طرز تهیه دلمه برگ مو خوشمزه و خانگی
دلمه یکی از غذاهای سنتی و بسیار محبوب در ایران، خاورمیانه، ترکیه، ارمنستان، روسیه، بالکان، قفقاز و آسیای مرکزی است. با این‌حال هنوز طرز تهیه دلمه برگ مو به عنوان یکی از بهترین دلمه‌ها، برای بسیاری از افراد جای سوال دارد!
شک و شبهه‌های فراوانی درباره اولین خاستگاه دلمه وجود دارد. ترک‌ها و یونانی‌ها معتقد هستند دلمه توسط آنها پخته شده اما در تاریخ روایت‌های مختلفی وجود دارد.
برای آشنایی با طرز تهیه دلمه برگ مو باید بدانید این غذای خوشمزه ترکیبی از برنج، گوشت، حبوبات و ادویه جات معطر است. امروزه دلمه‌های مختلفی مانند دلمه فلفل، کلم، بادمجان، گوجه، کدو برگ انگور و … تهیه و سرو می‌شود.
از میان همه آنها دلمه برگ بو فینگرفودی است که سازگاری بیشتری با ذائقه ایرانی‌ها دارد. به همین دلیل در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم به آموزش تهیه این غذای لذیذ بپردازیم.
مواد لازم برای دلمه برگ مو
دلمه برگ مو یک غذای سنتی و مجلسی است. این غذا را می‌توان به عنوان پیش غذا یا غذای اصلی استفاده کرد. آماده‌سازی مواد اولیه و پخت آن بسیار آسان است.
مواد لازم برای پخت دلمه خوشمزه برگ انگور برای 4 نفر شامل موارد زیر است:
- برگ مو : به میزان دلخواه (بهتر است تعداد برگ‌های مو را با توجه به تعداد افراد خانواده و اشتهای آنها انتخاب کنید.)
- گوشت چرخ کرده: 300 گرم
- سبزی‌های معطر دلمه: ترخون، نعناع، گشنیز و جعفری (بهتر است حجم گشنیز در مقایسه با سایر سبزی‌ها بیشتر باشد)
- برنج: یک پیمانه
- نمک، زردچوبه و فلفل سیاه: به مقدار لازم
- پیاز: دو عدد متوسط
- لپه: یک پیمانه
- روغن: به مقدار کافی
- شکر: یک تا دو قاشق غذاخوری
- سرکه: نصف پیمانه
طرز تهیه دلمه برگ مو
یکی از سوالات اصلی که ذهن خانم‌های خانه‌دار را درگیر می‌کند این است که چگونه دلمه برگ مو درست کنیم؟ در کشورها و شهرهای مختلف ممکن است تفاوت مختصری بین طرز تهیه دلمه برگ مو وجود داشته باشد.
برای اینکه بتوانید یک دلمه خوشمزه را به‌راحتی درست کنید، انجام مراحل زیر الزامی است. فراموش نکنید ترتیب مراحل بسیار مهم است.
- مرحله اول: با توجه به اولین گام دستور پخت دلمه برگ مو، باید برنج و لپه را در ظرفی مناسب خیس کنید. این روش به نرم شدن و پخت آسان آنها کمک می‌کند.
- مرحله دوم: ¼ قاشق چایخوری را به قابلمه آب اضافه کرده و اجازه بدهید بجوشد پس از آن برنج را به قابلمه اضافه کنید.
- مرحله سوم: مطمئن شوید که دانه‌های برنج کاملا مغز پخت شده‌اند. پس از آن نوبت به آبکش کردن برنج می‌رسد.
- مرحله چهارم: لپه‌هایی که خسانده بودید را آبکش کنید و در ظرفی مناسب بپزید. هنگام پخت لپه‌ها نباید له شوند.
- مرحله پنجم: پیازها را پوست گرفته و به‌صورت خلالی خرد کنید. با استفاده از مقدار کافی روغن، پیازها را سرخ کنید تا حالت کاراملی پیدا کند.
- مرحله ششم: پس از اینکه پیازها به حالت کاراملی درآمد، نوبت به اضافه کردن نمک، فلفل و زردچوبه می‌رسد. برای اینکه ادوبه به‌خوبی به خورد پیاز برود آنها را کاملا با یکدیگر تفت دهید.
- مرحله هفتم: در این قسمت باید گوشت چرخ کرده را به پیاز اضافه کنید. این محله باید تا زمان تغییر رنگ گوشت ادامه پیدا کند. مطمئن شوید گوشت کاملا سرخ شده است.
- مرحله هشتم: پس از اینکه گوشت کاما سرخ شد باید برنج و لپه را به آن اضافه کرده و با هم تفت دهید.
