فرق کشمش و مویز چیست؟ کدام را مصرف کنیم؟
برخی از مردم فکر میکنند تفاوتی بین کشمشها وجود ندارد و انتخاب بهترین نوع این میوه از بین این انواع معنی ندارد. اما جالب است بدانید که کشمش قهوهای در بریتانیا، استرالیا، ایرلند و نیوزلند بیشتر از هر کشور دیگری کشت میشود.
همچنین این میوه در طیفی از رنگها از جمله بنفش، زرد، آبی، سبز، سیاه و قهوهای وجود دارد. برای خشک کردن انگور و داشتن این میوه خشک پرخاصیت میتوان از دستگاههای آبگیری غذا یا آفتاب استفاده کرد.
در این مقاله از ایده آل مگ به ما همراه باشید تا دو نمونه از این انواع را بررسی کرده و بدانیم فرق کشمش و مویز چیست. پس از این بررسی حتما یک از این انواع را در برنامه غذایی خود استفاده میکنید.
کشمش چیست؟
در این قسمت به معرفی کشمش میپردازیم تا درک تفاوتهای این میوه با انواع دیگر آسان شود. کشمش طعم شیرین و بافت مرطوبی را به بسیاری از غذاها میبخشد.
دسرها، نانها و حتی به صورت تنها مورد استفاده قرار میگیرد و سرشار از مواد مغذی است؛ اما در میان تمام انواع مورد در جهان باید بگوییم که سه نوع کشمش بسیار محبوب هستند.
سلطان کشمش، کشمش طلایی و کشمش قهوهای. ما اغلب آنها را در دستورالعملهای پخت غذا و دسرها میبینیم (اغلب جایگزین یکدیگر میشوند)، اما دقیقا نمیدانیم که تفاوت آنها چیست. بیایید آنها را بررسی کنیم.
کشمش قهوهای
کشمشهایی که بیشتر با آن آشنا هستیم از انگورهای کاملا رسیده به دست میآیند. آنها به طور طبیعی در هوای آزاد و آفتاب خشک میشوند. این فرایندی است که معمولا چندین هفته طول میکشد.
نتیجه یک میوه قهوهای تیره و خشک است که کمی رطوبت دارد و دارای طعم شیرین و قوی است. میتوانید آنها را به کیکهای خانگی برای شیرینی طبیعی و بافت مناسب، در نانها برای رطوبت و طعم بیشتر یا به تعدادی دسر مانند رولی دارچینی که در خانه تهیه شده است، اضافه کنید.
کشمش طلایی
برای به دست آوردن آن رنگ طلایی، انگور با دی اکسید گوگرد، همان ترکیب شیمیایی مورد استفاده در شراب سازی برای جلوگیری از اکسیداسیون، خشک میشود.
این روش باعث حفظ رنگ روشن انگور خواهد شد. به این معنی که انواع کشمش طلایی با استفاده از حرارت مصنوعی خشک میشوند. این گرما فرایند خشک شدن را تسریع کرده و کشمش را حجیمتر، با رطوبت بیشتر و طعم کمی تندتر همراه میکند.
آنها را میتوان به همان روشهای کشمش قهوهای استفاده کرد، اما در ظروفی که رنگ روشن آن واقعا برجسته است. زیرا زیبا هستند و به غذای ما جلوه خوبی میدهند. سعی کنید از آنها در سالاد کشمش کلم بروکلی تازه یا در یک کمپوت میوهای زیبا با بلوبری استفاده کنید.
سلطان کشمش
نام این میوه را شنیده بودید؟ اگرچه زمانی از انواع مختلف انگور تهیه میشد، امروزه سلطانها از انگور تامپسون تهیه میشوند. در بیشتر موارد آنها به روشی مشابه کشمش طلایی ساخته میشوند به این معنی که با دی اکسید گوگرد تصفیه شده، حرارت داده و خشک میشوند.
