هر آنچه لازم است درباره تعریف موفقیت در روانشناسی بدانید
دستیابی به کلید موفقیت یکی از چالش‌هایی است که هر فردی در هر سن و سالی با آن دست و پنجه نرم می‌کند. بسیاری از افراد به اشتباه گمان می‌کنند که تعریف یا فرمول واحد و ثابتی برای موفقیت در زندگی وجود دارد؛ در حالی که بسته به نگرش هر فرد تعاریف مختلفی برای موفقیت می‌توان ارائه داد. یکی از بهترین راه‌ها برای دستیابی به پیروزی، آشنایی با تعریف موفقیت در روانشناسی و اصول روانشناسی موفقیت است.
در مجموع درست است که تلاش فراوان عامل پیشرفت هر فرد است، اما این تلاش باید با نگرشی صحیح و در راستای درست باشد. آشنایی با روانشناسی موفقیت و اطلاع از اصول آن می‌تواند به شما کمک کنند تا با نگرشی مثبت از نهایت توان خود برای رسیدن به موفقیت استفاده کنید.
در ادامه این مقاله از ایده آل مگ به بررسی کامل موفقیت از منظر روانشناسی و اصول آن می‌پردازیم.
تعریف موفقیت در روانشناسی چیست؟
هر فردی با توجه به اهداف و آرزوهای خود، خوشبختی و موفقیت را تعریف می‌کند. در ذهن اکثر افراد، موفقیت نقطه مقابل شکست است. با توجه به این تعریف، بعضی افراد گمان می‌کنند تا وقتی که به یک هدف نرسیده‌اند، بازنده هستند؛ اما این یک نگرش کاملا غلط است.
تعریف علمی موفقیت این گونه است: «حرکت از نقص به سمت کمال برای کسب فضائل». البته این تعریف از دیدگاه روانشناسی به شکل دیگری مطرح می‌شود.
از منظر روانشناسی هر انسانی در هر مرحله‌ای از زندگی‌اش از جنبه‌های بسیاری موفق است؛ اما خود از آن‌ها آگاه نیست. موفقیت در رشته روانشناسی یک روند دائمى بر پایه علاقه است که باعث پیشرفت سطح زندگى شده و در نهایت شادی را برای ما به همراه خواهد آورد.
طبق تعریف موفقیت در روانشناسی افرادی که خود را به دست جریانات زندگی سپرده و اجازه می‌دهند نیروهای خارجی جهت مسیر و مقصد آن‌ها را تعیین کند، مرده‌اند و از مرگ خود آگاه نیستند. روانشناسان عقیده دارند موفقیت حقیقی یعنی دوست داشتن خود، دوست داشتن کاری که انجام می‌دهید و دوست داشتن نحوه انجام آن.
روانشناسی و موفقیت چه ارتباطی با هم دارند؟
روانشناسی علم مطالعه روان (ذهن) و فرآیندهای ذهنی و رفتار در موجودات زنده است. با توجه به اینکه اولین محل پیدایش موفقیت، ذهن هر فرد است پس آشنایی با فرآیندهای ذهنی موفقیت از منظر روانشناسی می‌تواند به پیشرفت هر فرد کمک کند.
هر چقدر بیشتر با علم روانشناسی و روند عملکردهای ذهنی آشنا باشیم، راحت‌تر می‌توانیم یک ذهن قوی در راه رسیدن به اهدافمان برای خود بسازیم. برای مثال یک فرد روانشناس می‌داند که چگونه باید بر ضمیر ناخودآگاه یک فرد ناامید کار کند تا انگیزه‌ی کافی برای شروع کردن را به دست بیاورد.
روانشناسی موفقیت چیست؟
ممکن است بارها پیش آمده باشد که در مسیری بسیار تلاش کردید، اما به نتیجه و موفقیت دلخواه نرسیدید. بدون شک سخت‌کوشی بخش مهمی از ماجراست، اما یکی از مواردی که اغلب در این مسیر نادیده گرفته می‌شود، روانشناسی موفقیت است.
