خواص کنجد : سردی است یا گرمی؟ چه کسانی نباید بخورند؟
پنج هزار سال پیش، مردمانی از هند خواص کنجد را کشف کرده و شروع به کاشت آن کردند. از آن زمان تاکنون کنجد گاهی به عنوان غذا و گاهی به عنوان دارو استفاده شده است. دانه کنجد سرشار از مواد معدنی، پروتئین‌ها و ویتامین‌هاست.
امروز خواص کنجد و موارد استفاده از آن کاملا برای مردم آشکار شده است و علاوه بر استفاده خوراکی و دارویی، در شامپو و صابون نیز به کار برده می‌شود. برخی از مهمترین خواص کنجد را برای شما آماده کرده‌ایم. با ایده آل مگ همراه باشید.
ارزش غذایی کنجد
آنچه خوبان همه دارند تو تنها داری را می‌توان در وصف خواص کنجد گفت. این دانه ریز و کوچک، مواد معدنی و غذایی زیادی را در خود جای داده است که نمی‌توان سرسری از کنار آن عبور کرد. در ادامه جدول ارزش غذایی کنجد را بررسی خواهیم کرد.
ارزش غذایی کنجد خام در 100 گرم | |
| کالری | 573 کیلو |
| کربوهیدارت | 23.45 گرم |
| پروتئین | 17.73 گرم |
| چربی | 49.67 گرم |
| آب | 4.69 گرم |
| فیبر | 11.80 گرم |
| قند | 0.30 گرم |
| ویتامین E | 0.25 میلی‌گرم |
| تیامین (B1) | 0.79 میلی‌گرم |
| ریبوفلاوین (B2) | 0.25 میلی‌گرم |
| نیاسین (B3) | 4.52 میلی‌گرم |
| کولین (B4) | 25.60 میلی‌گرم |
| پانتوتنیک اسید (B5) | 0.05 میلی‌گرم |
| ویتامین B6 | 0.79 میکروگرم |
| فولات (B9) | 97.00 میکروگرم |
| کلسیم | 975.00 میلی‌گرم |
| آهن | 14.55 میلی‌گرم |
| منیزیم | 351.00 میلی‌گرم |
| فسفر | 629.00 میلی‌گرم |
| پتاسیم | 468.00 میلی‌گرم |
| سدیم | 11.00 میلی‌گرم |
| روی | 7.75 میلی‌گرم |
| مس | 4.08 میلی‌گرم |
| منگنز | 2.46 میلی‌گرم |
| سلنیم | 34.40 میلی‌گرم |
خواص کنجد
در حال حاضر دانه‌های کنجد به دو شکل سیاه و سفید در بازار وجود دارد. دلیل تفاوت رنگ این دانه‌ها، پوسته آن است. کنجد سیاه دارای پوسته بوده و کنجد سفید فاقد آن است. این دو نوع کنجد ممکن است در برخی موارد تفاوت‌هایی با هم داشته باشند. خواص کنجد چه از نوع سیاه یا سفید تقریبا یکسان است و موارد متعددی برای آن ذکر شده که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
1. مقابله با عفونت‌ها
تحقیقاتی که بر روی خواص کنجد انجام شده، ثابت کرده که دانه‌های کنجد فعالیت ضد باکتریایی داشته و می‌تواند با عفونت‌های رایج پوستی، عفونت واژن و عفونت‌های ناحیه بینی مقابله کند.
2. از بین بردن باکتری‌های پلاک دندان
دانه‌های کنجد می‌توانند باکتری‌هایی که باعث ایجاد پلاک دندان می‌شوند را از بین ببرند. جالب است بدانید که در گذشته با انجام عملی به نام روغن‌کشی دندان، به سلامت و بهداشت دندان کمک می‌کردند. در این روش بعد از بیدار شدن، یک قاشق غذاخوری روغن را در دهان ریخته و می‌چرخانند.
3. کمک به درمان دیابت نوع دو
یکی از مهمترین خواص کنجد، اثربخشی آن در درمان دیابت نوع 2 است. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن کنجد به بدن کمک می‌کند تا میزان قند خون بیماران دیابتی را تا حد مطلوبی کاهش دهد.
