همه چیز درباره ویتامین B1 + اهمیت ویتامین ب 1 برای بدن

بدن ما برای استفاده صحیح از کربوهیدرات‌ها و همچنین برای حفظ عملکرد درست اعصاب، به ویتامین B1 که به آن تیامین (Thiamine) هم گفته می‌شود، نیاز دارد.

با سبک زندگی پرمشغله و مدرن ما، دریافت کافی مواد مغذی مورد نیاز بدن از غذاهایی که می‌خوریم، می‌تواند چالش برانگیز باشد. به طور کلی، بدن برای عملکرد مناسب خود به مقدار خاصی از مواد معدنی و ویتامین‌ها نیاز دارد.

هر فرد یک مقدار توصیه شده روزانه (RDA) از تمام ویتامین‌های ضروری را نیاز دارد. به عنوان مثال، بدن به ویتامین K برای انعقاد خون و ویتامین D برای جذب کلسیم نیاز دارد.

با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله از ایده آل مگ سعی داریم تا در مورد اهمیت ویتامین B1 صحبت کرده و فواید ویتامین ب 1 را با هم مرور کنیم.

ویتامین B1 چیست؟

شاید برایتان جالب باشد که بدانید شناسایی ویتامین ب 1 برای اولین بار در ژاپن اتفاق افتاده است. در قرن 19 بررسی فواید ویتامین‌ها برای بدن انسان بسیار مورد توجه قرار گرفت.

ویتامین‌ها ترکیبات آلی هستند که ارگانیسم‌ها (موجود زنده) به ‌دلیل ارزش غذایی‌شان به آن‌ها نیاز دارند. با این حال، در اوایل قرن بیستم، اصطلاح «ویتامین» هنوز ابداع نشده بود، و رمز و راز زیادی پیرامون وجود چنین ترکیباتی وجود داشت.

اما در نهایت محقق ژاپنی Umetaro Suzuki که به عنوان «پدر تحقیقات ویتامین در ژاپن»، نامیده می‌شود، اولین کسی بود که با کشف اسید ابریک در سال 1910 یک ویتامین را شناسایی کرد که امروزه به عنوان ویتامین B1 شناخته می‌شود.

سوزوکی یافته‌های خود را در یک مجله ژاپنی منتشر کرد و این اختراع را به ثبت رساند. او برای کارهایش نشان فرهنگ و بعدها نشان درجه یک گنج مقدس توسط امپراتور را دریافت کرد.

با این تفاسیر، اهمیت استفاده از ویتامین‌ها حدود 2 قرن است که برای پزشکان با اهمیت شده و سعی بر این دارند که با هشدارهای جدی، مردم را به مصرف این ترکیبات آلی سوق دهند.

تیامین، نام دیگر ویتامین B1

تیامین، نام دیگری است که برای ویتامین مورد نظر ما تعریف شده است. این ماده مغذی برای هر بافتی در بدن ضروری است. زیرا یک کوفاکتور برای واکنش‌های آنزیمی در عضلات اسکلتی، قلب، کبد، کلیه و مغز است.

بیشترین حالت این ویتامین در رژیم غذایی به شکل فسفریله است و فسفاتازهای روده آنها را هیدرولیز می‌کند تا تیامین قبل از جذب، آزاد شود. خوب است بدانید که تیامین عمدتا (به مقدار بسیار کم) در کبد ذخیره می‌شود.

تیامین یا همان ویتامین B1، یک ماده مغذی محلول در آب است که نقش حیاتی در متابولیسم ایفا می‌کند. این ماده به بدن انسان کمک می‌کند تا انرژی لازم دریافت شده از غذا را  تجزیه و آزاد کند. همچنین در حفظ سلامت سیستم عصبی نیز بسیار مهم است.

دوز تیامین (ویتامین B1)

مقدار مناسب مواد مغذی (NRV) برای بدن هر فرد، حدود 1.2 میلی‌گرم در روز است. در هر دوز مکمل 30 میلی‌گرم (معادل 20 کاسه غلات غنی شده یا 100 صدف خوراکی) تیامین وجود دارد.

