اعتماد به نفس چیست + 20 کلید طلایی افزایش اعتماد به نفس

اعتماد به نفس به معنی ایمان به خود است. اعتقاد به اینكه فرد، توانایی مقابله با چالش‌های زندگی، موفقیت و تمایل به عملكرد طبق آن را دارد. اعتماد به نفس مستلزم درک واقع بینانه توانایی‌ها و احساس امنیت است.

این توانایی به افراد کمک می‌کند تا از اعتبار برخوردار شوند، اولین احساس قوی را ایجاد کنند، با فشارها کنار بیایند و با چالش‌های شخصی و شغلی مقابله کنند.

این ویژگی همچنین یک ویژگی جذاب است؛ زیرا اعتماد به نفس، به احساس راحتی افراد کمک می‌کند. در ادامه با ایده‌آل مگ همراه باشید تا درباره روانشناسی اعتماد به نفس و تفاوت آن با عزت نفس، علائم کمبود اعتماد به نفس و راه‌کار‌های افزایش و تقویت آن بیشتر بخوانید.

اعتماد به نفس چیست ؟

اعتماد به نفس یک مفهوم پیچیده نیست؛ اما با این حال، تعاریف و تعایبر مختلفی از آن می‌شوند. با این وجود، به نظر می‌رسد در ساده‌ترین شکل ممکن، اعتماد به نفس را می‌توان به معنی خودباوری در نظر گرفت.

این جاست که بحث انواع اعتماد به نفس پیش می‌آید. در واقع دو نوع اعتماد به نفس وجود دارد: اعتماد به نفس عمومی و اعتماد به نفس خاص. اعتماد به نفس عمومی یعنی باور داشتن به توانایی‌های خود است؛ اما اعتماد به نفس خاص در واقع باور ما به خود برای انجام کارهای خاص را نشان می‌دهد.

یک فرد با خودباوری مناسب، آماده است تا در چالش‌های جدید قرار بگیرد، فرصت‌ها را غنیمت شمرده، با شرایط دشوار مقابله کند و مسئولیت‌های خود را در صورت نابسامانی و بهم ریختن، به عهده بگیرد.

از آنجایی که اعتماد به نفس، غالبا به عنوان یک ویژگی مثبت شخصیتی تلقی می‌شود، افزایش آن نیز به یک هدف، برای افراد مختلف تبدیل شده است. به همین خاطر است که ما در ادامه این مقاله، به شکلی مفصل، راه‌های افزایش اعتماد به نفس را بررسی خواهیم کرد.

چه تفاوتی بین اعتماد به نفس و خودشیفتگی وجود دارد؟

خودشیفتگی می‌تواند به دلیل ناامنی‌ها و مکانیسم‌های دفاعی باشد، در حالی که اعتماد به نفس ناشی از خودآگاهی و توانایی تحمل و تأمل در عدم امنیت فرد است. اعتماد به نفس احساس شخصی از توانایی و صلاحیت را القا می‌کند، در حالی که خودشیفتگی احساس برتری نسبت به دیگران را در بر می‌گیرد.

تفاوت اعتماد به نفس با عزت نفس

اعتماد به نفس یک منبع روانشناختی گران‌بها و به طور کلی یک عامل بسیار مثبت در زندگی است و با موفقیت، روابط خوب و رضایت ارتباط دارد. داشتن اعتماد کم به خود، می‌تواند افراد را به سمت افسردگی، کوتاه آمدن از توانایی‌های خود و یا تحمل روابط و موقعیت‌های بد سوق دهد.

اعتماد به نفس و عزت نفس، همیشه با هم هم‌خوانی ندارند. به طور خاص، ممکن است خودباوری زیادی  داشته باشید، در حالی که از عزت نفس پایینی برخوردار باشید. به عنوان مثال، در بسیاری از مجریان و افراد مشهور، که می‌توانند در مقابل هزاران نفر برنامه اجرا کنند، اما سپس به خود با مواد مخدر آسیب می‌رسانند و حتی خودشان را می‌کشند.

«عزت» در لاتین به معنای «ارزیابی کردن، ارزش‌گذاری کردن، وزن کردن و برآورد کردن» است. بیش از آن، این چارچوبی است که ما از طریق آن فکر می‌کنیم، احساس می‌کنیم و عمل می‌کنیم و رابطه خود را با خود، دیگران و جهان منعکس و تعیین می‌کنیم.

آنها قادر به سرمایه‌گذاری کامل خود در پروژه‌ها و افراد هستند زیرا از شکست یا طرد شدن نمی‌ترسند. مطمئنا آنها صدمه دیده و ناامید شده‌اند، اما عقب‌نشینی‌های آن‌ها نه آسیب می‌زند و نه مایوس می‌کند.