- مرحله نهم: در این مرحله باید سبزی دلمه شامل نعنا، ترخون، جعفری و گشنیز را به مواد قبلی اضافه کنید. در ادامه طرز تهیه دلمه برگ مو باید مواد را کاملا با هم مخلوط کنید. نیاز نیست که سبزی‌ها کاملا پخته شوند؛ زیرا پخت بسیار سبب از بین رفتن مواد معدنی و ویتامین های موجود در سبزی می‌شود.
- مرحله دهم: مقداری نمک به مواد دلمه اضافه کرده و دوباره هم بزنید.
مراحل آماده‌سازی برگ مو و پیچیدن دلمه
- مرحله یازدهم: برای اینکه برگ‌های مو قابل‌استفاده و نرم شوند آنها را با استفاده از مقداری آب بجوشانید.
- مرحله دوازدهم: پس از اینکه برگ های مو آماده شد، مقدار کافی از مواد درون دلمه را برداشته و درون هر برگ بریزید. برگ‌ها را به‌صورت بقچه‌ای یا رولی بپیچید. پس از اینکه تمام دلمه‌ها را پیچیدید آن را به‌صورت فشرده در قابلمه قرار دهید.
- مرحله سیزدهم: در یک ظرف مناسب مقدار کافی سرکه، آب، کمی نمک و شکر را با هم بجوشانید.
- مرحله چهاردهم: یک پیمانه از ترکیب آب+شکر+نمک+سرکه در در مرحله قبل جوشانده‌اید را به دلمه‌ها اضافه کرده اید و اجازه دهید به‌آرامی بپزند.
ترفندهای یک دلمه برگ مو خوشمزه
مطمئنا اغلب خانم‌ها در شهرهای مختلف از مواد یکسانی برای آماده‌سازی و پخت دلمه استفاده می‌کنند. اما، در پایان کار برخی دلمه‌ها خوشمزه‌تر هستند.
بدون شک علاقه دارید بدانید آنها از چه تکنیک‌هایی برای پخت دلمه برگ مو خانگی استفاده می‌کنند. ما سعی می‌کنیم مهم‌ترین نکاتی که می‌تواند دلمه را خوشمزه‌تر کند به شما یاد بدهیم:
- بهتر است برای پخت دلمه از گوشت قرمز استفاده کنید. اما اگر به هر دلیلی امکان استفاده از گوشت قرمز برای شما فراهم نیست؛ سویا را جایگزین کنید. توصیه ما این است که در پخت دلمه، از ترکیب گوشت قرمز و سویا به مقدار مساوی استفاده کنید.
- اگر علاقه دارید دلمه شما مزه ملس‌تری داشته باشید؛ برای چاشنی از آبغوره، رب انار یا آبلیمو استفاده کنید.
- حرارت زیر قابلمه باید ملایم باشد. شعله زیاد سبب تبخیر سریع آب قابلمه و سوختن دلمه‌ها می‌شود.
- مقدار آب و زمان پخت را باید با توجه به تعداد دلمه‌ها و حجم ظرف تعیین کنید. هر چه ظرف بزرگ‌تر و تعداد دلمه‌ها بیشتر باشد، به آب و زمان بیشتری برای پخت کامل دلمه‌ها نیاز دارید.
- هنگام اضافه کردن آب به دلمه‌ها باید با دقت عمل کنید. بهتر است این مرحله را به آرامی انجام دهید.
- بهترین برگ‌ها برای درست کردن دلمه، برگ‌های جوان هستند که اندازه آنها مساوی کف دست شما است.
- میزان ترشی یا شیرینی دلمه به ذائقه شما بستگی دارد. اگر علاقه دارید طعم ترش‌تری تجربه کنید حجم سرکه را افزایش دهید. در صورتی که ذائقه شما با شیرینی سازگارتر است، مقدار شکر را بیشتر کنید.
- اگر برگ‌ها بسیار کوچک هستند و نگرانید در پیچیدن پاره شوند؛ می‌توانید دو برگ را روی هم قرار داده و آن را با مواد پر کنید.
ترفندی ساده برای پخت یکسان همه دلمه‌ها در قابلمه
هنگامی که دلمه‌ها را در قابلمه قرار دادید، یک بشقاب نسبتا سنگین روی آنها قرار دهید. این روش کمک می‌کند که همه دلمه‌ها پخته شوند.
سپس یک سوم قابلمه را پر از آب جوش کنید (آب جوش در حقیقت ترکیب آب+نمک+شکر+سرکه است). درب قابلمه را ببندید و اجازه دهید دلمه‌ها با حرارت ملایم بپزند.
زمانی که برگ‌ها تغییر رنگ داده و حالت نیم‌پخته پیدا کردند دلمه آماده است. می‌توانید آن را به عنوان غذای عصر، دسر یا میان وعده استفاده کنید.