به همین دلیل است که هنگام نیاز بدن به این ویتامین، پزشکان ما دوز بالاتری را در مکمل غذایی افراد قرار می‌دهند تا مطمئن شوند فرد فواید ویتامین B1  را به طور کامل دریافت می‌کند.

ساختار شیمیایی ویتامین B1

برای آشنایی بیشتر با خواص این ماده، بد نیست کمی عملی صحبت کنیم تا بدانید زمان استفاده از این نوع ویتامین دقیقا با چه ماده‌ای روبرو هستید.

تیامین در صورت حرارت دادن تجزیه می‌شود و نقش کلیدی در متابولیسم گلوکز درون سلولی دارد. تصور می‌شود که این ویتامین اثر گلوکز و انسولین را بر تکثیر سلول‌های عضله صاف شریانی مهار می‌کند.

همچنین نقش مهمی در کمک به بدن برای تبدیل کربوهیدرات‌ و چربی به انرژی دارد. برای رشد و نمو طبیعی بدن بسیار ضروری است و به حفظ عملکرد صحیح قلب و سیستم عصبی و گوارشی کمک می‌کند.

مهم‌ترین نقش ویتامین B1 در بدن

از آنجایی که نمی‌توان ویتامین B1 را در بدن ذخیره کرد؛ بنابراین باید هر روز تیامین را از منبع خارجی دریافت کنیم. ویتامین مورد نظر در چندین ماده غذایی رایج مانند غلات کامل، نخود، آجیل و گوشت بدون چربی وجود دارد.

جالب است بدانید که پزشکان زمان بررسی فواید ویتامین ب 1 دریافته‌اند که به طور معمول، این ماده مغذی در رژیم‌های غذایی ما در نظر گرفته نمی‌شود و ما اغلب دچار کمبود آن هستیم.

در واقع یک مطالعه کمبود ویتامین برای تعیین سطح 5 ویتامین B مختلف انجام شد و محققان دریافتند که 71٪ از شرکت کنندگان دچار کمبود یا کمبود مرزی B1 بودند.

با این اوصاف مهم است که بدانیم این ماده غذایی چه نقشی در بدن ما دارد تا با مصرف منابع اصلی آن بتوانیم میزان معین B1 را به صورت روزانه دریافت کنیم.

تیامین به بسیاری از عملکردهای مهم بدن نقش اساسی داشته و یکی از مواد مغذی حیاتی برای بدن است. به این طریق می‌توان مزایای مصرف مناسب آن را در این موارد شرح داد.

ویتامین B1 تولید انرژی (متابولیسم) را ارتقا می‌دهد

سوخت گلوکز منبع اصلی انرژی در بدن ما است. این ماده به دلیل وجود B1 در بدن اکسیده می‌شود و شکل قابل استفاده‌ای از انرژی را تشکیل می‌دهد.

به این ترتیب تیامین (به عنوان تیامین دی فسفات، شکل فعال اصلی ویتامین B1) برای متابولیسم گلوکز بسیار ضروری است. از آنجایی که نسبت افراد مبتلا به دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 که تیامین پایینی دارند از 17 تا 79 درصد متغیر است، مطالعات نشان داده‌اند که افزایش مصرف B1 باعث کاهش شدت علائم مرتبط با دیابت در مراحل اولیه این افراد می‌شود.

از اعصاب انسان محافظت می‌کند

B1 به رشد مناسب غلاف‌های میلین در اطراف اعصاب کمک می‌کند. کمبود این ویتامین ممکن است منجر به تحلیل رفتن این پوشش‌ها شده و منجر به آسیب عصبی و حتی مرگ فرد شود.

همچنین مطالعات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به آتاکسی (وضعیتی که باعث از دست دادن مهارت‌های حرکتی می‌شود) در سطوح عملکرد تیامین و پیروات دهیدروژناز دچار مشکل هستند.

در واقع این بیماری یکی از عوارض کمبود ویتامین ب 1  که درمان طولانی مدت این افراد با استفاده از B1 اثرات مثبت را در پی داشته است.