اگر اعتماد به نفس پایین داشته باشیم چه می‌شود؟

عدم اعتماد به نفس می‌تواند مردم را به دلیل ترس از شکست یا خجالت، از فرصت‌های جدید (مانند موقعیت کاری یا رابطه عاشقانه جدید) دور کند.

همین عوامل سبب می‌شوند تا افراد با اعتماد به نفس کم، در برقراری ارتباط با جنس مخالف، پیشرفت شغلی و تحصیلی، انتخاب همسر، دوست‌یابی و … دچار مشکل شوند.

دلایلی که ممکن است فردی اعتماد به نفس پایین داشته باشد 

برخی از موادی که میزان اعتماد به نفس فرد را تعیین می‌کنند شامل موارد زیر می‌شوند:

• ژنتیک
• خلق و خو
• زمینه فرهنگی
•  تجارب اولیه زندگی
•  سبک فرزندپروری
• ضربه قبلی
• تجربیات کودکی

اگرچه این عناصر به طور کلی از کنترل ما خارج هستند، اما روش‌های زیادی برای کسب خودباوری در طول زندگی وجود دارد.

علائم کمبود اعتماد به نفس

مهمترین نکته‌ای که باید در مورد اعتماد به نفس پایین بدانید این است که این اتفاق، تقصیر شما نیست؛ اما از کجا بفهمیم اعتماد نفس داریم و علائم کمبود آن چیست؟

با این‌حال، اگر یک یا چند مورد از علائم کمبود اعتماد به نفس را در خود احساس می‌کنید، ممکن است دچار این مشکل باشید.

1- شما مردد هستید یا قادر به پذیرفتن تعاریف نیستید

به جای گفتن یک «متشکرم» ساده (همانطور که به احتمال زیاد برای این تعاریف سخت تلاش کرده‌اید و لیاقت آن را دارید) چیزی مانند «اوه، چیزی نیست، هر کسی می‌توانست این کار را انجام دهد» خواهید گفت و آن را نادیده می‌گیرید.

2- شما در مورد آنچه دیگران فکر می‌کنند، نگران هستید

شما نمی‌توانید خودتان باشید زیرا همیشه روی پوسته‌های تخم‌مرغ راه می روید و سعی می‌کنید همه اطرافیانتان از شما راضی باشند.

افراد دارای اعتماد به نفس، آنچه دیگران ممکن است درباره آنها فکر کنند را تأیید می‌کنند؛ اما آن‌ها همانطور که پذیرفته‌اند، در سطح سالم به آن اهمیت می‌دهند و خود را همان‌گونه که هستند دوست دارند.

3- به خود و قضاوت خود اعتماد ندارید

نشانه دیگر اعتماد به نفس پایین این است که شما به طور مداوم نظر و قضاوت دیگران را به عنوان پشتوانه‌ای برای اطمینان از تصمیم صحیح خود، درخواست می‌کنید.

4 – بهانه می‌گیرید یا دیگران را سرزنش می‌کنید

به جای این که در اشتباهات خود تصرف کنید، دیگران را سرزنش می‌کنید یا بهانه می‌گیرید. پذیرش این واقعیت که اشتباه کرده‌اید ممکن است برای شما ضعف باشد.

5- بازخورد سازنده را به عنوان انتقاد در نظر می‌گیرید

افراد با اعتماد به نفس پایین به دلیل نداشتن تصویر واضح از نقاط قوت، هرگونه بازخورد منفی را شخصا دریافت می‌کنند. این رفتار باعث می‌شود احساس بی‌انگیزگی بیشتری داشته باشند.

6- شما دوست ندارید مسئول شوید

افرادی که از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستند، از قرار گرفتن در موقعیت رهبری می‌ترسند؛ چون بدون تایید دیگران، نمی‌توانند انتخاب کنند. این ویژگی، به خصوص نشانه یک دختر بی اعتماد به نفس است. این دختران جاه‌طلب نیستند و ترجیح می‌دهند در سطوح ابتدایی باقی بمانند.

7- خود را با دیگران مقایسه می‌کنید

به جای تمرکز روی خود و اینکه چگونه می‌توانید به موفقیت برسید، همیشه در حال بررسی و بررسی چگونگی و چگونگی انجام و دستیابی افراد دیگر هستید. مقایسه خود و دیگران تا زمانی که بتوانیم آن را فرصتی ببینیم مشکلی ایجاد نمی‌کند و ما بدون احساس یک بازنده در مسابقات راهی بهتر برای پیشرفت پیدا می‌کنیم. در برخی از سطوح، همه ما خود را با دیگران مقایسه می‌کنیم.

