چقدر شاهدانه و خواص بینظیرش را میشناسید؟ آیا میدانستید این دانههای روغنی ریز قدیمترها، خوراکی خوشمزه مقوی در جیب بزرگترهای ما بودهاند؟ یا اینکه میدانستید این دانه مقوی از چه خواصی برخوردار است؟ اگر تاکنون این دانه مغذی را نادیده گرفتهاید، قطعاً از خواص جادویی آن بیخبر بوده و نمیدانستید چقدر برای سلامتیتان مفید و ضروری است. امروزه متخصصان تغذیه در پی بررسی خواص شاهدانه به این نتیجه رسیدهاند که این دانهها حاوی ارزش غذایی بسیار بالایی هستند.
درمان دیابت، سلامت روان، منبع خوب پروتئین، کاهش کلسترول، سلامت پوست و مو، سلامت قلب و عروق و… از جمله فواید شاهدانه به شمار می روند. ما در این نوشتار قصد داریم شما را با ۲۰ خواص جادویی این دانه شگفت انگیز آشنا کنیم، قطعاً بعد از اطلاع از خواص آن ترجیح میدهید همیشه مقداری از آن را همراه خود داشته باشید. اگر به سلامت خود اهمیت می دهید، بیاید تا با هم بیشتر این دانه فوقالعاده خوشمزه را بشناسیم.
فهرست مطالب
معرفی گیاه شاهدانه
اگر می خواهید بدانید این دانههای ریز و مقوی محصول کدام گیاه هستند، باید بگوییم این گیاه یک ساله دارای مشخصاتی به شرح زیر است:
- این گیاه متشکل از برگهایی کشیده و قطرهای (شبیه به گیاه گزنه) ، غنچههای متعدد، میوههای ریز روغنی و ارتفاعی حدود ۲ متر است.
- بر حسب اظهارات مورخان این گیاه از نخستین گیاهانی بوده که به دست بشر کشت شده است. برخی کتابهای قدیمی نشان دادهاند که این گیاه، کانابیس یعنی گیاه مقدس نام داشته است و چیزی حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد نیز، از برگ و غنچه آن به عنوان کانابانوید استفاده کردهاند.
- این گیاه حاوی درصد بالایی از تی.اچ.سی( تتراهیدروکانابینول) است. از برگ و غنچه این گیاه بنگ تولید می شود و دارای خواص آرام بخش است.
- جالب است بدانید از بخش، بخش این گیاه مشتقات متفاوتی تولید می شود یعنی میتوان گفت این گیاه دور ریز ندارد. تولید موادهای توهم زایی مانند ماری جوانا و حشیش و همچنین تخم و الیاف شاهدانه از جمله محصولات تولیدی این گیاه به شمار می روند.
- کاهش درد قاعدگی و درمان افسردگی و… از جمله خواص شاهدانه به شمار می روند.
- تولید روغن و صابون از محصولات دانههای ریز این گیاه به شمار می روند.
ذکر ۲۰ مورد از خواص جادویی شاهدانه
چرا امروزه متخصصان تغذیه مصرف این دانههارا آنقدر توصیه می کنند؟ آنان کشف کردهاند که این دانهها سرشار از مواد مغذی هستند و مصرف آن برای سلامتی انسان ضروری است. در گذشته بزرگترها از این دانهها بسیار استفاده می کردند چرا که از خواص بی نظیر آن باخبر بودهاند اما امروزه دیگر کسی از آن یاد نمی کند و نمی دانند که چقدر برای سلامتی آنان مفید است.
این دانهها سرشار از اسیدهای آمینه، پروتئین و اسیدهای چرب ضروری هستند و متخصصان مصرف آن را به ویژه برای ورزشکاران توصیه می کنند چرا که این دانهها منبع خوب مواد معدنی برای تغذیه و عضله سازی طبیعی ورزشکاران است. در زیر به ۲۰ مورد از خواص شاهدانه اشاره کردهایم.
۱- شاهدانه برای لاغری
اگر از چاقی خود رنج می برید و دیگر راهی نمانده برای کاهش وزن خود نرفته باشید، مصرف این دانه جادویی را نیز امتحان کنید قطعاً اثر بخش خواهد بود. این دانه به جهت میزان فیبر بالایی که دارد در فرد ایجاد سیری می کند و اشتها را برای مدتی طولانی سرکوب می کند. این درست که این دانه، روغنی است اما بد نیست بدانید کالری کمی دارد و فارق از چربیهای مضر و چاق کننده است از این رو برای کسانی که به دنبال وزنی ایده آل هستند بسیار مناسب و اثر بخش است.