از بیماری‌های قلبی در انسان جلوگیری می‌کند

این ویتامین به تولید ناقل عصبی استیل‌کولین کمک می‌کند که برای انتقال پیام بین اعصاب، عضلات و اطمینان از عملکرد صحیح قلب استفاده می‌شود؛ بنابراین، کمبود B1 می‌تواند منجر به عملکرد نامنظم قلب انسان شود.

هنگامی که B1 به مدت هفت روز به صورت داخل وریدی تجویز شود، بدن افرادی که از نارسایی احتقانی قلب رنج می‌برند، بهبود قابل توجهی از خود نشان می‌دهد. این مسئله ثابت می‌کند که B1 می‌تواند تا حدودی از بیماری قلبی جلوگیری کند.

از بیماری آب مروارید جلوگیری می‌کند

هنگامی که ویتامین B1 همراه با سایر مواد مغذی ضروری استفاده شود، می‌تواند از بروز بیماری آب مروارید جلوگیری کرده و یا آن را به تاخیر بیندازد. فراموش نکنید که یک راه خوب برای غلبه بر ضعف بینایی، انجام اقدامات احتیاطی و استفاده منظم از ویتامین‌ها است.

خوردن غذاهایی که برای بینایی یا سلامت چشم شما مفید هستند نیز ایده خوبی است. بخصوص اگر عادت به مصرف منظم ویتامین‌ها ندارید یا گاهی اوقات مصرف ویتامین را فراموش می‌کنید.

خواص ضد پیری را به پوست ارائه می‌کند

B1 به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل کرده و به محافظت از بدن شما در برابر علائم پیری مانند چین و چروک، لکه‌ها و سایر شرایط مرتبط با افزایش سن کمک می‌کند. البته به طور کلی یکی از فواید مصرف ویتامین‌ها این است که باعث سلامت مو و پوست می‌شوند.

همچنین  اگر با ریزش مو مواجه شده‌اید یا موهای نازکی دارید، ویتامین‌های B3 و C بهترین انتخاب برای داشتن موهای پرپشت هستند.

ویتامین B1 هضم غذا را راحت می‌کند

این ویتامین همچنین به ترشح اسید هیدروکلریک در بدن کمک می‌کند که برای هضم کامل غذا ضروری است.

از بیماری آلزایمر جلوگیری می‌کند

ویتامین B1 به عنوان یک ماده موثر برای کاهش سرعت پیشرفت بیماری آلزایمر شناخته شده است. به گفته پزشکان، شباهت‌های متعددی بین کمبود تیامین و آلزایمر وجود دارد؛ زیرا هر دو با مشکلات شناختی و کاهش متابولیسم گلوکز مغز مرتبط هستند.

هنگامی که با مکمل‌های این ویتامین به میزان 100 میلی‌گرم در روز درمان فرد را در نظر بگیرند، بیماران مبتلا به این بیماری احساس آرامش بیشتری می‌کنند. البته هنوز هم مطالعات کارآزمایی کنترل شده با دارونما در حال انجام است تا مکانیسمی دقیقا این تاثیر گذاری، مشخص شود.

حافظه را بهبود می‌بخشد

B1 می‌تواند حافظه و قدرت تمرکز ما را بهبود بخشد. همچنین در مدیریت بسیاری از اختلالات عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس و فلج بل استفاده می‌شود.

این ویتامین به دلیل تأثیر مثبتی که بر سیستم عصبی و نگرش ذهنی سالم دارد به نام «ویتامین اخلاق» شناخته می‌شود.

تولید RBC را تحریک می‌کند

B1 نقش مهمی در تولید گلبول‌های قرمز خون دارد که افراد را سالم، فعال و پرانرژی نگه می‌دارد.

ویتامین B1 برخی کمبودها در بدن را جبران می‌کند

ویتامین B1 می‌تواند کمبودهای ناشی از سیروز، عفونت‌ها، پرکاری تیروئید و سایر اثرات اعتیاد به الکل را برطرف کند.

اشتها را بهبود می‌بخشد

این ویتامین می‌تواند به میزان قابل توجهی اشتها و هوشیاری ذهنی را بهبود بخشد.

