ترامادول یک داروی تسکین دهنده درد میباشد که برای دردهای متوسط یا شدید در بزرگسالان توصیه میشود. این داروی خوراکی به صورت قرص و کپسول در دسترس میباشد و به دلیل خاصیت آزاد شدنی آن، بلافاصله بر روی بدن اثر میگذارد. ترامادول یک داروی کنترل شده است؛ یعنی فقط با دستور پزشک باید مصرف شود. البته برخی از افراد به صورت خودسرانه اقدام به مصرف آن مینمایند. امروز در بخش سلامت ایده آل مگ میخواهیم به این سوالات پاسخ دهیم : ترامادول چیست ؟ چه اثراتی بر روی بدن میگذارد و در چه مواردی باید مصرف شود ؟ با ما همراه باشید:
فهرست مطالب
نحوه عملکرد ترامادول
ترامادول متعلق به کلاسی از داروها به نام آگونیستهای افیونی میباشد. داروهایی که در یک کلاس قرار میگیرند معمولا عملکرد مشابهی دارند و برای موارد یکسانی نیز استفاده میشوند. ترامادول با تغییر چگونگی احساس درد در مغز شما کار میکند. ترامادول مانند آتدورفیت عمل میکند. این ماده در مغز شما قرار دارد و با اتصال به گیرندهها، باعث میشود آنها احساس دردی که مغز میفرستد را کاهش دهند. به بیانی سادهتر ترامادول باعث کمتر شدن احساس درد در بدن شما میشود.
این دارو معمولا در مواردی مانند سرطان، درد بعد از زایمان و یا درد بعد از عمل جراحی تجویز میشود. به دلیل عوارض خطرناکی که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد؛ پزشک همواره این دارو را در پایینترین دوز و کوتاهترین زمان ممکن تجویز میکند. اما برخی از افراد به دلیل خاصیت مخدری که ترامادول دارد؛ اقدام به مصرف آن مینمایند. گاهی نیز این دارو برای ترک اعتیاد به مخدرهای سنگینتر مصرف میشود که هر دو مورد اشتباه و خظرناک میباشند.
موارد مهم قبل از مصرف ترامادول چیست ؟
در صورتی که به این دارو حساسیت دارید؛ به هیچ وجه نباید آن را مصرف نمایید. همچنین در موارد زیر نیز باید از خوردن این دارو اجتناب نمایید:
- اگر آسم شدید یا مشکلات تنفسی دارید
- انسداد معده یا روده دارید
- اگر به تازگی از الکل، داروهای آرامبخش یا داروهای مخدر استفاده کردهاید
- اگر در ۱۴ روز گذشته از یکی از مهارکنندههای MAO استفاده کردهاید ( مانند ایزوکاروباکسیدید، لاینزولید، رساگیلین و ترانیل سیپرومین )
افراد زیر ۱۲ سال به هیچ وجه نباید داروی ترامادول را مصرف نمایند. همچنین حتی المقدور از مصرف آن توسط افراد زیر ۱۸ سال نیز جلوگیری نمایید. افراد زیر ۱۸ سال که اخیرا جراحی برداشتن لوزهها را تجربه کردهاند؛ تحت هیچ شرایطی نبایند از ترامادول استفاده کنند. همچنین از دادن این دارو به افرادی که اخیرا مشکلات تنفسی را تجرهبه کردهاند؛ پرهیز کنید.
در برخی از افرادی که این دارو را مصرف کردهاند؛ تشنج نیز گزارش شده است. در صورتی که مواردی مانند : ضربه به سر، صرع یا سایر اختلالات عصبی را تجربه کردهاید؛ پیش از مصرف ترامادول، پزشک خود را در جریان قرار دهید. همچنین درصورتی که مشغول مصرف داروهای ضد افسردگی و شل کنندههای عضلانی هستید نیز بهتر است وضعیت خود برای پزشک بازگو نمایید.
در صورتی که در حین بارداری ترامادول مصرف نمایید؛ ممکن است جنین در داخل شما به این دارو وابسته شود. کودکانی که با وابستگی دارویی به دنیا میآیند با خطر مرگ رو به رو هستند و باید برای چند هفته پس از تولد، تحت نظر مراقبتهای پزشکی قرار بگیرند. پس اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید؛ پیش از مصرف ترامادول حتما پزشک را در جریان قرار دهید. در هنگام مصرف ترامادول از شیردهی به نوزاد پرهیز کنید؛ زیرا این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل شده و ممکن است زندگی کودک شما را با تهدیدی جدی مواجه کند.
برای اینکه پیش از مصرف ترامادول خیالتان راحتتر شود؛ در صورتی که هر یک از موارد زیر را تجربه کردهاید به پزشک خود اطلاع دهید:
- مشکلات تنفسی
- بیماری کبد یا کلیه
- مشکلات ادرار
- مشکلات کیسه صفرا
- اختلال معده
- بیماری روانی یا اقدام به خودکشی
طریقه مصرف ترامادول
ترامادول را دقیقا باید مطابق با تجویز پزشک مصرف نموده و تمامی دستورات نوشته شده در نسخه را مو به مو اجرا کنید. این دارو در مواردی که به تازگی شروع به مصرف آن نمودهاید یا دوز مصرف را تغییر دادهاید؛ میتواند تنفس شما را آهسته یا متوقف نماید. بنابراین هرگز این دارو را بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. در صورتی که بعد از مصرف ترامادول، تغییری در درد شما ایجاد نشد، بلافاصله با پزشک خود مشورت نمایید.