این دانهها بسیار مقرون به صرفه تر و مفیدتر از داروهای شیمیایی لاغری هستند. شما می توانید دانه را به راحتی به رژیم غذایی خود از جمله سالادها اضافه کرده و میل کنید.
۲- خواص شاهدانه در بارداری
در فواید شاهدانه می توان کمک به سلامت جنین و مادران باردار اشاره کرد، چرا که شاهدانه منبع غنی پروتئین خوب است. از آنجایی که زنان در بارداری از مشکلی نظیر یبوست رنج می برند و به دلیل حساس بودن موقعیتشان نمی توانند هر نوع دارویی را برای درمان یبوست خود استفاده کنند، ما به آنها توصیه می کنیم از این دانه شگفتانگیز کمک بگیرند.
همانطور که گفتیم این دانه حاوی فیبر بالایی است و برای درمان یبوست بسیار اثر بخش عمل خواهد کرد.
۳- کمک به رشد کودکان
قطعاً اگر پدر و مادرها بدانند چقدر این دانههای روغنی می توانند در رشد کودکانشان موثر باشند حتما از این به بعد ترجیح می دهند آن را به لیست خریدهای خود اضافه کنند. این دانهها حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای چرب مفید مانند امگا۳ و ۶، پروتئین و آهن هستند که مصرف آن در رشد کودکان بسیار اثر بخش عمل خواهد کرد. بد نیست بدانید مصرف این دانه حتی برای کودکانی هم که به محصولات گلوتن آلرژی دارند هیچ ممنوعیتی ندارد چرا که این دانه فارغ از گلوتن است.
۴- خواص شاهدانه برای بدنسازی
یکی دیگر از فواید شاهدانه کمک به عضله سازی و دریافت انرژی چشمگیر برای بدنسازان است. از آنجایی که شاهدانه سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب و آمینه ضروری برای بدن انسان است متخصصان تغذیه مصرف آن را برای ورزشکاران بسیار توصیه می کنند. بدنسازان میتوانند دوز مورد نیاز روزانه خود را با اضافه کردن مقدار مناسب این دانه به سالاد، ماست یا اسموتی خود دریافت کنند.
۵- کمک به سلامت قلب و عروق
یکی دیگر از خواص شاهدانه کمک به سلامت قلب و عروق و بهبود جریان خون در بدن است. این دانه به دلیل داشتن اسیدهای چرب مفید منجر به کاهش کلسترول و از بین رفتن التهاب می شود. وجود اسیدهای چرب امگا۳ در این دانه خطر ابتلا به آریتمی در بیماران قلبی را می کاهد و با تبدیل کردن آرژنین به اسید نیتریک خون را رقیق می سازد. همچنین در این راستا پروتئین موجود در این دانه خطر تشکیل پلاک در عروق خونی را کاهش می دهد و بیمار را از بروز سکته قلبی ایمن می سازد.
۶- کاهش دیابت و قند خون
طبق بیانات متخصصان تغذیه، شاهدانه با میزان فیبر بالایی که دارد می تواند گلوکز اضافی در خون را دفع کرده و میزان قند خون را کاهش و آن را تبدیل به انرژی کند. کسانی که از بیماری دیابت و قند خون رنج می برند می توانند از خواص این دانه جادویی برای درمان قند خون خود کمک بگیرند. توجه داشته باشید پیش از مصرف آن حتما با پزشک معالج خود مشورت داشته باشید و خود سر آن را مصرف نکنید.
۷- بهبود هضم
به جرات می توان گفت این دانه شگفت انگیز برای همه توشهای با خود دارد. این دانه برای کسانی هم که از مشکلات گوارشی رنج می برند نیز شگفتانهای دارد و می تواند به سلامت دستگاه گوارش آنها کمک کند. سم زدایی دستگاه گوارش، بهبود هضم، درمان نفخ، درمان یبوست و گرفتگی معده از جمله فواید شاهدانه برای دستگاه گوارش است.