با توجه به تمام موارد ذکر شده این نکته را فراموش نکنید که B1 یک ویتامین محلول در آب است و از طریق ادرار دفع می‌شود؛ بنابراین، مطمئن شوید که یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید تا بتوانید مقدار لازم ویتامین را به طور مرتب تامین کنید.

منابع تیامین کدامند؟

ویتامین ب 1 هم در منابع گیاهی مختلفی یافت می‌شود و هم منابع حیوانی (گوشتی) دارد. به این ترتیب مواد مختلفی که B1 را به بدن منتقل می‌کنند، به این شرح هستند.

ماهی (سالمون)

• در هر 170 گرم فیله: 0.6 میلی‌گرم (48٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.3 میلی‌گرم (28٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.3 میلی‌گرم (28٪ DV)

ماهی‌های سرشار از ویتامین B1 هستند. مقدار مناسب این ویتامین را می‌تواند در انواع دیگر ماهی هم به دست آورد. از جمله:

• در 170 گرم از یک فیله ماهی تن: 39% DV
• در 85 گرم از یک فیله ماهی قزل آلا: 33% DV
• در 140 گرم از یک فیله گربه ماهی: 27٪ DV

دانه‌های کتان

• در هر 28 گرم: 0.5 میلی‌گرم (39٪ DV)
• در هر 100 گرم: 1.6 میلی‌گرم (137٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.6 میلی‌گرم (51٪ DV)

آجیل‌ها و دانه‌های غنی همواره منابع مناسبی برای دریافت B1 بوده‌اند. خوب است بدانید که در هر 28 گرم تخمه آفتاب‌گردان 35% DV و در هر 28 گرم پسته 21%  DV وجود دارد. در نتیجه نباید از مصرف آنها چشم پوشی کرد.

لوبیا

• در هر یک فنجان: 0.4 میلی‌گرم (36٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.2 میلی‌گرم (20٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.3 میلی‌گرم (28٪ DV)

مصرف انواع لوبیا و دیگر انواع حبوبات می‌تواند مقدار مناسبی از تیامین را برای بدن ما تامین کند. به درصدهای زیر توجه کنید تا این مهم ثابت شود.

• در 1 فنجان لوبیا سیاه: 35٪ DV
• در 1 فنجان نخود سیاه: 29٪ DV
• در 1 فنجان عدس: 28% DV

نخود سبز

نخود سبز از جمله منابع گیاهی است که سرشار از ویتامین B1 بوده و برای مصرف خانوارها بسیار مناسب است.

• در هر فنجان پخته شده: 0.4 میلی‌گرم (35٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.3 میلی‌گرم (22٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.6 میلی‌گرم (51٪ DV)

پنیر ساخته شده با سویا (توفو)

• در هر فنجان: 0.4 میلی‌گرم (33٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.2 میلی‌گرم (13٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.2 میلی‌گرم (18٪ DV)

به یاد داشته باشید که بیشتر غذاهای تهیه شده با سویا حاوی مقدار تیامین مناسب برای بدن هستند. پس استفاده از آنها را وارد برنامه غذایی خود کنید. درصدهای زیر می‌توانند شما را رد این تصمیم گیری یاری کنند.

• در 1 فنجان سویای پخته شده: 39% DV
• در یک لیوان 453 گرمی شیر سویا: 62% DV
• در 1 فنجان تمپه (نوعی فرآورده سنتی از سویا برای گیاهخواران): 11% DV

برنج قهوه‌ای

• در هر فنجان: 0.4 میلی‌گرم (30٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.2 میلی‌گرم (15٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.3 میلی‌گرم (24٪ DV)

دیگر غلات که سرشار از ویتامین B1 هستند به این شرح خواهند بود:

• در 2 برش نان گندم کامل: 21% DV
• در 1 فنجان ذرت پخته شده: 20% DV
• در 1 فنجان بلغور جو دوسر: 15% DV

کدو حلوایی

• در هر فنجان پخته شده: 0.3 میلی‌گرم (29٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.2 میلی‌گرم (14٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.6 میلی‌گرم (50٪ DV)

