باهوش ترین حیوانات جهان: مغزهای بزرگ دریا و خشکی!
انسان قرنها است که در راس زنجیره غذایی قرار دارد. ما خودمان را باهوشترین جاندار در روی زمین میدانیم که توانسته بقیه جانوران را تحت کنترل خود دربیاورد.
اما واقعا چه چیزی باعث شده تا ما از بقیه متمایز باشیم؟ قدرتمان در برنامهریزی، قدرت ساخت و استفاده از ابزار یا این حقیقت که روابط اجتماعی پیچیده ساختهایم، باعث شده ما از بقیه جانداران سرتر باشیم؟
با این حال، بعضی از جانوران دیگر هم در بعضی از این ویژگیها و گاه در همهشان توانمند نشان دادهاند و توانستهاند قابلیتهای خود را در برنامهریزی، ساخت ابزار و… به نمایش بگذارند.
ما بهترین این حیوانات را در فهرست 10تایی از باهوش ترین حیوانات جهان دستهبندی کردهایم که در اینجا با آنها آشنا میشوید:
10. موش
تصادفی نیست که دانشمندان از موشها در آزمایشگاههای خود برای تحقیق استفاده میکنند. با وجود اینکه موشها مغز کوچک و تقریبا توسعه نیافتهای دارند، ذهن آنها عملکردی به شدت شبیه انسان دارد و ساختار مغزی آنها نیز شبیه انسان است.
موشها توانایی این را دارند که از هزارتوها بیرون بیایند و کارهای چند مرحلهای پیچیده را انجام دهند.
آنها هم چنین حیوانات اجتماعی هستند. کافی است تنها بمانند تا علایم افسردگی را از خود نشان دهند. توانمندیهای این جانور کوچک سبب شده تا در فهرست باهوش ترین حیوانات جهان قرار بگیرند.
9. کبوتر
تحقیقات نشان داده، کبوترها بازتاب خودشان را میشناسند که این نشان از خودآگاهی آنها دارد. این پرنده هم چنین بعد از گذر ماهها و سالها باز هم میتواند آدمها یا مکانهایی را که قبلا دیده، بازشناسد.
این قابلیت باعث شده تا کبوترها در طول قرون گذشته به عنوان پیامرسان مورد استفاده قرار بگیرند و پیامها را به دوردستها ببرند و تحویل دهند.
کبوترها قادرند تمام حروف الفبای انگلیسی را تشخیص دهند.
8. کلاغ
کلاغ هم در فهرست باهوش ترین حیوانات جهان قرار میگیرد. این پرنده هم مثل کبوتر به عنوان پیامرسان مورد استفاده قرار میگرفته است.
نکته جالب در مورد کلاغها این است که موقع جنگ با بقیه حیوانات، میتوانند تاکتیکهای پیچیده گروهی را به کار ببرند؛ ضمن اینکه حافظه فوقالعادهای هم دارند و قابلیت به یاد آوردن چهره انسانها را از خود نشان دادهاند. کلاغ بزرگترین مغز را در بین تمام پرندهها دارد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ ترسناک ترین و خطرناک ترین عنکبوت های جهان
این پرندگان سیاه با وجود این که دست ندارند، توانایی استفاده از ابزار را دارند و برای نمونه، تحقیقات نشان داده که آنها برای جدا کردن راحتتر غذای خود، چاقو ساختهاند یا برای رسیدن به غذایی که دور از دسترسشان بوده، قلاب ساختهاند.
7. خوک
خوک در یک رقابت تنگاتنگ، سگ را برای حضور در فهرست باهوش ترین حیوانات جهان شکست داد. ضریب هوشی سگها اندازه یک کودک نوپا است اما خوکها آیکیوی به مراتب بالاتری از خود نشان دادهاند.
خوکها برای ارتباط برقرار کردن تقریبا از 20 صدای مختلف استفاده میکنند و خوک مادر موقع شیر دادن به بچههایش برای آنها آواز میخواند.
بیشتر بخوانید: حیوانات عجیب دنیا: ترسناک اما بیخطر
خوکها به احساسات واکنش نشان میدهند و حتی گاهی اوقات همدردی هم از خودشان نشان میدهند، ویژگی که در میان حیوانات کمیاب است.
6. اختاپوس
اختاپوس تنها حیوان بیمهرهای است که در میان باهوش ترین حیوانات جهان قرار میگیرد. ممکن است از خودتان بپرسید که مگر هشت پاها چقدر باهوشند که در این لیست قرار گرفتهاند؟
خب، بارها دیده شده هشت پاهایی که در اسارت هستند، از تاکتیکهای پیچیده چند مرحلهای برای فرار از بند اسارت (مثلا از آکواریومهای بزرگ) استفاده کردهاند. بعضی از آنها هم موقع آسیب زدن به بعضی از اشیایی که بیرون از محفظه آبشان بوده، دیده شدهاند. آنها این کار را با پاشیدن مداوم آب به آن شی انجام دادهاند.
اختاپوسها قادرند درِ شیشههایی که به صورت پیچی باز میشود را هم بگشایند.
بیشتر بخوانید: اژدهای کومودو ؛ آیا این هیولا آدم میخورد؟
آنها در طبیعت هم گاهی خودشان را به جای سنگ جا میزنند تا از دست شکارچیان در امان بمانند. اختاپوسی که خودش را به جای سنگ جا زده، خیلی آرام و هماهنگ با سرعت آب حرکت میکند تا این توهم را به وجود بیاورد که سر جایش ثابت ایستاده است.
اختاپوسها هم چنین میتوانند از هزارتو بیرون بیایند و با استفاده از حافظههای بلندمدت و کوتاه مدت خود، مسایل را حل کنند.