4. کاهش چربی خون
بر اساس تحقیقات انجام شده روی 38 فرد مبتلا به چربی خون بالا، مصرف روزانه پنج قاشق غذاخوری یا 40 گرم دانه کنجد به مدت دو ماه، می‌تواند باعث کاهش هشت درصدی چربی خون شود.
5. کاهش فشار خون
از دیگر خواص کنجد، تاثیر چشمگیر آن بر کاهش فشار خون است. دانه کنجد حاوی منیزیم و ویتامین E است که به کاهش فشار خون کمک می‌کند. در مطالعه انجام شده روی افراد مبتلا به فشار خون بالا، مصرف روزانه 2.5 قاشق کنجد سیاه، سبب کاهش 6 درصدی فشار خون آنها شد.
6. کاهش التهاب
برخی از بیماری‌های مزمن مانند چاقی، سرطان، بیماری‌های قلبی و کلیوی می‌تواند باعث ایجاد التهاب طولانی مدت شود. دانه‌های کنجد می‌توانند به کاهش این التهابات کمک کنند.
7. کمک به تشکیل سلول‌های خونی
از جمله خواص کنجد برای درمان بیماری‌های خونی، کمک به ساخت گلبول‌های قرمز است. بدن برای ساخت سلول‌های خونی به یک سری مواد مغذی احتیاج دارد. دانه کنجد علاوه بر اینکه این مواد را تامین می‌کند، به بدن کمک کرده تا بتواند این مواد را جذب کند.
8. تقویت سیستم ایمنی بدن
کنجد دارای مقادیر زیادی از مواد مغذی همچون روی، سلنیوم، مس، آهن و دیگر مواد معدنی و ویتامین‌هاست. این مواد برای سیستم ایمنی بدن حیاتی هستند و کمبود یکی از آنها می‌تواند بدن را با بیماری‌های گوناگونی مواجه کند. دانه کنجد می‌تواند تا حد زیادی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
9. تسکین درد ناشی از آرتروز
آرتروز از شایع‌ترین علت درد مفاصل است که اغلب زانوها را درگیر می‌کند. دانه کنجد با دارا بودن اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی، از غضروف حمایت کرده و درد آن را کاهش می‌دهد.
10. مفید برای تیروئید
غده تیروئید حاوی بالاترین میزان سلنیم در بدن است. این ماده به ساخت بعضی هورمون‌ها کمک زیادی می‌کند. از خواص کنجد تامین این ماده معدنی برای بدن است. کنجد منبع خوبی از سلنیم است و 50 گرم از آن می‌تواند 18 درصد از نیاز روزانه بدن را تامین کند.
11. تنظیم هورمون‌های زنانه در دوران یائسگی
دانه‌های کنجد حاوی مقداری فیتو استروژن است که در واقع ترکیب گیاهی مشابه با هورمون استروژن است. این هورمون در دوران یائسگی کاهش یافته و سبب تشدید علائم یائسگی می‌شود. مصرف کنجد می‌تواند تا حد زیادی از این مشکلات جلوگیری کند.
12. مناسب برای گیاه‌خواران
دانه‌های کنجد منبعی غنی از پروتئین رژیمی و اسیدهای آمینه هستند. بنابراین می‌توان از آن برای رژیم غذایی گیاهی مخصوص افراد گیاه‌خوار استفاده کرد.
13. درمانی کم خونی ناشی از فقر آهن
یکی از شایع‌ترین علل کم‌خونی به خصوص در زنان، کمبود آهن است. دانه‌های کنجد مخصوصا کنجد سیاه سرشار از آهن هستند. افرادی که از کم‌خونی ناشی از فقر آهن رنج می‌برند، می‌توانند از کنجد استفاده کنند.
14. دارای خواص ضد سرطانی
یکی از خواص کنجد که امروزه ثابت شده، خاصیت ضد سرطانی آن است. دانه کنجد حاوی منیزیم و ترکیبی ضد سرطانی به اسم فیتات است. امروزه ثابت شده که دانه کنجد در کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ موثر بوده و می‌تواند تا حدودی از بروز آن جلوگیری کند.
