کراس فیت چیست ؟ آیا برای لاغری یا عضله سازی مناسب است؟
چند سالی است که یک ورزش جدید به اسم کراس فیت در میان مردم سراسر جهان محبوب شده است. این ورزش مجموعه‌ای از تمرینات فوق‌العاده‌ای است که از ترکیب چندین رشته ورزشی به وجود آمده است. حرکاتی که در ورزش نوظهور کراس فیت وجود دارد، معمولا همان چیزهایی است که ممکن است به طور روزمره نیز انجام دهید؛ با این تفاوت که مربی به شما می‌گوید چند تکرار در هر دوره زمانی باید داشته باشید تا به هدف خود برسید.
در حال حاضر حدود چهار میلیون نفر از سراسر جهان به طور حرفه‌ای این ورزش را دنبال می‌کنند. باشگاه‌های مخصوص این ورزش که اصطلاحا جعبه نامیده می‌شود در کشورهای زیادی وجود دارد. مسابقات جهانی مخصوص کراس فیت نیز هر ساله برگزار می‌شود و افراد زیادی برای رقابت در آن شرکت می‌کنند. چرا که رقابت یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های این ورزش است. در ادامه به معرفی کراس فیت، مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت. با ایده آل مگ همراه باشید.
کراس فیت چطور به وجود آمد
کراس فیت (CrossFit) برای اولین بار در سال 1996 توسط گرگ گلاسمن و همسرش لورن جنای به وجود آمد. آنها چند رشته ورزشی از جمله وزنه‌برداری، پلایومتریک، ژیمناستیک، پاورلیفتینگ و کالیستنیک را با هم ادغام کرده و رشته جدیدی را به وجود آوردند. گرگ و لورن در سال 2000 این رشته را در قالب یک شرکت ثبت کرده و در سال 2001 اولین باشگاه ورزشی خود را در سانتا کروز کالیفرنیا افتتاح کردند.
تمرینات کراس فیت خیلی زود میان پلیس، ارتش و آتش‌نشان‌ها محبوب شد. سالن‌های ورزشی آنها به اسم جعبه مشهور شد و افراد زیادی برای گرفتن برنامه ورزشی درخواست می‌دادند و تمایل داشتند تا این تمرینات را در دوره‌های آموزشی خود بگنجانند.
گلسمن همزمان با انتشار دروس آموزشی، مجموعه‌ای نیز برای تربیت مربی این رشته آماده کرد و توانست خیلی زود مربی‌های زیادی همچون لویی سیمونز، جان ولبورن و باب هارپر را آموزش دهد. رشته جدید ورزشی به سرعت در میان مردم محبوب شد و باشگاه‌های زیادی در سراسر جهان برای آموزش آن افتتاح شدند.
کراس فیت (CrossFit) چیست؟
کراس فیت یک ورزش است که از ترکیب تمرینات هوازی، وزنه‌برداری، پلایومتریک، ژیمناستیک، پاورلیفتینگ و کالیستنیک تشکیل شده است. از آن به عنوان بزرگ‌ترین زنجیره تناسب اندام در جهان نیز اسم برده می‌شود.
کراسفیت به عنوان یک فلسفه تمرین بدنی و یک ورزش تناسب اندام رقابتی ترویج می‌شود. طرفداران آن معتقدند که این ورزش یک برنامه زندگی است که افراد برای رسیدن به موفقیت با هم رقابت می‌کنند. چرا که همگی افراد شرکت کننده در برنامه در سرتاسر جهان، از یک برنامه مشخص و همگانی پیروی می‌کنند.
ورزشگاه‌های کراس فیت معمولا تجهیزات چندین رشته مختلف را دارند. وسایلی مانند هالتر، دمبل، حلقه‌های ژیمناستیک، طناب برای بالا رفتن، میله‌های کشش، طناب‌های پرش، کتل بل، توپ‌های پزشکی، جعبه‌های پلیو، نوارهای مقاومتی، ماشین‌های قایقرانی و تشک‌های مختلف بخشی از آنها هستند.