اگر دستور غذای بریتانیایی یا هر غذایی که نیاز به سلطان دارد درست میکنید، میتوانید به جای آنها از کشمش قهوهای یا طلایی هم استفاده کنید.
روش آماده سازی کشمش
قبل از بررسی فرق کشمش و مویز، بد نیست به سراغ طرز تهیه این میوه خشک برویم. قبلا هم اشاره کردیم که به طور کلی کشمشها را یا به صورت طبیعی و یا به صورت مصنوعی خشک میکنند.
در سادهترین حالت، کشمش همان انگوری است که خشک شده است. فرایند خشک کردن به این میوه خشک رنگ متمایز میدهد و بافتی جویدنی، مرطوب و شیرینی ایجاد میکند. همچنین نحوه خشک کردن این انگور است که تفاوت در رنگها را تشدید میکند.
از آنجایی که روش تهیه این میوههای خشک به صورت مصنوعی کار کارگاهها و کارخانههای بزرگ است، بد نیست روش تهیه کشمش در خانه را مرور کنیم تا اگر در خانه خودتان درخت انگور دارید، برای یک بار هم که شده، تهیه این میوه خشک را در منزل انجام دهید. برای تهیه آنها به انگور و سرکه نیاز داریم.
برای این دستور غذا، سرکه وسیلهای برای پاک کردن هرگونه آفت یا مومی است که به انگور اضافه شده است تا از آنها در هنگام حمل و نقل محافظت کند. البته اگر انگور را در خانه خود پرورش دادهاید، شستشوی ساده کافی است.
مراحل تهیه کشمش در خانه
انگور را تمیز و کوتاه کنید. یک حمام یخ با سرکه آماده کنید. انگور را در آب بجوشانید و خوب آبکش کنید. آنها را روی یک ورقه پخت که با کاغذ روغنی پوشانده شده، پهن کنید.
حدود 12 تا 18 ساعت در فر با دمای بسیار کم بپزید تا خشک شوند. کشمش خنک شده را تا 2 هفته در یخچال نگهداری کنید. فراموش نکنید که فرق کشمش و مویز در طرز تهیه آنها خلاصه نمیشود. شما با اهمیت روش تهیه میتوانید مویز را هم درست کنید.
فقط اطمینان حاصل کنید که انگورها بدون هسته هستند. بلانچ کردن انگور هرگونه موم روی انگور را از بین میبرد و به شکستن پوست انگور کمک میکند.
هنگامی که پوست آن شکسته میشود، انگور میتواند رطوبت را راحتتر آزاد کرده و سریعتر آب قسمت گوشتی خود را از بین ببرند. همچنین زمان ذکر شده در دستور غذا تخمینی است و بر اساس اندازه انگور و ترجیح شخصی شما متفاوت خواهد بود.
زمان قرار دادن کشمشها در فر، ظرف را با کاغذ روغنی بپوشانید تا کشمشها نچسبند. اگر از کشمش در دستور غذا استفاده میکنید، میتوانید با قرار دادن آن در آب به مدت حدود 15 دقیقه، رطوبت لازم را به میوه خشک شده برگردانید. در نهایت مهم است که آنها را در ظرف دربسته نگهداری کنید تا تازه بمانند.
مویز چیست؟
در این قسمت به معرفی مویز میپردازیم تا درک تفاوت کشمش و مویز برای خوانندگان محترم آسان شود. جالب است بدانید که مویز را هم به دسته بندیهای مختلف میشناسند.
بد نیست مختصری در مورد هر کدام بدانیم تا فرق کشمش و مویز روشنتر شود:
کشمش سیاه
نام دیگر مویزها، کشمش سیاه است. این نوع یکی از رایجترین انواع کشمش در خانه ایرانیان است که معمولا مورد استفاده قرار میگیرد.