مارچوبه

• در هر فنجان پخته شده: 0.3 میلی‌گرم (24٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.2 میلی‌گرم (14٪ DV)
• در هر 200 کالری: 1.5 میلی‌گرم (123٪ DV)

صدف

• در هر 85 گرم: 0.3 میلی‌گرم (21٪ DV)
• در هر 100 گرم: 0.3 میلی‌گرم (25٪ DV)
• در هر 200 کالری: 0.3 میلی‌گرم (29٪ DV)

شاید خوردن صدف از جمله غذاهای مورد علاقه عموم مردم نباشد. اما بد نیست بدانید که این نوع غذاهای می‌توانند میزان ویتامین B1 بدن ما را تا حدودی تامین کنند. این مقادیر عبارتند از:

• در 20 صدف کوچک: 24% DV
• در 28 گرم حلزون‌های دریایی: 16% DV
• در 28 گرم صدف متوسط: 9% DV

مقدار مورد نیاز ویتامین B1 برای بدن

اجازه دهید در این قسمت به این مسئله بپردازیم که مصرف چه مقدار از B1 می‌تواند نیاز بدن ما را تامین کند. با درک این مهم می‌توانیم بفهمیم چه زمانی فواید ویتامین B1  را به طور کامل دریافت می‌کنیم تا عوارض کمبود ویتامین ب 1 را از خود دور کنیم.

گفته می‌شود که به طور کلی، میزان نیاز بزرگسالان (19 تا 64 سال( به B1 عبارت است از:

• 1 میلی‌گرم در روز برای مردان
• 8 میلی‌گرم در روز برای زنان

شما باید بتوانید تمام ویتامین مورد نیاز خود را از رژیم غذایی روزانه دریافت کنید. همان‌طور گه قبلا هم اشاره کرده‌ایم تیامین را نمی‌توان در بدن ذخیره کرد، پس باید رژیم غذایی‌مان را به درستی مدیریت کنیم.

زنان باردار و ویتامین B1

هیچ کدام از تحقیقات انجام شده نشان نمی‌دهند که مصرف B1 در زمان بارداری خطرناک است. البته استفاده از آن را زمانی توصیه می‌کنند که فواید ویتامین بیشتر از خطرات آن باشد.

به یاد داشته باشید که استفاده از ویتامین B1 در زمان بارداری هم مدیریت خاص خود را می‌طلبد. البته هیچ اطلاعاتی در مورد دفع تیامین در شیر انسان وجود ندارد. اما پزشکان توصیه می‌کنند که هنگام تجویز تیامین به زنان شیرده، احتیاط شود.

ب 1 برای ورزشکاران

معمول است که ورزشکاران برای عضله سازی از مکمل‌های غذایی استفاده کنند. به طور کلی مکمل‌های B1 برای افزایش انرژی، ساخت توده عضلانی بدون چربی و افزایش جریان خون استفاده می‌شود.

در برخی مواقع ویتامین موجود در منابع غذایی اغلب هنگام پختن، فراوری یا انجماد برای مدت طولانی آسیب می‌بیند. وقتی این اتفاق بیفتد، دیگر از B1 هیچ سودی نخواهیم برد. گویی این ویتامین هرگز در غذا وجود نداشته است.

به همین ترتیب، هنگامی که مقادیر زیادی نوشیدنی‌های کافئین‌دار می‌نوشیم، ویتامین ب را از بدن خود دفع می‌کنیم. این بدان معناست که ما به عنوان یک ورزشکار، به مقدار بیشتری از مکمل‌های این ویتامین برای جایگزینی مقادیری که در طول ادرار از دست می‌روند، نیاز داریم.

البته توجه داشته باشید که مصرف این مواد باید زیر نظر پزشک و مربی شما اتفاق بیفتد. در غیر این صورت عوارض جدی را مشاهده خواهید کرد.