5. طوطی خاکستری آفریقایی
در میان باهوش ترین حیوانات جهان، بالاترین رتبه در بین پرندهها به طوطی خاکستری آفریقایی میرسد. برآورد میشود این پرنده به باهوشی یک کودک پنج ساله باشد. این نوع طوطی نه تنها قادر است حرف زدن انسان را یاد بگیرد بلکه میتواند تا صدها کلمه را بیاموزد.
طوطی خاکستری آفریقایی میتواند شکلها و رنگها، مفهوم بزرگتر و کوچکتر یا رو و زیر را یاد بگیرد. خیلیها دوست دارند این جانور جذاب و بامزه را به عنوان حیوان خانگی نگه دارند اما محل اصلی زندگی آنها در جنگلهای بارانی مرکز قاره آفریقا است.
4. فیل
اغلب به حافظه بلندمدت فیلها اشاره میشود اما این جانوران یکی از باهوشترین حیوانات دنیا هم هستند.
گله فیلها ساختار اجتماعی پیچیدهای دارد، ضمن اینکه برای از دست دادن اعضای خانواده خود عزاداری میکنند و مراسم برگزار میکنند.
فیلها توانایی استفاده از ابزار را هم دارند و عجیبتر این که خودشان را هم درمان میکنند. دیده شده آنها گیاهان خاصی را میخورند تا بیماریهای خودشان را درمان کنند یا حتی وضع حمل را جلو بیندازند.
آنها همچنین یکی از معدود حیواناتی هستند که اعمال نوع دوستانه انجام میدهند. بیشتر حیوانات به این دلیل که قدرت تفکر انتزاعی را ندارند، توان انجام چنین کارهایی را ندارند. فیلها اگر فکر کنند که قربانی کردن خودشان باعث میشود بقیه گله یا بچههایشان فرار کنند و در امان بمانند، این کار را انجام میدهند.
فیل البته در یک دسته دیگر هم قرار میگیرد. برای آشنایی با آن ۱۰ تا از خطرناک ترین حیوانات دنیا را بخوانید.
3. شامپانزه
DNA شامپانزهها 98 درصد با انسانها مشترک است. آنها متخصص استفاده از ابزار هستند و دیده شده دست به ابتکار میزنند و با چیزهایی که دم دستشان است، وسیله میسازند تا کارشان را راه بیندازند.
آنها از تکنیکهای روانی هم استفاده میکنند: در خانواده خودشان، دیگران را با مهارت وادار میکنند تا بعضی کارها را طبق میل آنها انجام دهند.
دانشمندان در یک بررسی دریافتند اعضای بزرگسال خانواده شامپانزه که زبان اشاره یاد گرفته بودند، به جوانترها این زبان را یاد میدادند. هیجان انگیزترین بخش این کشف این است که این کار را بدون تحریک انسانها انجام میدادند.
2. دلفین
خیلی از مردم باور دارند که دلفین بینی بطری باهوشترین حیوان جهان است، اما این شناگرهای حرفهای در رده دوم این فهرست میایستند.
البته هشت گونه از دلفین وجود دارد اما تنها بینی بطریها در این فهرست جا میگیرند.اندازه مغز آنها در میان تمام خویشاوندانشان از همه بزرگتر است و تنها گونه از دلفین هستند که مهرههای گردنیشان جوش نخورده و بنابراین میتوانند مثل انسانها سرشان را به بالا و پایین تکان دهند.
دلفینها جدا از این که خیلی ساده آموزش میبینند، قادرند خودشان را در آینه تشخیص دهند، اگر علامت ناآشنایی روی بدنشان باشد، متوجه آن میشوند، تصاویر را در تلویزیون تشخیص میدهند و حافظه شگفتانگیزی دارند و ممکن است بعضی نکات را بعد از 20 سال به خاطر بیاورند.
در این بین، دلفینهای بینی بطری یک زبان مخصوص گونه خود دارند اما وقتی به گونههای دیگر دلفینها برخورد میکنند، از «زبان مشترک» برای ارتباط با بقیه استفاده میکنند. آنها هم چنین با انسانها یا نهنگهای قاتل همکاری میکنند تا راحتتر شکار کنند.
1. اورانگوتان
اورانگوتان در بین باهوش ترین حیوانات جهان در رده اول میایستد. این نوع از میمونها مثل شامپانزه قادرند از ابزار استفاده کنند، زبان اشاره را یاد بگیرند و ساختار اجتماعی پیچیدهای دارند که شامل برگزار کردن مراسمهای آیینی میشود.
اما چیزی که آنها را از بقیه جدا میکند، توانایی شناختیشان برای درک «چرایی» است، یعنی دلیل پشت بعضی از رفتارها را درک میکنند.
دانشمندان به یک اورانگوتان که در اسارت بود، کمک کردند تا با استفاده از ابزار، ساختن یک بنای ساده را بیاموزد. وقتی این اورانگوتان آزاد شد، دیدند که دست به ابتکار زد و با هر چه دم دستش بود، ابزار ساخت و توانست یک سرپناه برای خودش بسازد تا از باران در امان بماند.
DNA اورانگوتان 97 درصد شبیه انسان است و توانایی استفاده از ابزار در این جانوران در میان تمام حیوانات ممتاز است. میتوان به آنها یاد داد که از چکش و میخ استفاده کنند و حتی به آنها آموزش داده شده تا از شلنگ برای بیرون کشیدن مایعات استفاده کنند.
اورانگوتانها که خانه اصلیشان دراندونزی است، متاسفانه در معرض انقراض قرار دارند. میتوانید حیوانات منقرض شده در ۱۰۰ سال گذشته + عکس را بخوانید تا با حیواناتی که دیگر در طبیعت جایی ندارند، آشنا شوید.