آنها از انگور سیاه به دست میآیند و پس از خشک شدن تیرهتر هم میشوند. اندازه این نوع مویز معمولا 1.5 سانتیمتر تا 2.5 سانتیمتر است و خوردن آن به صورت جویدنی یا همراه با غذاهای مختلف توصیه شده است.
مویز کورینث
این نوع مویز در اصل مویز زانتیا یونانی است که خیلی هم طعم شیرینی ندارد و از نظر اندازه، نسبتا کوچک است. همچنین آنها را به عنوان «بیدانه زانتی» هم میشناسیم؛ چون از انگور Black Corinth تهیه میشوند.
با استفاده از کشمش کورینت میتوانید تسکینی برای گلودرد، گزینه این برای تقویت ایمنی بدن و میوهای برای کاهش فشار خون داشته باشید.
روش آماده سازی مویزها
در بخش قبلی زمانی که روش تهیه کشمشها را بررسی میکردیم، گفتیم که فرق کشمش و مویز در روش تهیه آنها نیست. همچنین یک روش خانگی را به شما معرفی کردیم تا در صورت علاقهمندی از آن پیروی کنید.
اما به طور کلی برای هر فرایند تولید کشمش و مویز، کشاورزان باید منتظر بمانند تا انگورها به اندازه کافی برسند. به این معنی که باید به اندازه کافی قند داشته باشد تا خوش طعم باشد.
یک روش معمول برای اندازه گیری میزان قند محصولاتی مانند این، استفاده از بریکس است. بریکس میزان قند موجود در یک محصول را اندازه گیری میکند و با استفاده از رفرکتومتر به راحتی قابل اندازه گیری است. تولیدکنندگان انگور معمولا به دنبال ارزش بریکس حداقل 20 هستند.
همچنین بسیار مهم است که رطوبت کافی از میوه تبخیر شود. اگر مویز همچنان حاوی آب بیش از حد باشد، در برابر کپک و فساد آسیبپذیر خواهد بود. با این وصف دو روش اصلی برای خشک کردن انگورها و تولید مویز پیش رو داریم.
خشک کردن مویز به روش طبیعی با آفتاب
اگر آب و هوای کاشت انگور در زمان برداشت خشک و گرم باشد، مویز را میتوان در فضای بیرون و زیر نور آفتاب خشک کرد. یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مویز در جهان، کالیفرنیا، چنین آب و هوایی دارد و مویزهای زیادی را هم تولید میکند.
زمان بررسی فرق کشمش و مویز به این نکته میرسیم که در همین روش هم دو فرایند کلی برای خشک کردن انگور در آفتاب وجود دارد:
- روی درخت تاک
- پهن شده در فضای تمیز روی زمین
برای خشک کردن انگورها روی تاک، شاخههایی که حاوی انگور هستند بریده میشوند تا انگور دیگر آب و مواد مغذی را از گیاه دریافت نکند.
در فرایند دوم، انگور برداشت شده و روی حصیرها (اغلب در کنار درخت اصلی) پخش میشود. آنها حدود 10 روز در آنجا باقی میمانند. اگرچه مدت زمان دقیق آن به آب و هوا بستگی دارد؛ اما به طور کلی میوهها در زیر نور خورشید قرار میگیرند.
هر دو فرایند از گرما و نیروی خورشید برای تبخیر رطوبت انگور استفاده میکنند. از آنجایی که انگور پوست نازکی دارد و بیشتر حاوی شکر و آب است، به راحتی خشک میشود. اینکه کدام روش استفاده شود به عوامل زیادی مانند آب و هوا، تنوع انگور و موارد دیگر بستگی دارد.
خشک کردن مکانیکی
زمان تشریح فرق کشمش و مویز در بخشهای قبلی گفتیم که این مورد هم در طرز تهیه هر دو میوه مورد توجه است. اگر آب و هوا مناسب نباشد، یا اگر آب و هوا در یک سال خاص هماهنگ نباشد، تولیدکنندگان ممکن است تصمیم بگیرند از فرایندهای خشک کردن مکانیکی برای تهیه کردن مویز خود استفاده کنند.