مصرف ترامادول حتی در دوزهای پایین و تجویز شده نیز ممکن است باعث ایجاد اعتیاد شود. هرگز این دارو را به کسی پیشنهاد ندهید؛ خصوصا افرادی که دارای سوء مصرف مواد مخدر میباشند. مصرف مدوام و بی رویه این دارو ممکن است باعث اعتیاد شدید و یا حتی مرگ شود. پس هرگز مصرف آن را به کسی توصیه نکنید. فروش این دارو بدون نسخه پزشک بر خلاف قانون بوده و جرم محسوب میشود.
زمانی که شروع به مصرف ترامادول میکنید؛ تمامی داروهای ضد درد دیگر را قطع نمایید. این دارو را هم در کنار غذا و هم بدون غذا میتوانید مصرف نمایید؛ اما در هر دو حالت دوز داور یکسان بوده و تفاوتی در طریقه مصرف آن ایجاد نمیشود. قرص یا کپسول را خرد نکنید؛ از جویدن آن خودداری کنید و برای کاهش اثرات کشنده؛ آن را به طور سریع و آنی ببلعید.
تحت هیچ شرایطی دارو را به صورت پودر استنشاف نکنید. همچنین به هیچ وجه آن را داخل مایعات حل نکنید. در مواردی اینچنینی مرگهای زیادی گزارش شده است.
مصرف این دارو را به صورت ناگهانی قطع نکنید. در صورتی که میخواهید دیگر ترامادول مصرف نکنید؛ با پزشک مشورت کرده و از وی یک برنامه منظم برای ترک ترامادول دریافت کنید.
از آنجایی که ترامادول یک داروی ضد درد است؛ بعید میباشد که مصرف آن را در ساعت مقرر فراموش کنید. با این حال اگر این اتفاق رخ داد؛ در نوبت بعدی همان دوز تعیین شده را مصرف نمایید و از دو برابر کردن آن خودداری کنید.
در صورتی که خود یا اطرافیانتان بعد از مصرف بیش از حد این دارو، با هر یک از علائم زیر رو به رو شدید؛ سریعا به اورژانس خبر دهید:
- ضربان قلب آهسته
- خواب آلودگی شدید
- احساس سرمای شدید
- تنفس بسیار کند
- حالت اغما
عوارض جانبی مصرف ترامادول چیست ؟
در صورت بروز علائم آلرژیک به ترامادول مانند: تنفس دشوار و یا تورم در صورت یا گلو و همچنین علائم واکنش شدید پوستی مانند : تب، گلودرد، سوزش در چشمها و پوست قرمز سریعا به اورژانس زنگ زده و درخواست کمک نمایید. همچنین مانند سایر مخدرها، ترامادول نیز ممکن است تنفس شما را کندتر کند. اگر تنفس بیش از حد معمول کند شود؛ ممکن است منجر به مرگ شود.
در صورت بروز علائم زیر باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه نمایید:
- تنفس پر سر و صدا، آهسته، تنفس کم عمق و تنفس که در طول خواب متوقف میشود.
- ضربان قلب آهسته یا نبض ضعیف
- تشنج
- ناتوانی و مشکلات جنسی یا از دست دادن علاقه به رابطه جنسی
- حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه و از دست دادن اشتها
ترامادول در موارد نادری میتواند منجر به سندروم خطرناکی به نام سروتونین شود. علائم این سندروم شامل موارد زیر میشوند:
- توهم
- تب
- تعریق
- لرز
- ضربان قلب سریع
- از بین رفتن هماهنگی اعضای بدن
- اسهال
عوارض جدی و شدید در افراد مسن و چاق با احتمال بیشتری نسبت به سایرین بروز میکنند. همچنین استفاده طولانی مدت از ترامادول یا هر داروی مخدر دیگری، ممکن است بر توانایی فرزند آوری زنان و مردان تاثیر بگذارد. البته مشخص نیست که این اثرگذاری دائمی است یا خیر.
عوارض جانبی رایج ترامادول ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- خارش
- سر درد
- یبوست
- خواب آلودگی
- خستگی
داروهای تاثیرگذار بر روی ترامادول
در صورتی که از داروهای آنتی بیوتیک، ضد قارچ، فشار خون، ضدتشنج یا داروهای درمان HIV استفاده میکنید؛ پیش از شروع به مصرف ترامادول، پزشک را در جریان قرار دهید. ترامادول میتواند با بسیاری از داروها ر تضاد باشد و مصرف همزمان آنها ممکن است منجر به عوارض خطرناک و حتی مرگ شود. در مورد داروهای زیر با پزشک خود صحبت کنید:
- داروهای سرماخوردگی یا حساسیت
- داروهای مثانه بیش فعال یا سندروم روده تحریک پذیر
- سابر داروهای ضددرد یا مخدر
- داروهای آرامبخش مانند : لورازپام یا آلپرازولام
- قرصهای خواب آور
- داروهای بیماری پارکینسون
- داوهای ضد افسردگی