کودکان چه مقدار ویتامین B1 نیاز دارند؟

گفته می‌شود که کودکان بالای 12 سال برای استفاده از ویتامین B1 محدودیتی ندارند مگر اینکه به این ماده آلرژی داشته باشند. همچنین برای کودکان زیر 12 سال نیز تنها با مشورت پزشک می‌توان این ویتامین را مورد استفاده قرار داد. با توجه به توصیه پزشکان میزان مصرف کودکان در سنین مختلف کودکان می‌تواند به این شرح باشد.

• تولد تا 6 ماهگی: 0.2 میلی‌گرم
• 7-12 ماهگی: 0.3 میلی‌گرم
• 1-3 سال 0.5 میلی‌گرم
• 4-8 سال 0.6 میلی‌گرم
• 9-13 سال 0.9 میلی‌گرم

به یاد داشته باشید که ممکن است این ماده برای درمان کودکان مبتلا به بیماری‌های نادر مانند بیماری ادرار شربت افرا (maple syrup urine) و اسیدوز لاکتیک مادرزادی نیز استفاده ‌شود.

مصرف ویتامین B1 برای افراد مسن

افرادی که از 50 سالگی عبور کرده‌اند به مقدار بیشتری از این ویتامین نیاز دارند. مردان در این سنین به 1.2 میلی‌گرم و زنان به مقدار 1.1 میلی‌گرم نیاز پیدا می‌کنند.

بهتر است در این سنین نیاز خود به ویتامین را با انواع غذاها و میوه‌ها تامین کنیم. اما اگر دچار کمبود این مواد در بدن هستیم، طبق توصیه پزشک مصرف میزان مشخصی از مکمل‌ها و داروهای حاوی ویتامین B1 نیز چاره ساز است.

خوب است بدانید که حرارت دادن غذاهای حاوی تیامین می‌تواند محتوای آنها را کاهش دهد. به عنوان مثال، نان 20% تا 30% تیامین کمتری نسبت به مواد خام خود دارد و پاستوریزه کردن شیر، محتوای ویتامین موجود در آن را تا 20% کاهش می‌دهد.

اگر در سنین بالای 50 سال هستید، بهتر است غذاهای کمتر سرخ شده و سیر تازه میل کنید تا ویتامین لازم به بدن شما برسد.

عوارض کمبود ویتامین ب 1 کدامند؟

عوارض کمبود ویتامین B1  می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. کمبود تیامین می‌تواند بر سیستم قلبی عروقی، عصبی و ایمنی تأثیر بگذارد، همان‌طور که معمولا در بیماری بری بری مرطوب، بری بری خشک یا سندرم Wernicke-Korsakoff دیده می‌شود.

بری بری خشک به صورت نوروپاتی محیطی و متقارن ظاهر می‌شود، در حالی که بری بری مرطوب با نارسایی قلبی با برون دهی بالا دیده می‌شود.

سندرم Wernicke-Korsakoff (WKS) هم می‌تواند با علائم CNS مانند تغییرات راه رفتن، تغییر وضعیت ذهنی و ناهنجاری‌های چشمی ظاهر شود.

اجازه دهید چند مورد از این بیماری‌ها را بیشتر بررسی کنیم.

بیماری بری بری (beriberi)

علت اصلی بری بری کمبود تیامین در رژیم غذایی افراد است. این بیماری در مناطقی که دسترسی مناسبی به غذاهای غنی از ویتامین B1 (مانند برخی از غلات صبحانه و نان) دارند، بسیار نادر است.

بری بری در مناطقی از جهان رایج است که رژیم غذایی افراد شامل برنج سفید غنی نشده و فراوری نشده است که طبق گفته موسسه ملی بهداشت، تنها یک دهم آنها منبع مطمئن تیامین، یعنی برنج قهوه‌ای برای مصرف کردن در اختیار دارند.

این بیماری به دو دسته شناخته شده تقسیم می‌شود:

• بری بری مرطوب
• بری بری خشک

بری بری مرطوب بر قلب و سیستم گردش خون تأثیر می‌گذارد. در موارد شدید، مرطوب می‌تواند باعث نارسایی قلبی در فرد شود. در مقابل بری بری خشک به اعصاب آسیب رسانده و می‌تواند منجر به کاهش قدرت عضلانی و در نهایت فلج عضلانی انسان شود. بری بری در صورت عدم درمان می‌تواند تهدید کننده زندگی و باعث مرگ بیمار باشد.