برای این فرایند، انگورها باید ابتدا برداشت شده و بعد برای انتقال به محل فراوری، دسته بندی شوند. برای خشک کردن درست انگورها با استفاده از انواع ماشین آلات، نیاز به یک مرحله پیش تصفیه داریم.
روشهای مختلفی برای پیشبرد این مرحله وجود دارد، یکی از آنها فرو بردن انگور در محلول قلیایی است (فراموش نکنید که قلیایی برعکس اسیدی است و دارای مقدار pH> 7 خواهد بود).
در خشککنهای مکانیکی هوا از کنار داخل انگور بیرون کشیده میشود تا رطوبت از انگور خارج شود. این فرایند به طور قابل توجهی سریعتر از خشک کردن در آفتاب است.
معمولا کمتر از 2 روز طول میکشد تا انگور به اندازه کافی خشک شود. با این حال، اگر به خوبی کنترل نشود، کیفیت مویز تولید شده از این طریق میتواند بسیار پایین باشد.
مهم ترین فرق کشمش و مویز چیست؟
پس از تمام بررسیهای ذکر شده وقت آن است که فرق کشمش و مویز را بدانیم. همان طور که ملاحظه کردید تفاوت کشمش و مویز در نوع تولید آنها نیست.
تفاوت اصلی این دو میوه در نوع انگوری است که برای تهیه آنها استفاده میشود. میدانیم که مویز میوه خشک شده انگور شاهانه است و کشمش میوه خشک شده تاکهایی که انگور زرد و قرمز دارند.
برخی از آنها را با نام گیاه Vitis vinifera میشناسیم. همچنین از نظر بافت، تفاوت زیادی بین کشمش قهوهای، سبز، طلایی یا مویز وجود ندارد. اگر در دما و فضای مناسبی به دست آمده باشند، هم گوشتی و هم بدون رطوبت زیاد خواهند بود.
همچنین مهم است که به خاطر داشته باشید که برخی از تولیدکنندگان ماده نگهدارندهای به نام دی اکسید گوگرد به این میوه خشک اضافه میکنند تا رنگ انگور تازه بماند. این مورد عمدتا برای سلطان کشمش و کشمش طلایی استفاده میشود و روی مویز استفاده چندانی ندارد.
برخی از افراد به دی اکسید گوگرد حساس هستند و بعد از خوردن آن علائمی مثل گرفتگی معده، بثورات پوستی و حملات آسم را تجربه میکنند. در نتیجه اگر به دی اکسید گوگرد حساس هستید، مراقب این ماده نگهدارنده باشید و روی برچسب محصولات را به دقت بخوانید.
موارد مصرف کشمش و مویز
فرق کشمش و مویز در موارد مصرف آنها هم زیاد متفاوت نیست. میتوانید با استفاده از هر یک از روشهای زیر، بسته به ذائقه خودتان، مویز و یا کشمش را استفاده کنید.
- زمانی که کشمش، تکههای سیب خشک، پرتقال و کرنبری را به سبزیهای مورد علاقهتان اضافه کنید، سالاد شگفتانگیز شیرینی خواهید داشت. میتوانید سس سالاد کم چرب را هم در نظر بگیرید.
- بد نیست مویز را به پوره یوکان گلدز یا حتی پوره سیب زمینی شیرین خود اضافه کنید.
- دفعه بعد که پنکیک درست کردید، یک مشت کشمش یا مویز داخل خمیر بریزید. به جای استفاده از شربت، روی پنکیک خود را با انواع کشمشها پر کنید.
- سعی کنید کشمش را به ساندویچ سالاد ماهی تن یا مرغ خود اضافه کنید. مرغ یا ماهی تن، سس مایونز کم چرب، کرفس خرد شده، کشمش یا مویز، فلفل سبز و پیاز خرد شده را در یک کاسه بزرگ مخلوط کنید. با نان گندم کامل سرو کنید.