۸- بهبود آلزایمر و پارکینسون
دانههای روغنی شاهدانه آرام بخش هستند و می توانند به کمک اسیدهای چرب مفیدی که در خود دارند به بهبود بیماری هایی چون پارکینسون، آلزایمر، ام اس و همچنین اختلاتی نظیر استرس و ضعف حافظه کمک کنند. مصرف این دانه برای بهبود در نوسان خلقی نیز بسیار توصیه می شود.
۹- مناسب برای گیاه خواران
از آنجایی که افراد گیاهخوار از خوردن گوشت اجتناب می کنند میزان پروتئین در بدن آنها کاهش می یابد. بدن به تنهایی قادر به تولید پروتئین و اسیدهای چرب نیست و نیازمند دریافت آنها از طریق مواد غذایی است در چنین مواقعی افراد گیاهخوار می توانند با خوردن شاهدانه پروتئین مورد نیاز بدن را تامین کنند. این دانه از درصد بالایی از پروتئین برخوردار است و مصرف آن برای برای تقویت عضلات بدن گیاهخواران بسیار اثربخش است.
۱۰- جلوگیری از سرطان
این دانهها که منبع خوب پروتئین و اسیدهای چرب مفید برای بدن هستند، بدن را در برابر سلولهای سرطانی ایمن می سازند و به درمان انواع سرطان نظیر سرطان روده بزرگ، پروستات و سرطان سینه کمک می کنند. بانوان می توانند با خوردن این دانههای مفید و ارزان قیمت خود را در برابر سرطان سینه ایمن سازند.
۱۱- کاهش کلسترول خون
میزان پروتئین، اسیدهای چرب مفید و فیبر بالایی که در شاهدانه موجود است به خوبی می تواند کلسترول خون را کنترل کند. افرادی که از بیماری کلسترول خون بالا رنج می برند می توانند با مشورت از پزشک خود این دانهها را به رژیم غذایی خود اضافه کرده و از آنها برای کنترل کلسترول خون خود کمک بگیرند.
۱۲- استرس
خواص آرامبخش بودن این دانه دقیقاً برای درمان استرس کاربرد دارد. این دانه منبع خوب آهن است و مصرف آن میتواند کمک شایانی به افراد در مقابل استرس باشد.
۱۳- درمان کم خونی
اغلب افرادی که با مشکل کم خونی در بدن خود مواجه هستند، دچار علائمی مانند خستگی، سردرد، بی حالی و ضعف عضلانی و … می شوند. این افراد نیز می توانند برای خون سازی در بدن خود از شاهدانه کمک بگیرند. اثر بخشی این دانه در، درمان کم خونی به اینگونه است که با تولید گلبولهای قرمز در خون، کم خونی را جبران کند.
۱۴- پوکی استخوان
همانطور که گفتیم این دانهها به دلیل داشتن مواد معدنی می توانند در رشد کودکان بسیار اثر بخش عمل کنند. این دانه دارای درصد قابل توجهی از کلسیم نیز هست و در، درمان پوکی استخوان بسیار خوب اثر می کند.
۱۵- بی خوابی
اگر می گویند شاهدانه، دانهای همه فن حریف است بیراه نگفتهاند چرا که این دانه حتی برای مشکل بی خوابی هم چارهای دارد. این دانه حاوی مقادیری منیزم است. منیزیم در واقع با عملکرد هورمونهای خواب در ارتباط است و سروتونین را تولید می کند. سروتونین بعد از انتقال به مغز به ماده ملاتونین تبدیل شده و خواب را تنظیم می کند.
۱۶- درمان التهاب
گامالینولنیک نوعی اسید در این دانه است که خاصیت ضد التهابی دارد. این نوع اسید بدن را دربرابر آلرژی، آرتریت و اگزما ایمن می سازد.
۱۷- آرتریت
آرتریت روماتوئید عاملی است که التهاب را در مفاصل ایجاد می کند. کسانی که از علائم آرتریت و روماتیسم رنج می برند می توانند با مصرف شاهدانه یا روغن آن خود را در مقابل علائم روماتیسم ایمن سازند.
۱۸- تنظیم عملکرد هورمونی
یکی دیگر از فواید شاهدانه تنظیم عملکردهای هورمونی مانند تیروئید و پانکراس است. بانوانی که از مشکلات ناشی از سندروم پیش از قاعدگی و یائسگی رنج می برند می توانند با مصرف این دانهها از این علائم جلوگیری کنند. اسید گاما لینولئیک موجود در این دانهها با تنظیم عملکرد هورمونی بدن به بهبود علائمی چون تغییرات خلق و خو و افسردگی کمک می کند.