در ذهن بسیاری از افراد، تلاش و پشتکار دو عامل اصلی رسیدن به قله‌های موفقیت است. این دیدگاه در صورتی درست است که شما نگرش درستی از موفقیت داشته باشید.
روانشناسی موفقیت به جهت‌دهی باورها و ایجاد یک ذهنیت مثبت و درست از موفقیت می‌پردازد. در حقیقت می‌توان گفت که ذهنیت هر فرد تعیین می‌کند که او موفق است یا نه.
به بیان دیگر روانشناسی، یک مقیاس سنجش برای تشخیص راه صحیح موفقیت است. این مقیاس با معرفی برخی اصول زندگی موفق و ویژگی‌های افراد موفق به ما کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتری به مسیر خود ادامه دهند.
اصول موفقیت در زندگی از دیدگاه روانشناسی
با توجه به تعریف موفقیت در روانشناسی علاوه بر تلاش و پشتکار، راهکارهای پایه‌ای برای موفق شدن وجود دارد. عمل به این راهکارها باعث پیروزی همراه با شادی می‌شود. در ادامه به بررسی 10 اصل مهم برای رسیدن به موفقیت از دیدگاه روانشناسی می‌پردازیم.
1. از اهداف خود در زندگی آگاه باشید
طبق تعریف موفقیت در روانشناسی، موفقیت یعنی دستیابی به یک هدف، پس بدون هدف زندگی و موفقیت هم معنایی نخواهند داشت. تعیین هدف اولین اصل برای داشتن یک زندگی موفق است.
در صورتی که اهداف خود را مشخص کنید، با تمرکز بیشتری به سمت آن‌ها گام برمی‌دارید. وقتی بدانید چه می‌خواهید و چه کارهایی را باید انجام دهید، دیگر به سراغ کارهایی که شما را از هدفتان دور می‌کند، نخواهید رفت. در نتیجه بازده شما به شدت افزایش یافته و شروع به پیشرفت می‌کنید. پیشرفت کردن، سطح روحیه و انگیزه را بالا میبرد و شما را به قله‌های موفقیت نزدیک‌تر می‌کند.
2. مثبت اندیش باشید
روانشناسی شناختی ثابت کرده است که افکار ما بر احساسات و رفتار ما اولویت دارند. در واقع افکار هر فرد تبدیل می‌شود به اوضاع و احوال او. پس باید این افکار را در جهتی گسترش دهیم که موجب پیشرفت و شادی ما شود.
یک فرد مثبت اندیش در مقابل موانع موفقیت، تسلیم نشده و زودتر راهی برای مدیریت بحران پیدا می‌کند. در حالی که یک فرد منفی نگر در مشکلات غرق شده و دچار ناامیدی مطلق می‌شود.
اگر در ذهن خود باور داشته باشید که به هر هدفی که دارید، می‌رسید، مطمئن باشید که حتما آن را به دست خواهید آورد. با توجه به تعریف موفقیت از دیدگاه روانشناسی یک فرد موفق منتظر فرصت و معجزه نمی‌نشیند با قدم‌های آهسته و پیوسته کار خود را شروع می‌کند تا به مقصد برسد.
در این راه باید اعتماد به نفس و انگیزه بالای خود را حفظ کنید. اندیشه منفی منجر به ضعف شدید سیستم دفاعی و حالات روحی منفی در انسان می‌شود. فرد منفی نگر در مقابله با بیماری‌ها و سختی‌های هر مسیر، آسیب‌پذیرتر است.
3. در زمان حال زندگی کنید
زمان حال مهم‌ترین زمان ما است، چون که این تنها زمانی است که روی آن قدرت داریم. نگرانی در مورد مسائل گذشته یا آینده یک امر طبیعی است، اما نباید زیاد در این نگرانی غرق شد. از گذشته‌ی خود درس بگیرید اما هرگز حسرت آن را نخورید.
غرق شدن در اشتباهات گذشته، مانع پیشروی به سمت آینده است. این موضوع باعث می‌شود بسیاری از فرصت‌های فوق‌العاده پیش روی خود را نبینید. بیشتر مردم این مسئله را درک می‌کنند اما نمی‌توانند به آن عمل کنند.
