میدانم چگونه با آن برخورد کنم، من آن را بهتر از بین میبرم.» در این حالت فرد ممکن است بیماری سبکتری داشته باشند.
در واقعیت این دو موضوع متضاد، باعث پیچیدگی کووید بلندمدت میشود: این دو موضوع میتوانند در جهات مختلف اتفاق بیفتند.
آیا افراد از کووید بلندمدت بهبود مییابند؟
اطلاعات میدانی از کلینیکها حاکی از آن است که برخی افراد میگویند: «حس بهتری دارم» یا «احساس میکنم که بهبود یافتهام.» اگر عمیقتر این وضعیت را بررسی کنید متوجه میشوید که آنها به حالت اولیه خود برنگشتهاند؛ بلکه به حالت ثانویه خود عادت کردهاند.
ممکن است قبلاً میتوانستند روزهای شنبه یا یکشنبه را به باغبانی اختصاص داده و اکنون حتی از آب دادن خسته میشوند. بهبود، متأسفانه برای خستگی و ناراحتی گوارشی و ضربان قلب، فشارخون و تمام این موارد، بسیار کم اتفاق میافتد.
تحقیقات باید روی کدام نقطه تمرکز کنند؟
تحقیقات فعلی گواه بر این ماجراست که کووید بلندمدت به نظر نمیآید بهصورت خودبهخود بهبود پیدا کند. در واقع در قدم اول، درمان کووید بلندمدت و در قدم دوم، پیشگیری از ابتلا به آن نیاز به تمرکز بیشتر در بخشهای مختلف دارد.