۱۹- خواص شاهدانه برای پوست
افراد می توانند برای مقابله با خشکی پوست خود، از شاهدانه یا روغن آن بهره بگیرند. این دانه برای کاهش بیماریهای پوستی نظیر درماتیت، پسوریازیس و اگزما بسیار کاربرد دارد.
۲۰- خواص شاهدانه برای مو
از دیگر خواص شاهدانه می توان به کاهش ریزش مو، تقویت ریشه مو، و رشد آن اشاره کرد. این دانه که منبع خوب پروتئین و اسیدهای چرب مفید برای بدن است قطعا می تواند موهای شما را در مقابل عفونتهای پوستی، خشکی و ریزش مو ایمن سازد. اگر به سلامت موهای خود اهمیت می دهید از خواص شاهدانه برای مو غافل نمانید.
مواد معدنی موجود در شاهدانه
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۱۴۵ میلی گرم کلسیم است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۱۴ میلی گرم آهن است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی حاوی ۴۸۳ میلی گرم منیزیم است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۷ میلی گرم منگنز است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۱۱۶۰ میلی گرم فسفر است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۸۵۹ میلی گرم پتاسیم است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۷ میلی گرم روی است.
- هر ۱۰۰ دانه حاوی ۴ میلی گرم فیبر است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۵۵۳ میلی گرم کالری است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۴۸.۷۵ میلی گرم چربی است.
- هر ۱۰۰ گرم دانه حاوی ۳۱.۵۶ میلی گرم پروتئین است.
چگونه شاهدانه را مصرف کنیم؟
اگر می پرسید شاهدانه را چطور مصرف کنیم؟ در پاسخ باید گفت پیش از هر چیز بهتر است پوست دانه را جدا کنید چرا که پوست دانه دیر هضم است و ممکن است برای کسانی که مشکلات گوارشی دارند مضر باشد. این دانهها را می توان به انواع سالاد، ماست، اسموتی، و… اضافه کرد. انواع شاهدانه بو داده را می توانید از عطاریهای معتبر خریداری کنید. شاهدانه در هر دو صورت خام یا بو داده از خواص بی نظیری برخوردار است و برای جلوگیری از بسیاری از بیماریهایی که در بالا ذکر کردیم کاربرد دارد.
مضرات مصرف شاهدانه
خوشبختانه تاکنون مضراتی برای این نوع دانه اثبات نشده است، جز در بعضی موارد بروز اسهال دیده شده است. به افرادی که دستگاه گوارش حساس دارند و با کوچکترین تغییر در برنامه غذایی خود حساسیت نشان می دهند توصیه می شود، اول مقدار کمی از دانه را مصرف کنند بعد در صورت نداشتن آلرژی به مرور میزان مصرف را افزایش دهند.
جالب است بدانید:
- کنف نام دیگر گیاه شاهدانه است.
- در گذشته این دانه به عنوان یک آجیل محبوب در بین ایرانیان بسیار محبوب بوده است و به قلب شاهدانه شهرت داشته است.
- از آنجایی که شاهدانه از مشتقات تولید موادی چون ماری جوانا و حشیش است، کشت آن در برخی نواحی ممنوع است.
- از گیاه این دانه الیاف کنفی تولید می شود. کاغذ کنفی از کیفیتی بسیار بالاتر از کاغذهای چوب معمولی است. نمونه کاغذ کنفی را در موزها می توان دید که طی سالیان متوالی اصلا زرد نشده است.
- گیاه شاهدانه تقریباً با هر خاکی سازگاری دارد و قابل رشد است. این گیاه در هر خاکی رشد کند، آن را خالص سازی می کند و مانع از رشد علفهای هرز می شود.
- طناب، لباس، غذا، کاغذ، پارچه، پلاستیک، صابون، روغن و… همه محصولات این گیاه شگفت انگیز هستند.
کلام آخر
شاهدانه در گذشته محبوبتر از امروز بوده است تنها به این دلیل که بزرگترها به خوبی از خواص شاهدانه آگاه بودهاند اما امروزه آن را نادیده می گیرند چرا که نمی دانند چقدر برای سلامتی بدن فایده دارد. همانطور که گفتیم این دانه سرشار از مواد معدنی ضروری بدن است. اگر به سلامتی خود اهمیت می دهید از فواید شاهدانه غافل نشوید.