نگرانی و اضطراب بیش از حد درباره‌ی آینده هم کاری از پیش نمی‌برد. آینده چیزی نیست جز نتایج اعمال ما در زمان حال. از این رو لازم است تا از زمان حال نهایت استفاده کنیم.
4. وسعت دید خود را گسترش دهید
طبق تعریف موفقیت در روانشناسی، یکی دیگر از اصول موفقیت، بلندپروازی و وسعت نگرش است. افراد بلندپرواز تشنه رسیدن به قله‌های بلند پیشرفت و موفقیت در زندگی خود هستند.
این افراد به صورت دائمی در سر خود اهداف بزرگی دارند و برای رسیدن به آن‌ها تلاش می‌کنند. افق دید این افراد فراتر از بقیه مردم است.
اگر سطح نگرش و رویاهای خود را محدود کنیم، به موفقیت‌های کوچک قانع خواهیم بود و هرگز قله‌های بلند را فتح نخواهیم کرد. بلندپروازی باعث افزایش هدفمندی، وقت‌شناسی، مسئولیت‌پذیری، تعادل و ثبات عاطفی هم می‌شود. افراد بلند پرواز در مواجه با موانع و شکست‌های زندگی به جای ناامیدی، از شکست‌های خود درس گرفته و قوی‌تر از قبل راه را ادامه می‌دهند.
5. خودتان را دوست داشته باشید
هر کسی مورد محبت قرار گرفتن را دوست دارد. ما اغلب فکر می‌کنیم که این محبت را باید از افراد دیگر دریافت کنیم. در واقع طلب عشق از دیگران، باعث وابستگی به آن‌ها می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که در صورت دریافت نکردن محبت و عشق از سوی دیگران احساس شکست کنید.
اولین اصل برای قدم گذاشتن در مسیر موفقیت، سلامت جسمی و روحی فرد است. وقتی خودتان را دوست داشته باشید، صلاح خود را در اولویت قرار می‌دهید. این موضوع باعث می‌شود که انتخاب‌هایی انجام دهید که به طور مداوم کیفیت زندگی شما را بهبود ببخشند.
اهمیت به خود باعث می‌شود تا شما بیشتر به سلامت جسمی و روحی خود اهمیت دهید. غذاهای سالم بخورید و ورزش کنید. این موضوع حتی بر روابط شما هم تاثیر می‌گذراد و باعث می‌شود از هر چیز یا کسی که تاثیر منفی بر روی حال شما دارد، دوری می‌کنید.
6. تعادل را در هر چیز نگه دارید
بسیاری از افراد گمان می‌کنند اگر استراحت و تفریحات خود را حذف و فقط کار کنند زودتر به موفقیت می‌رسند. این طرز تفکر درست نیست.
مطالعات نشان می‌دهد که پس از میزانی مشخص کار کردن، بهره‌وری به طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. بازده کارمندان پس از 55 ساعت کار در هفته شیب نزولی پیدا خواهد کرد. در واقع، کسی که 70 ساعت در هفته کار می‌کند بازده ای یکسان با شخصی که 55 ساعت کار کرده است دارد.
فشار کاری بیش از اندازه باعث می‌شود که پس از مدتی از موقعیت فعلی خود خسته شوید و به طور کامل دست از تلاش کردن بکشید. در نقطه مقابل این موقعیت، زیاده‌روی در استراحت و تفریح قرار دارد. شخصی که به طور مداوم به فکر خوش گذراندن و استراحت کردن باشد، فرصت‌های خود را برای ساختن آینده را از دست می‌دهد.
7. ترس از شکست را کنار بگذارید
افراد موفق هرگز اجازه نمی‌دهند ترس از شکست، مانع تلاش کردن آن‌ها شود. آن‌ها شکست را پایان مسیر نمی‌بینند. برای این افراد، شکست مقدمه پیروزی جدید است.
افراد بسیاری به دلیل افزایش ترس از شکست، قدرت ابتکار عمل و خلاقیت خود را از دست می‌دهند و فقط در جا می‌زنند. اگر بتوانیم دیدگاه‌مان نسبت به شکست را عوض کنیم، می‌بینیم که شکست‌ها برایمان مفید هم هستند.