در حال حاضر ورزش کراس فیت در جاهای زیادی مانند سالن‌های ورزشی خصوصی، اداره‌های آتش‌نشانی، سازمانهای مجری قانون، سازمانهای نظامی مانند گارد سلطنتی دانمارک استفاده می‌شود. برخی دبیرستان‌های آمریکا و کانادا نیز این رشته را تدریس می‌کنند.
بر اساس آمار منتشر شده درباره محبوبیت این برنامه در سطح جهان، کراس فیت بین زنان و مردان به اندازه مساوی محبوب است و همه افراد در سنین مختلف می‌توانند از برنامه‌های آن استفاده کنند. کراس فیترها علاوه بر گذراندن تمرینات روزانه، از توصیه‌ها و برنامه‌های غذایی خاص هم پیروی می‌کنند. البته با وجود محبوبیت روزافزون این ورزش، منتقدان زیادی نیز دارد. مخالفان این روش معتقدند که کراس فیت یک جنبش مخالف متدهای روز تناسب اندام است که روش‌های تایید شده آن را زیر سوال می‌برد.
کراس فیت همچنین دارای مسابقات جهانی است که ورزشکاران می‌توانند در تمرین‌هایی که فقط چند ساعت قبل از شروع مسابقه آن را یاد گرفته‌اند، شرکت کنند. این بازی‌ها برای اولین بار در سال 2007 برگزار شد و تا همه‌گیری کرونا هر سال برگزار می‌شد. البته در دوران کرونا نیز مسابقات این رشته به صورت آنلاین برگزار می‌شد.
چهار سطح برای دریافت گواهینامه مربی‌گری کراسفیت تعریف شده است. کسانی که مایل به راه‌اندازی باشگاه مخصوص این رشته هستند، با داشتن گواهینامه سطح یک، می‌توانند برای باز کردن آن اقدام کنند.
اصطلاحات مخصوص کراس فیت
از آنجایی که کراس فیت یک رشته جدید است، فرهنگ لغات خاص خودش را دارد که در ادامه بیان خواهد شد:
WOD: تمرینات روزانه
EMOM: شروع حرکت تازه با شروع هر دقیقه
AMRAP: هر چندتا حرکت (در یک ست) که می‌شود
Box: باشگاه مخصوص انجام ورزش کراس فیت
Ladder: مجموعه‌ای از تمرینات که بعد از هر بار انجام دادن، یکی به آن اضافه می‌شود
Zone Diet: رژیم غذایی مورد تایید کراس فیت
SQ: اسکات
PR: رکورد شخصی
Hero WOD: تمریناتی که به یاد درگذشتگان این رشته انجام می‌شود (همان‌طور که گفته شد، نظامیان زیادی در این رشته فعال هستند).
مزایای کراس فیت
مهم‌ترین مزایای کراس فیت عبارتند از:
- مناسب برای همه
تمامی افراد در سنین مختلف می‌توانند از این رشته ورزشی استفاده کنند. جمله «کراس فیت برای همه است» مهم‌ترین شعار طرفداران این رشته است.
- مفید برای ورزشکاران
کراس فیت کمک زیادی به افزایش تعادل و مهارت‌های حرکتی ورزشکاران می‌کند. این رشته توانمندی‌های فیزیکی افراد ورزشکار را به خوبی پرورش می‌دهد.
- داشتن روحیه رقابت
یکی از مزیت‌ها و ویژگی‌های رشته کراس فیت این است که همه افراد از یک برنامه ثابت پیروی می‌کنند و در نتیجه یک روحیه رقابتی ورزشی بین آنها شکل می‌گیرد. برخی از صاحبان باشگاه‌های کراس فیت نیز برای ایجاد انگیزه بیشتر اقدام به پاداش دادن به ورزشکاران می‌کنند.
- یک روش محبوب برای لاغر شدن
امروزه استفاده از کراس فیت برای تناسب اندام و لاغر شدن بسیار محبوب است. کراس فیت با ارائه تمرینات قدرتی و ورزش‌های قلبی-عروقی، به سوزاندن کالری و عضله‌سازی کمک می‌کند. هنگام انجام این تمرینات، چندین گروه عضلانی به طور همزمان درگیر ورزش هستند و در نتیجه کالری بیشتری سوزانده می‌شود. تنوع تمرینات موجود در کراس فیت باعث جلوگیری از کسالت شده و بدن را به چالش می‌کشد. البته در کنار این ورزش، رژیم غذایی مناسب نیز کمک زیادی به لاغر شدن می‌کند.
