جاهای دیدنی کلاله | شهر رنگین کمان ها در گلستان
کلاله یکی از شهرستان‌های استان گلستان است که از نظر تعدد آثار تاریخی و طبیعی در تمامی شهرهای شمالی، زبانزد می‌باشد. این شهرستان از شمال با شهرستان مراوه تپه، از شرق به خراسان شمالی، از غرب با شهرستان گنبد کاووس و از جنوب با شهرستان گالیکش هم مرز است. کلاله مملو از آثار تاریخی و گردشگری است و به شهر رنگین کمان معروف می‌باشد. این شهر در شمال شرق این استان، در جوار پارک ملی گلستان و امتداد دیوار تاریخی جرجان یا سد اسکندر ملقب به مار سرخ واقع شده است. کلاله از دو بخش مرکزی و پیشکمر و دو شهر کلاله و فراغی و ۵ دهستان و ۱۲۰ آبادی تشکیل شده است.
قوم‌های مختلفی مانند: ترکمن، سیستانی، کاشمری- خراسانی، کرمانج، بلوچ و شاهرودی اقوام این شهر را تشکیل می‌دهند. این اقوام مختلف در کنار یکدیگر با اتحاد و انسجام و برادری خاص و احترام متقابل زندگی می‌کنند. با ما همراه باشید تا نگاهی به جاهای دیدنی کلاله بیندازیم با شهر رنگین کمان بیشتر آشنا شویم.
قدمت کلاله
این شهرستان دارای قدمتی طولانی است و اسناد و مدارک تاریخی نیز این موضوع را تایید می‌کنند. شهرستان کلاله متعلق به ۷۵۰۰ سال پیش می‌باشد. حدود ۱۳۵ تپه و محوطه متعلق به دوره‌های پیش از تاریخ در این شهرستان کشف شده‌اند که از آن جمله می‌توان به تپه‌های باستانی خدرتپه، قره تپه شیخ و لیلان تپه اشاره کرد.
شهرستان کلاله در دوره اشکانیان و در زمان اشک اول و دوم دومین پایتخت این سلسله بوده است. در دوره ساسانیان نیز از اهمیت و جایگاه استراتژیک کلاله کاسته نشده و دو اثر (آتشکده یاساقلیق و سد گرکز و دیوار تاریخی جرجان یا سد اسکندر ملقب به مار سرخ) با قدمتی قریب به ۲۰۰۰ هزار سال متعلق به آن دوران در این شهر واقع شده‌اند.
در دوران اسلامی کلاله بخشی از ولایت‌های جرجان بوده است و تا قبل از دوره قاجار، ارتباطی با استرآباد یا گرگان کنونی نداشته است. نام این منطقه از دوره استیلای ترکان خوارزمشاهی بر ایران، گوکلان بوده است که از نام یکی از قبایل ترکمن اخذ شده است. در قرن نوزدهم میلادی دهکده کوچکی به نام آی درویش در نقشه سیاسی کلاله که آن زمان گوگلان نام داشت شکل گرفت. این روستا محل سکونت غیردایم تیره آی درویش از طوایف گوکلان بود.
اقتصاد کلاله
کلاله در سال ۱۳۳۳ به شهر تبدیل شد و در سال ۱۳۷۹ از شهرستان مینودشت منتزع و به یک شهرستان مستقل تبدیل شد. این شهر دارای یکی از زمین‌های حاصلخیز استان گلستان است و انواع محصولات کشاورزی در این شهرستان کشت می‌شوند. کلاله منطقه‌ای ۴ فصل با لاله‌ها و گل‌های وحشی و دارویی متنوع و رنگارنگ است و در فصل بهار جلوه خاصی به خود می‌گیرد. از صنایع دستی این شهرستان می‌توان به گلیم بافی، قالی بافی، ابریشم بافی، چادر شب بافی و پلاس بافی اشاره کرد.