در واقع باید شکست‌ها را نوعی تجربه دانست. زمانی که شکست می‌خوریم، یک تجربه در ذهن ما ثبت می‌شود. در صورتی که ما دوباره با موقعیت مشابه روبرو شویم مدیریت بهتری خواهیم داشت و از بحران عبور می‌کنیم. جسارت این را داشته باشید که حتی برای هزاران بار هم شده شکست بخورید و دوباره بلند شوید.
8. به توانایی‌های خود باور داشته باشید
باور داشتن به خود و حفظ اعتماد به نفس، فرصت‌های بی‌شماری را برای ما ایجاد می‌کند. در حقیقت هر آنچه در زندگی خود دارید نتیجه باور شما به خود و ایمان به امکان‌پذیر بودن آن است.
باور قوی به خود باعث می‌شود تا در هنگام سختی‌ها یک صدای درونی به شما بگوید که می‌توانید از پس هرکاری بر بیایید. اعتماد به نفس به فرد کمک می‌کند تا خود را با همه نقاط قوت و ضعف بپذیرد و دوست داشته باشد.
این شما هستید که سقف پیشرفت خود را تعیین می‌کنید. با کمبود اعتماد به نفس، سقفی محدود از موفقیت‌ها را برای خود تعیین می‌کنید و نمی‌توانید به راحتی از این سقف بالاتر بروید و پیشرفت کنید. تا زمانی که یک تصویر ذهنی قوی و مثبت از خود ایجاد نکنید، شانس چندانی برای موفقیت‌های بزرگ ندارید.
9. انعطاف‌پذیر باشید
شرایط زندگی و مردم همواره در حال تغییر هستند. با توجه به اینکه ما نمی‌توانیم تمام تغییرات اطراف خود را بپذیریم، باید فردی انعطاف‌پذیری باشیم. ما باید خود را با موقعیت‌های مختلف وفق دهیم.
تحقیقات روانشناسی بسیاری ثابت کرده است که انعطاف‌پذیری یکی از ویژگی‌های اصلی رهبران موفق است. ممکن است روزی به سرعت به سمت قله‌های موفقیت قدم برداریم. در مقابل فردای همان روز شرایط، باعث سقوط ما شود.
هنر نزد کسی است که بتواند در همه شرایط روحیه خود را حفظ و به سمت جلو حرکت کند. گاهی معجزه در آخرین لحظه رخ می‌دهد، هرگز ناامید نشوید.
10. اجتماعی باشید
در وجود همه افراد میل به برقراری ارتباط با دیگران وجود دارد. این تعاملات اجتماعی باعث ایجاد حس آرامش در هر فرد می‌شود.داشتن دوستانی که در شادی‌ها در کنار باشند و در شرایط سخت زندگی به کمک ما بشتابند، یک دلگرمی بزرگ است. این دلگرمی نمی‌گذارد در سختی‌ها ناامید شویم.
توجه داشته باشید اجتماعی بودن خوب است، اما باید در انتخاب دوستان خود هم دقت لازم را داشته باشید. یک اصل می‌گوید که پنج فردی که امروز بیشترین ارتباط را با آن‌ها دارید، شخصیت آینده شما را می‌سازند.
با توجه به این موضوع باید سعی کنیم تا افراد سمی را از زندگی خود حذف کنیم و جای خالی آن‌ها را به انسان‌های موفق بدهیم. افراد سمی به صورت عمد یا غیر عمد مانع پیشرفت شما خواهند شد. در مقابل، افراد موفق و با انگیزه به صورت ناخودآگاه شما را با خود از قله‌های موفقیت بالا می‌برند.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی تعریف موفقیت در روانشناسی پرداختیم و اصول مهمی برای دستیابی به آن را بیان کردیم. با به کارگیری این اصول می‌توانید در زندگی فردی خود قوی‌تر از قبل به سمت قله‌های موفقیت گام بردارید.
اگر درباره اصول موفقیت سوالی دارید می‌توانید آن را از ایده آل مگ بپرسید.