8- فقط برای جلب رضایت دیگران در یک بحث، عقب‌نشینی می‌کنید.

ترجیح می‌دهید فقط برای این که از درگیری جلوگیری کنید و آرامش خود را حفظ کنید، نظر خود را حتی اگر می‌دانید حق با شماست، ابراز نکنید.

اکنون و با مطالعه این علائم، اگر فکر می‌کنید که از خودباوری پایینی برخوردار هستید، با استفاده از روش‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، می‌توانید اعتماد به نفس خود را افزایش داده و زندگی خود را به کلی تغییر دهید.

راهکارهای افزایش و تقویت اعتماد به نفس

اعتماد به نفس یک ویژگی ذاتی و ثابت نیست. بلکه یک توانایی است که می‌تواند به مرور زمان به دست بیاید و بهبود پیدا کند. اعتماد به نفس اجتماعی می‌تواند با تمرین در محیط‌های اجتماعی ایجاد شود.

ما در ادامه، 20 راهکار مناسب برای افزایش اعتماد به نفس را معرفی می‌کنیم. مطمئن باشید که با انجام آن‌ها، روز به روز به خودباوری بیشتری رسیده و تاثیرش را بر زندگی خود، مشاهده خواهید کرد:

1- به ظاهر خود اهمیت دهید

اولین و آسان‌ترین راه‌حل برای افزایش اعتماد به نفس این است که بیشتر به خودتان برسید. این راهکار ساده، تاثیر شگرفی بر روی خودباوری شما خواهد گذاشت.

اگر می‌خواهید بیشتر از قبل، به خودتان ایمان داشته باشید، هر روز صبح، بیست دقیقه برای این کارها وقت بگذارید:

• موهای خود را مرتب کنید
• صورت خود را اصلاح کنید
• مطابق با سبک مناسب بدنتان لباس بپوشید
• کفش‌هایتان را واکس بزنید
• ساعت مچی ببندید

البته این کارها، تنها چند نمونه از موارد تاثیر گذار بر روی ظاهر شما هستند. رسیدگی و مراقبت از جسم یکی از تمرینات عملی افزایش اعتماد به نفس است.

2- مثبت فکر کنید

اجازه ندهید افکار منفی بر روی ذهن شما مسلط شوند. مثبت اندیشی یک تمرین روزانه اعتماد به نفس است. شاید روزهای اول کمی سخت به نظر برسد؛ اما با گذشت زمان مشاهده می‌کنید که دید مثبت به انسان‌ها و اتفاقات اطراف، چقدر می‌تواند در اعتماد به نفس شما تاثیرگذار باشد.

3- افکار منفی را بکشید

به هر فکر منفی مانند یک اشکال نگاه کنید و در صدد رفع آن باشید. در طول روز، بارها و بارها با افکاری مانند: من نمی‌توانم، بهتر است بیخیالش شوم، فلانی خیلی از من بهتر است، این کار شدنی نیست و … مواجه می‌شویم!

ذهنتان را به یک مبارزه دعوت کنید: بر علیه فکرهای منفی بجنگید و آن‌ها را از بین ببرید. چنان بر اتفاقات ذهنی خود مسلط شوید، که هیچ نکته ناامید کننده‌ای، جایی در میان دنیای پرتلاطم افکار شما نداشته باشد. دوری از افکار منفی یکی از راه های افزایش اعتماد به نفس در اسلام است.

4- خودتان را بشناسید

یک ژنرال عاقل قبل از رفتن به جنگ، برای شناخت دشمنش وقت می‌گذارد؛ زیرا او به خوبی می‌داند که شکست دادن دشمن، بدون داشتن آگاهی کامل از او ممکن نیست.

برای شناخت خودتان وقت بگذارید، به صدای افکارتان گوش دهید، شروع به نوشتن یک مقاله در مورد خودتان کنید و در نهایت با بیشترین دقت ممکن، تمام جنبه‌های شخصیتی‌تان را تحلیل کنید.

5- مثبت عمل کنید

مثبت اندیشی و کشتن افکار منفی، یک راهکار افزایش اعتماد به نفس در مردان و زنان است اما به تنهایی کافی نیست؛ باید آن را عملی کنید. در تمام کارهای روزانه، مثبت عمل کنید.

از این به بعد در زندگی، همواره خود را مشغول انجام کارهای مثبت کنید؛ مطمئن باشید خیلی زود تاثیر آن را بر روی اعتماد به نفستان مشاهده خواهید کرد.