- میتوانید بستنی کم چرب مورد علاقه خود را روی یک موز پوست گرفته بریزید و روی آن کشمش بپاشید. اینجا هم فرق کشمش و مویز اهمیتی ندارد. مهم این است که از خواص مواد معدنی استفاده کنید.
- یک فنجان کشمش یا مویز را در یک کاسه بزرگ پاپ کورن تازه تهیه شده بریزید برای داشتن طعم بهتر کمی فلفل هندی یا چاشنی خلیجی روی مخلوط بپاشید.
- غلات یا بلغور جو دوسر را با یک مشت کشمش، موز ورقه شده و توت تازه خرد شده پر کنید. میتوانید مخلوط میوه را به ماست کم چرب اضافه کنید.
- کره بادام زمینی را روی یک موز پوست کنده بمالید و روی آن کشمش یا مویز بپاشید. برای تردتر شدن این میان وعده، به جای موز از چوب شور یا برشهای سیب استفاده کنید.
ارزش غذایی مویز و کشمش
همان طور که ملاحظه کردید زمان استفاده از این میوه خشک، فرق مویز و کشمش کنار میرود و تنها به دست آوردن مزایای این میوهها مهم میشود. فراموش نکنید که معمولا مویز از کشمش شیرینتر است؛ اما اگر با این تفاوت زیر مشکلی ندارید، استفاده از هر دو این میوههای خشک، مفید است.
برای درک بهتر فرق کشمش و مویز بد نیست با ارزش غذایی هر کدام در مقدار 100 گرم نیز آشنا شویم:
مواد مغذی | کشمش | مویز |
کالری | 95 | 79 |
کربوهیدراتها | 22 گرم | 21 گرم |
پروتئین | 1 گرم | 1 گرم |
چربی | 0 گرم | 0 گرم |
فیبر | 1 گرم | 2 گرم |
شکر | 17 گرم | 19 گرم |
پتاسیم | 6% RDI | 7% RDI |
ویتامین C | 1% RDI | 2% RDI |
ویتامین K | 1% RDI | 1% RDI |
فواید کشمش و مویز برای سلامتی
همان طور که در جدول بالا هم مشاهده میکنید تفاوت مویز و کشمش در ارزش غذایی هم آنچنان گسترده نیست. حتی در میزان چربی و پروتئین یکسان هستند.
در چنین وضعیتی میتوان گفت استفاده از هر دو میوه مزیتهای تقریبا یکسانی دارد. کشمش و مویز از جمله میوههای خشکی هستند که بیشترین مواد مغذی را در خود جای دادهاند.
این میوههای خشک با کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان در زنان مرتبط بوده و منجر به این باور شدهاند که برای تراکم استخوان هم مفید هستند.
کشمش و مویز هر دو منبع بسیار خوبی از انرژی به حساب میآیند. به ویژه برای جوانان و کسانی که ورزش میکنند، انرژی لازم را فراهم خواهند کرد؛ زیرا سرشار از کالری بوده و در عین حال چربی کمی دارند. بد نیست علاوه بر فرق کشمش و مویز، مزیتهای اصلی هر دو میوه را به صورت جداگانه بررسی کنیم.
ضرورت استفاده از مویزها
یک وعده 1/2 فنجان مویز سیاه خشک حاوی 5 گرم فیبر رژیمی است. این مقدار تقریبا 20 درصد از فیبر توصیه شده روزانه برای تغذیه مردان و زنان بالغ را که از یک رژیم غذایی 2000 کالری پیروی میکنند، تامین میکند.
مانند سایر میوههای خشک مانند کشمش یا انجیر، مویز سیاه منبع فیبر محلول و نامحلول است. مصرف بیش از حد فیبرهای محلول، خطر ابتلا به دیابت و کلسترول خون بالا را کاهش میدهد.