ارزش غذایی دلمه برگ مو
با توجه به مواد اولیه و طرز تهیه دلمه برگ مو، این غذا ساده اما بسیار مقوی است. منبعی غنی از کربوهیدرات، پروتئین، چربی، ویتامین A و انواع ویتامین‌های گروه B است.
این ماده غذایی سرشار از مواد معدنی مورد نیاز برای بدن است. عناصری مانند کلسیم، آهن، منگنز، سدیم، پتاسیم، روی، منیزیم، سلنیم و فسفر در دلمه برگ مو وجود دارد.
مواد معدنی موجود در دلمه
نام ماده مغذی | مقدار موجود در 100 گرم دلمه برگ مو |
|---|---|
| آهن | 1.12 میلی گرم |
| فسفر | 69.61 میلی گرم |
| پتاسیم | 202.29 میلی گرم |
| سدیم | 483.28 میلی گرم |
| روی | 0.84 میلی گرم |
| سلنیم | 1.54 میکروگرم |
| منگنز | 0.50 میلی گرم |
| مس | 0.12 میلی گرم |
| کلسیم | 40.16 میلی گرم |
| منیزیم | 26.46 میلی گرم |
ویتامین‌های موجود در دلمه برگ مو
| نام ویتامین | مقدار موجود در 100 گرم دلمه برگ مو |
|---|---|
| ویتامین A | 101.50 میکروگرم |
| ویتامین E | 1.53 میلی گرم |
| ویتامین C | 2.71 میلی گرم |
| ویتامین K | 19.7میکروگرم |
| تیامین | 0.07 میلی گرم |
| نیاسین | 1.28 میلی گرم |
| ریبوفلاوین | 0.08 میلی گرم |
| کولین | 18.05میلی گرم |
| پانتوتنیک اسید | 0.43 میلی گرم |
| ویتامین B6 | 0.12 میلی گرم |
| فولات | 27.77میکروگرم |
| ویتامین B12 | 0.10 میلی گرم |
دلمه برای چه افرادی مفید یا مضر است؟
برگ مو منبعی غنی از فیبر بوده و در تنظیم سطح گلوکز خون موثر است. بنابراین می‌توان این ماده را یک وعده غذایی مناسب برای افراد مبتلا به دیابت در نظر گرفت.
از طرفی دیگر، مواد معدنی موجود در دلمه برگ مو نقش موثری در بهبود عملکرد سیستم گوارش دارد. این ماده غذایی می‌تواند فرایند جذب مواد در دستگاه گوارش و حرکت روده‌ها را بهبود ببخشد.
افرادی که به کم خونی دچار هستند می‌توانند برای رفع مشکلات خود از دلمه استفاده کنند. دلمه برگ مو علاوه بر اینکه حاوی مقدار کافی آهن است به دلیل وجود ویتامین ث به فرایند جذب آهن کمک می‌کند.
دلمه منبعی غنی از ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها است. به همین دلیل در تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با رادیکال‌های آزاد موثر است.
ویتامین‌های خانواده B به وفور در دلمه برگ انگور یافت می‌شود که می‌تواند سیستم عصبی بدن را تقویت کرده و عملکرد آن را بهبود ببخشد.
یکی از مشکلاتی که معمولا خانم های باردار با آن مواجه می‌شود کاهش میزان اسیدفولیک خون است. با توجه به مواد و طرز تهیه دلمه برگ مو این غذا منبعی غنی از اسیدفولیک بوده و متخصصین توصیه می‌کنند این ماده در برنامه غذایی زنان باردار قرار بگیرد.
کلام آخر
دلمه برگ مو یک ماده غذایی طبیعی و بسیار خوشمزه بوده که منبعی غنی از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی محسوب می‌شود.
حال که با طرز تهیه دلمه برگ مو آشنا شدید و می‌دانید استفاده از این ماده چه تاثیرات مثبتی برای سلامتی شما دارد، بهتر است مصرف آن را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
سوالات متداول
بله، فیبر موجود در دلمه آن را به یک منبع غذایی مناسب برای تنظیم سطح گلوکز خون در افراد دیابتی تبدیل کرده است. مهم‌تر از همه، دلمه حاوی پتاسیم است که به انقباضات و پمپاژ خون از قلب کمک می‌کند.
برگ‌های تازه مو، برنج، سبزی دلمه (شامل جعفری، گشنیز، ترخون و نعنا)، شکر، روغن، نمک، زردچوبه، فلفل سیاه، برنج، لپه، آبلیمو، گوشت قرمز یا سویا مواد اصلی برای پخت این غذای سنتی هستند.
دلمه علاوه بر اینکه منبعی غنی از ویتامین ث، A و B است، حاوی مقدار کافی آهنن، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، روی، مس، سلنیوم، منگنز و فسفر است.