6- مهربان و سخاوتمند باشید

هرچقدر که با دیگران با مهربانی و سخاوت بیشتری رفتار کنید، دیدی که از خودتان دارید نیز به همان نسبت، بهتر می‌شود. خوش رفتاری با دیگران، یک تمرین اعتماد به نفس در قانون جذب است.

اگر با بخشش دیگران به این نتیجه برسید که فرد خوب و مهربانی هستید، این موضوع به شکل شگفت‌انگیزی بر روی اعتماد به نفس شما تاثیر مثبت خواهد گذاشت.

7- قبل از انجام هر کاری، خود را آماده کنید

هیچ چیز به اندازه شکست‌های پیاپی، نمی‌تواند اعتماد به نفس شما را متزلزل کند. بنابراین قبل از اینکه تصمیم به انجام هر کاری بگیرید، به اندازه کافی خود را برای آن، آماده کنید.

با آمادگی کامل به مصاف کارها بروید و به چشم یک رقیب به آن‌ها نگاه کنید. رقیبی که برای مبارزه کردن با آن، باید حتما از قبل، به اندازه کافی آماده شده باشید.

شاید شما هم یکی از افرادی باشید که بارها از خود پرسیده‌اید که راهکارهای افزایش اعتماد به نفس در رانندگی چه چیزهایی است؟ باید بگوییم که ایجاد آمادگی یکی از راه های افزایش اعتماد به نفس در رانندگی است.

8- اصول خود را بشناسید و آن‌ها را دنبال کنید

آیا اصولی که بر مبنای آن‌ها رفتار کرده و عمل می‌کنید را می‌شناسید؟ اگر پاسختان منفی است، به احتمال زیاد، زندگی شما جهت‌دار نیست. بنابراین قبل از هرکاری، اصل‌های کلیدی و طلایی زندگی خود را بشناسید و پس از آن، سعی کنید دقیقا مطابق آن‌ها رفتار و عمل کنید.

9- آرام و شمرده صحبت کنید

باورتان نمی‌شود اما همین نکته ساده، می‌تواند تاثیر شگرفی بر روی دید دیگران نسبت به شما داشته باشد. یک شخص مقتدر، آرام و شمرده صحبت می‌کند و برعکس، یک انسان متزلزل، همواره در حرف زدن عجله دارد و کلمات را پشت سرهم به همدیگر می‌چسباند.

زمانی که با سرعت صحبت می‌کنید، این احساس را در شنونده تقویت می‌کنید که حرف‌هایتان ارزش شنیدن ندارد. بنابراین عجله را در کلامتان از بین ببرید؛ اما حواستان باشد که در این زمینه افراط نکنید.

10- صاف بایستید

سعی کنید همواره باصلابت به نظر برسید. یکی از کارهایی که در این زمینه و برای افزایش اعتماد به نفس می‌توانید انجام دهید، همین صاف ایستادن است.

هرگز با حالت تدافعی و مظلومانه قامت خود را خم نکنید؛ بلکه چنان استوار بایستید که انگار سر شما دارد سقف آسمان را سوراخ می‌کند.

11- صلاحیت خود را افزایش دهید

مهم نیست که در حال انجام چه کاری هستید؛ شما باید صلاحیت خود را در آن زمینه افزایش دهید. اگر قصد دارید یک نویسنده باشید، باید تمرین کنید و مهارت نوشتن خود را توسعه دهید. این امر برای ورزش کردن، ارتباطتان با دیگران و … نیز صادق است. سعی کنید مهارت‌های خود را افزایش داده و صلاحیتتان را برای انجام کارها و مسئولیت‌ها بیشتر کنید.

12- اهداف کوچک تعیین کنید و به آن‌ها برسید

اگر به قصد ماه شلیک کنید، قطعا شکست می‌خورید و بعد از آن نیز، دلسرد می‌شوید. منظورمان از این جمله این است که هدف‌های بزرگ، احتمال شکستشان نیز بیشتر است و شکست هم یک عامل کشنده برای اعتماد به نفس شماست.

یک هدف کوچک تعیین کنید و سعی کنید به آن برسید؛ قطعا احساس خوبی خواهید داشت. حالا هدف بعدی را هم انتخاب کرده و برای رسیدن به موفقیت در آن، تلاش کنید. همین پیروزی شما در اهداف کوچک، اعتماد به نفستان را بالا برده و زمینه ساز موفقیت در هدف‌های بزرگتر می‌شود.

این راهکار برای افزایش اعتماد به نفس در دانش آموزان هم بسیار موثر است و می‌تواند در بهبود وضعیت درسی آن‌ها هم موثر باشد.