در حالی که مقدار زیادی فیبر نامحلول به تنظیم حرکات روده کمک میکند. همچنین ممکن است از اختلالات گوارشی هم جلوگیری کند. غذاهای غنی از فیبر مانند مویز خشک خطر ابتلا به چاقی، بیماری قلبی، سکته و فشار خون را کاهش میدهند.
همچنین پتاسیم به عنوان یک ماده معدنی و یک الکترولیت، برای رشد، توسعه و نگهداری استخوانها و کمک به ایجاد تعادل الکتروشیمیایی مهم است.
رژیم غذایی که به طور منظم از غذاهای غنی از پتاسیم مانند مویز استفاده میکند، خطر ابتلا به پوکی استخوان، بیماری کلیوی، فشار خون بالا و سکته را کاهش میدهد.
ضرورت استفاده از کشمشها
زمان بررسی فرق کشمش و مویز گفتیم که این دو میوه خشک شباهتهای بسیاری دارند. این شباهتها در مزایای استفاده از آنها تاثیر میگذارد.
این میوه خشک منبع عالی از آنتیاکسیدانها (از جمله پلیفنولها) است. چنین آنتیاکسیدانهایی به محافظت از سلولهای بدن در برابر آسیبهای مضر مانند رادیکالهای آزاد و استرس اکسیداتیو کمک کرده و التهاب یا بسیاری از بیماریهای خطرناک مانند جمله سرطان را کنترل میکنند.
مطالعات همچنین نشان میدهند که خوردن کشمش:
- فشار خون در سطح مناسب را به همراه دارد.
- کنترل قند خون را بهبود میبخشد.
- احساس سیری را در ما افزایش دهید.
در نهایت، اگرچه مویز و کشمش یک انتخاب سالم هستند، اما میوههای خشک حاوی قند و کالری هم خواهند بود و نباید در مصرف روزانه آنها زیادهروی کنیم.
به همین دلیل، میوههای خشک را فقط باید به مقدار کم مصرف کرده و ترجیحا همراه با سایر مواد غذایی مغذی مانند مغزها، دانهها یا ماست میل کنیم.
کلام آخر
در این مجال فرق کشمش و مویز را بررسی کردیم. گفتیم که مهمترین تفاوت این دو میوه خشک در منشا تولید یا همان گیاهانی است که این میوهها را ارائه میکنند.
چنین تفاوتی باعث میشود تا میوهها ارزش غذایی متفاوتی هم داشته باشند. اما در نهایت شباهتهای مویز و کشمش بیشتر از تفاوتهای آنها بود.
هر دو میوه را میتوان به روش طبیعی و مصنوعی خشک کرده و استفاده کرد. حتی با استفاده از دستورالعملهای خانگی میتوانید نمونه سالم آنها را هم تهیه کنید. برای ما بنویسید که نوع مصرف شما چگونه است و آیا به استفاده روزانه از مویز و کشمش اهمیت میدهید؟
سوالات متداول
مویز از میوههای درخت انگور شاهانه به دست میآید و کشمش از انواع درختهای تاک که میوههایی زرد رنگ و یا قرمز دارند. البته در نهایت هر کدام از این میوهها به دسته بندیهای جزییتر تقسیم میشوند.
طبیعتا روش طبیعی گزینه بهتری است؛ اما زمان بیشتری هم نیاز دارد. کشمش و مویز تهیه شده به روش مصنوعی را از فروشگاههای معتبر تهیه کنید تا از سلامت آنها مطمئن باشید.
فرق کشمش و مویز با دیگر محصولات شیرین در این است که تاثیری بر قند خون ندارند مگر اینکه بیش از اندازه استفاده شوند. حد تعادل مصرف این میوهها را رعایت کرده و دیگر شیرینیهای مضر را حذف کنید.