البته اگر به غذاهای غنی از تیامین دسترسی دارید، احتمال ابتلا به بری بری در شما بسیار کم است. امروزه در جهان، بری بری بیشتر در افراد مبتلا به اختلالات مصرف الکل دیده می‌شود. البته ممکن است به عنوان عارضه جراحی کاهش وزن هم مشاهده شود که قابل درمان است.

سندرم Wernicke-Korsakoff (WKS) یا همان بیماری آلزایمر

این سندرم نوعی اختلال مغزی است که گفته می‌شود به دلیل کمبود ویتامین B1 در بدن به وجود می‌آید. سندرم مذکور در واقع دو وضعیت جداگانه است که می‌تواند هم‌زمان رخ دهد.

بیماری Wernicke (WD) و سندرم Korsakoff. معمولا افراد ابتدا علائم WD را دریافت می‌کنند. WD همچنین به عنوان آنسفالوپاتی Wernicke هم شناخته می‌شود. علائم آن عبارتند از:

• دوبینی
• افتادگی پلک بالا (به نام پتوز نیز شناخته می‌شود)
• حرکات چشم به سمت بالا و پایین (یا پهلو به پهلو)
• از دست دادن هماهنگی عضلانی یا آتاکسی که ممکن است در راه رفتن اختلال ایجاد کند
• یک حالت ذهنی آشفته که اغلب منجر به نزاع یا رفتار خشونت آمیز می‌شود

WD به مرور می‌تواند به سندرم کورساکوف تبدیل شود. افرادی که WKS دارند مشکلات مختلفی در رابطه با حافظه خود خواهند داشت.

علائم WKS ممکن است شامل گیجی، تغییر در چشم‌ها و بینایی، یا داستان سرایی اغراق‌آمیز و غیره باشد. الکلیسم یا سوء مصرف الکل، شایع‌ترین علت WKS است. WKS همچنین می‌تواند با کمبود رژیم غذایی یا سایر شرایط پزشکی که جذب B1 را مختل می‌کند، مرتبط باشد.

تشدید نارسایی قلبی

کمبود ویتامین B1 می‌تواند نارسایی قلبی را افزایش دهد. گفته می‌شود که در درمان نارسایی احتقانی قلب، داروهای دیورتیک به سنگ بنای محکم درمان تبدیل شده‌اند.

تا جایی که 50 درصد از بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب در کشورهای صنعتی تحت درمان طولانی مدت دیورتیک قرار می‌گیرند.

درمان دیورتیک با از دست دادن ویتامین‌های محلول در آب، از جمله B1 (تیامین) همراه است. اختلال تعادل الکترولیت، یکی از عوارض اصلی درمان با دیورتیک، به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است.

در مقابل، تنها اطلاعات کمی در مورد اثرات از دست دادن ویتامین در این شرایط موجود است. اما داده‌های موجود نشان می‌دهد که درمان با دیورتیک با افزایش خطر کمبود تیامین همراه است.

گزارش شده که مکمل تیامین برای بهبود عملکرد قلب در بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب تحت درمان طولانی مدت با داروهای دیورتیک عملکرد مثبتی داشته است.

انسفالوپاتی ورنیکه

این مورد یک اختلال حاد عصبی روانپزشکی است که در نتیجه کمبود تیامین (ویتامین B1) رخ می‌دهد. بیماری مذکور اولین بار توسط Carl Wernicke در سال 1881 کشف شد.

این علائم کلاسیک ممکن است تنها در حدود 16-38٪ از بیماران وجود داشته باشد، اگرچه انسفالوپاتی را می‌توان با الگوهای متمایز و تغییرات مشاهده شده توسط تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) مشخص کرد.

آنسفالوپاتی با عوارض و مرگ و میر قابل توجهی همراه است و مرگ 17-20٪ از بیماران مبتلا به آن گزارش شده است. حدود 80 تا 85 درصد از بیمارانی که زنده می‌مانند دچار اختلال مزمن نقص حافظه شدید همراه با حالات فراموشی می‌شوند که شامل نقص‌های یادگیری و از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت است.