جاذبه های گردشگری کلاله
جاهای دیدنی کلاله یکی از منابع درآمد این منطقه محسوب می‌شوند. این شهر دارای جاذبه‌های گردشگری فراوانی است. پارک جنگلی آقسو و مراتع و جنگل‌های همجوار با پارک ملی گلستان، مجموعه تفریحی چشمه زاو، زیارتگاه حضرت خالد بن سنان (ع) ملقب به خالد نبی و قبرستان باستانی (مشترک به شهرستان مراوه تپه)، دره ۵ شیر، دیوار تاریخی جرجان یا سد اسکندر ملقب به مار سرخ، کارگاه کاوشگری قره دیب، آتشکده یاساقلیق و تپه‌های باستانی از جمله جاذبه‌های گردشگری این شهر محسوب می‌شوند.
تالاب سولوک لی و ارتفاعات بیلی کوه، جنگل‌های طبیعی خدر اولیاء، مرقد مطهر امام زاده عبدالله (ع) ملقب به امام عبدالله تگک، سد بوستان، سد چمران ملقب به سد شاپور، پارک لاله، سد گلستان مجموعه‌های پرورش اسب روستای صوفیان بخش دیگری از جاهای دیدنی کلاله به شمار می‌روند.
مسجد و مدرسه كریم ایشان
ساختمان مسجد و مدرسه کریم ایشان از آثار دوره قاجار می‌باشد که در سال ۱۳۲۸ هجری قمری ساخته شده است. مسجد و مدرسه کریم ایشان در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده است. ساختمان آجری مسجد با نقشه مربع مستطیل بنا شده و شامل یک شبستان با سردر ورودی است که سقف آن با ۴ گنبد پوشیده شده است. مدرسه کریم ایشان که در نزدیکی مسجد و در ضلع جنوب غربی آن است به شکل زیبایی با پلان چهار ضلعی یا مربع شکل ساخته شده است.
مقبره مختوم قلی فراغی
این اثر متعلق به اواخر دوره قاجاریه – دوره پهلوی است و در شمال استان گلستان، شهرستان مراوه تپه، روستای آق تقه قدیم قرار دارد. این اثر در ۱۳۸۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این آرامگاه شامل مقبره مخدوم قلی فراغی شاعر ملی ترکمن‌ها و پدرش دولت محمد آزادی است. در دهه ۱۳۷۰ بنایی بر روی این مقبره ساخته شده است.
مقبره عالم بابا و چوپان عطا
در این منطقه همچنین آثار تاریخی دیگری هم وجود دارند. مقبره عالم بابا و چوپان عطا نزدیک مقبره خالد نبی و دو بقعه دیگر در این منطقه قرار دارند و از جاهای دیدنی کلاله به شمار می‌روند. مشهور است که اولی پدر همسر خالد نبی و دومی چوپان گوسفندان او بوده و هر دو از مقربین بوده‌اند و اکنون هم مورد احترام اهالی منطقه هستند. دره پایین دست گوگجه‌داغ «پن جشیر» نام دارد که چشمه معروف به «خضر دندان» در بهار در آن می‌جوشد. در این منطقه گورستان بزرگ و رازآلود خالد نبی با بیش از ۶۰۰ سنگ تراشیده قرار دارد. این گورستان یکی از قدیمی ترین گورستان‌های ایران است.
آبشار آق سو
از جاهای دیدنی کلاله، می‌توان به آبشارهای آن اشاره کرد. این آبشارها جلوه خاصی به محیط اطراف خود بخشیده‌اند و سالانه میزبان گردشگران فراوانی می‌باشند. آبشار آق سو در مرز استان‌های گلستان و خراسان شمالی واقع شده است و یکی از آبشارهای خزه‌ای ایران محسوب می‌شود. آبشار آق سو در مسیر رودخانه چشمه گلستان و درست قبل از تونل گلستان واقع شده است.
این آبشار به فرم پله‌ای در مسیر رودخانه به صورت طبیعی ایجاد شده است. ترکیب صخره‌های خوش فرم خزه‌ای با آب زلال این آبشار، جلوه‌ای دیدنی به آن داده است. آبشار آق سو در تمام فصول سال آب دارد و حتی در فصل کم آبی هم تماشایی می‌باشد. در پای آبشار، فضایی غار مانند ایجاد شده که آب درون آن جاریست.
مطالب مرتبط:
جاذبه های گردشگری کردکوی | بهشت گمشده گلستان