15. کاهش ابتلا به آسم و اختلالات تنفسی
منیزیم موجود در کنجد، ابتلا به آسم و دیگر اختلالات تنفسی را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. چرا که بسیاری از اختلالات ریوی به دلیل کمبود منیزیم به وجود می‌آید و دانه کنجد سرشار از این ماده معدنی است.
16. آرامش بخش و ضد اضطراب
دانه کنجد همچنین دارای خواص آرام بخش و ضد اضطراب است. دانه کنجد با تولید سروتونین به عملکرد صحیح اعصاب کمک کرده و از بدخلقی، افسردگی و بی‌خوابی جلوگیری می‌کند.
17. مناسب برای پوست
خواص کنجد برای پوست کاملا شناخته شده است. کنجد سرشار از آنتی‌اکسیدان قوی و دارای خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی است. مجموع این مواد به بهبود سلامت پوست کمک می‌کند. مهمترین خواص کنجد برای پوست عبارتند از:
1. درمان آفتاب سوختگی: از روغن کنجد می‌توان به عنوان درمانی برای آفتاب سوختگی استفاده کرد. این روغن پوست را از آسیب‌های اشعه ماوراء‌بنفش محافظت کرده و از ایجاد چین و چروک جلوگیری می‌کند.
2. سم‌زدایی پوست: آنتی آکسیدان موجود در روغن دانه کنجد به سم‌زدایی پوست کمک شایان توجهی می‌کند.
3. درخشندگی پوست: با استفاده از روغن کنجد می‌توانید پوست خود را درخشان کنید.
4. درمان ترک پاشنه پا: روی پا روغن کنجد بمالید و اثر زیاد آن را ببینید.
18. خواص کنجد برای مو
از خواص کنجد برای مو نیز نباید غافل شد. دانه کنجد به حفظ سلامت پوست سر و مو کمک می‌کند. از کنجد می‌توان برای موارد زیر استفاده کرد:
1. کمک به رشد مو: اسیدهای چرب موجود در کنجد با تغذیه ریشه و ساقه مو به رشد آن کمک می‌کند.
2. استفاده از روغن کنجد برای درمان بیماری‌های پوست سر مانند خشکی، قارچ، عفونت و شوره سر
3. استفاده از روغن کنجد برای نرم کردن و رطوبت مو
4. استفاده از روغن کنجد جلوگیری از سفیدی زودرس مو و حفظ تیرگی آن
19. کاهش وزن و لاغری
از دیگر خواص کنجد، تاثیر آن بر کاهش وزن و لاغری است. بر اساس تحقیقات انجام شده، دانه کنجد حاوی سزامینول دی گلوکوزید است که از بدن در برابر افزایش وزن ناشی از چربی بالا محافظت می‌کند. استفاده از کنجد در رژیم غذایی می‌تواند به مدیریت وزن کمک کند.
عوارض استفاده از کنجد
در استفاده از داروهای گیاهی همیشه باید با احتیاط جلو رفت. هرچند کنجد خواص زیادی داشته و مقادیر زیادی از مواد معدنی و ویتامین‌ها را در خود دارد، اما همین‌ها می‌تواند در برخی مواقع باعث ایجاد مشکل شود. برخی از مضرات استفاده بی‌رویه از کنجد عبارتند از:
- ایجاد حساسیت و آلرژی
- فیبر موجود در کنجد می‌تواند باعث انسداد روده شود
- عفونت آپاندیس
- ریزش مو. این اتفاق می‌تواند به دلیل به هم خوردن تعادل هورمونی بدن رخ دهد
- احتمال سقط جنین در سه ماهه اول بارداری
سوالات متداول
چه کسانی نباید کنجد بخورند؟
افرادی که مبتلا به نقرس هستند بهتر است از خوردن کنجد اجتناب کنند.
چه مقدار کنجد در روز مصرف کنیم؟
می‌توانید روزانه یک تا دو قاشق غذاخوری مصرف کنید.
کنجد طبع گرمی دارد یا سرد است؟
کنجد دارای طبعی گرم و تر است.