این وضعیت که به عنوان روان پریشی کورساکوف هم شناخته می‌شود، اغلب به دنبال آنسفالوپاتی ورنیکه است که در مجموع به عنوان سندرم ورنیکه – کورساکوف (WKS) شناخته می‌شود.

افسردگی

سطوح پایین تیامین با افسردگی مرتبط است. در یک مطالعه روی بزرگسالان چینی مسن، سطوح ضعیف تیامین با خطر بالاتر افسردگی مرتبط بود. قبلا هم اشاره کردیم که مغز از B1 برای تبدیل گلوکز یا قند خون به سوخت استفاده می‌کند. بدون کمک این ماده، مغز به سرعت انرژی خود را از دست می‌دهد.

اگرچه کمبود ویتامین B1 در بدن نادر است اما می‌تواند منجر به انواع اختلالات از جمله تحریک پذیری و علائم افسردگی شود. یک مطالعه نشان داد که استفاده از این ویتامین می‌تواند در کنار داروهای ضد افسردگی برای افراد مبتلا به اختلال افسردگی نتیجه مثبتی داشته باشد.

مکمل‌های ویتامین B1 کدامند؟

عوارض کمبود ویتامین B1  می‌تواند زنگی افراد را مختل کند. پس مهم است که با استفاده مناسب از این ماده، سطح ویتامین را در بدن خود بالا نگه داشته و از بروز این بیماری‌ها جلوگیری کنیم.

البته اگر با توصیه پزشک نیاز به استفاده از انواع مکمل‌های B1 دارید، می‌توانید موارد زیر را در اولویت قرار دهید.

قرص ویتامین B1-300

این مکمل توسط پزشک تجویز می‌شود و تنها برای خود بیمار مناسب است. مصرف آن برای درمان کمبود خفیف ویتامین B، ۲۵ تا ۱۰۰ میلی‌گرم به صورت روزانه درمان است و در صورت کمبود شدید ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم در دوزهای منقسم مصرف می‌شود.

Nature Made Vitamin B1 100 mg

این مورد یک مکمل غذایی برای بالا بردن متابولیسم  و افزایش سطح انرژی است که دارای 100 قرص است تا در دوره زمانی 100 روزه مصرف شود. بزرگسالان می‌توانند به صورت روزانه یک قرص را با آب کافی و در میانه یک وعده غذایی میل کنند.

Nutricost ویتامین B1 (تیامین) 100 میلی‌گرم

این مکمل نیز شامل 120 کپسول است که در هر کپسول مقدار 100 میلی‌گرم ویتامین B1 قرار گرفته است. نحوه مصرف این ماده نیز مانند نمونه قبلی، به صورت روزانه یک عدد به همراه وعده غذایی است.

NOW FOODS ویتامین B1 (تیامین) 100 میلی‌گرم

مکمل غذایی NOW FOODS دوز بالایی از تیامین را در خود دارد که تأثیر مفیدی بر فرایندهای متابولیسم انرژی داشته و به لطف آن احساس خستگی از بین می‌رود.

علاوه بر این، B1 موجود در مکمل از فعالیت صحیح سیستم عصبی پشتیبانی می‌کند؛ بنابراین بر عملکردهای روانی تأثیر مثبت می‌گذارد. نحوه استفاده از این مکمل نیز مانند موارد قبلی است.

کلام آخر

سال‌های زیادی است که بررسی فواید مختلف ویتامین‌ها برای پزشکان جالب شده و برای تامین این مواد در بدن ما کوشش فراوانی می‌شود.

همان‌طور که در متن حاضر مشاهده کردید مصرف انواع این مواد مغذی مانند ویتامین B1 برای سنین مختلف ضروری است و در موارد کمی مانند بارداری محدودیت مصرف دارد.

خوشحال می‌شویم که اگر شما هم در مصرف این نوع ویتامین تجربه متفاوتی دارید، آن را برای ما در قسمت کامنت‌ها درج کنید تا راهنمای این بخش تکمیل شود.

سوالات متداول