13- عادت‌های ناپسند خود را تغییر دهید

هر فردی را که در نظر بگیرید، ممکن است برخی عادات ناپسند داشته باشد؛ شما هم از این قاعده مستثنی نیستید. این عادت شما ممکن است سیگار کشیدن باشد، با صدا غذا خوردن باشد و یا هر مورد دیگری! سعی کنید با آن مبارزه کرده و حذفش کنید.

هرچقدر که عادات ناپسند شما کمتر باشند، خودباوری بیشتری خواهید داشت و نگاه اطرافیان نیز به شما، مثبت‌تر خواهد بود.

14- به جای مشکلات، روی راه‌حل‌ها تمرکز کنید

اگر تا به امروز، فقط مشکلات را می‌دیدید و از آن‌ها گله می‌کردید؛ زمان آن است که نگرش خود را تغییر دهید. از این به بعد، بر روی راه‌حل‌ها بیشتر تمرکز کنید و سعی کنید مشکلات را حل کنید.

تمرکز بر روی راه‌حل‌ها و برطرف کردن مشکلات، تاثیر بسیار زیادی بر روی افزایش اعتماد به نفس شما خواهد گذاشت.

15- بخندید

خندیدن همیشه می‌تواند حال شما را بهتر کند و وقتی که حالتان بهتر باشد، می‌توانید با دیگران مهربان و سخاوتمند باشید. ملاحظه می‌کنید که یک اتفاق ساده مانند لبخند زدن، می‌تواند زنجیروار اتفاقات مثبت را برای شما رقم زده و در نهایت منجر به افزایش اعتماد به نفس و خود باوری در وجودتان شود.

16- داوطلب شوید

برای انجام کارها و مسئولیت‌ها، دواطلب شوید؛ این اتفاق به مرور خودباوری شما را افزایش خواهد داد. البته اگر بتوانید برای اهداف خوب و سخاوتمندانه داوطلب شوید، تاثیر آن دوچندان خواهد شد.

17- سپاسگذار باشید

همواره در مقابل چیزهایی که دیگران به شما می‌بخشند و یا کارهایی که برایتان انجام می‌دهند، سپاسگذار باشید. این اتفاق می‌تواند تواضع و فروتنی را در شما افزایش داده و منجر به ایجاد یک حس خوب و مثبت در وجودتان شود.

18- ورزش کنید

ورزش کردن می‌تواند علاوه بر بهبود وضعیت فیزیکی و بدنی شما، باعث ترشح مواد شیمیایی در مغر شما شود. این مواد در نهایت می‌توانند به شما کمک کنند که شاداب‌تر باشید و برای انجام کارهای مثبت، انرژی بیشتری داشته باشید. ورزش یکی از راه های افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان است.

19- کارهایی را انجام دهید که انتظارشان را می‌کشیدید

آیا مدت زیادی است که قصد دارید یک کاری را انجام دهید، اما هر بار و به دلایل مختلف، آن را به تاخیر می‌اندازید؟ اگر پاسختان مثبت است، همین امروز دست به کار شده و شروعش کنید.

این کار به نوعی باعث می‌شود که یک بار از روی دوش شما برداشته شده و ذهن شما آزادتر شود.

20- فعال باشید

مطمئن باشید انجام تقریبا هر کاری، از بیکار بودن بهتر است. اجازه ندهید وقت شما به بطالت و در رکود و رخوت بگذرد. حتی اگر شده، خود را به انجام کارهای کوچکی مانند پیاده روی و یا آشپزی مشغول کنید؛ ولی اجازه ندهید که ذهن و بدن شما به بیکاری و انفعال عادت کند.

انجام کارهای کوچک و احساس مفید بودن یک راهکار مفید افزایش اعتماد به نفس در زنان به خصوص خانم‌های خانه‌دار است.

کلام پایانی

در پایان این مقاله بازهم تاکید می‌کنیم که اعتماد به نفس، یک ویژگی بسیار مهم و تاثیرگذار در زندگش شما محسوب می‌شود. خوشبختانه این ویژگی شخصیتی باارزش، اکتسابی است؛ یعنی می‌توانید به مرور آن را به دست بیاورید. پس اگر احساس کمبود اعتماد به نفس دارید، تعلل نکنید و از همین امروز و با راهکارهای معرفی شده در این مقاله، شروع به تقویت آن در وجودتان کنید.

اگر شما یک راه‌حل موثر برای افزایش اعتماد به نفس سراغ دارید که در این نوشته به آن پرداخته نشده است، حتما آن را در بخش نظرات همین مقاله با ما و سایر خوانندگان ایده آل مگ در میان بگذارید.