معایب کراس فیت
کراسفیت معایبی دارد که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.
- آسیب‌پذیری بالا
تقریبا از همان روزهای اولیه معرفی این رشته، بحث‌هایی درباره آسیب‌پذیری بالای آن نیز مطرح بود. تمرینات این رشته طوری است که کراسفیترها را معمولا با خطرات بالایی مواجه می‌سازد. طبق یک تحقیق انجام شده، حدود 20 درصد از شرکت کنندگان در این رشته ورزشی آسیب می‌بینند.
- عدم داشتن برنامه اختصاصی
هرچند داشتن یک برنامه واحد جهانی از مشخصه‌های کراس فیت است، اما برخی آن را یک عیب می‌پندارند. این افراد می‌گویند تمرینات ورزشی باید متناسب با سن فرد و ویژگی‌های جسمی او باشد. پیروی همه از یک دستور واحد می‌تواند منجر به آسیب رساندن به افراد شود.
- خطر ابتلا به تخریب عضلاتی
از جمله خطراتی که می‌تواند فعالان در این رشته را تهدید کند، احتمال ابتلا به رابدومیولیز یا تخریب عضلات است.
کراس فیت برای چه کسانی مفید است؟
همه افراد مختلف در تمامی گروه‌های سنی می‌توانند در تمرینات کراس فیت شرکت کنند. زنان باردار، کودکان و سالمندان نیز بخشی از این افراد هستند. افرادی که برای اولین بار قصد شرکت در این تمرینات را دارند، باید ابتدا مهارت‌های اساسی و پایه را یاد بگیرند و سپس می‌توانند در کلاس‌های عادی شرکت کنند. تمرینات این رشته به میانسالان کمک می‌کند تا به راحتی بتوانند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهند. همچنین باعث می‌شود تا مهارت‌های حرکتی کودکان به خوبی رشد کند.
یک نمونه از برنامه کراس فیت
| روز اول | نرمش دادن کتف و شانه‌ها؛ انعطاف‌پذیری پایین کمر |
| روز دوم | نرمش باسن و لگن؛ انعطاف‌پذیری باسن و ساق پا |
| روز سوم | AMRAP نرمش شانه و باسن؛ انعطاف‌پذیری سینه و عضلات عقب ران |
| روز چهارم | استراحت |
| روز پنجم | نرمش باسن و قفسه سینه، انعطاف‌پذیری شانه‌ها و باسن |
| روز ششم | نرمش شانه و مچ دست به مدت چهار دور 5 دقیقه‌ای؛ انعطاف‌پذیری باسن، شانه و عضلات ران |
| روز هفتم | نرمش قفسه سینه |
آیا رشته کراس فیت در ایران هم وجود دارد؟
بله، این رشته هم اکنون زیر نظر فدراسیون وزنه‌برداری مشغول به فعالیت است. از آنجایی که افتتاح باشگاه کراس فیت نیاز به مجوز رسمی از شرکت گرگ گلاسمن دارد و ایران به دلیل تحریم‌ها فاقد این مجوز است؛ بنابراین کسانی که در این رشته فعالیت دارند، قادر به شرکت در مسابقه‌های بین‌المللی نیستند.
چطور باید از خطرات احتمالی جلوگیری کرد؟
برای آنکه از آسیب‌های احتمالی به بدن در این ورزش جلوگیری کنید، باید تمرینات را زیر نظر یک مربی حرفه‌ای و به درستی انجام دهید. در کراس فیت بیشترین فشارها به گردن، ستون فقران و زانوها وارد می‌شود، اگر تمرینات گفته شده اصولی انجام نشود، می‌تواند به این قسمت‌ها آسیب وارد شود.
آیا کراس فیت برای زنان مناسب است؟
در حال حاضر زنان زیادی در سراسر جهان در این ورزش فعالیت دارند. اکثر زنان شرکت کننده در تمرینات کراس فیت آن را برنامه‌ای عالی برای زندگی و تناسب اندام می‌دانند.
