فواید و کاربرد طب سوزنی: طب سوزنی چه بیماریهایی را درمان میکند؟

فرض کنید زخم کوچکی در انگشت دست شما ایجاد شود. بلافاصله مغز، سلول‌های دفاعی سفید را برای مقابله با عفونت به آن منطقه می‌فرستد. همزمان، جریان خون در آن منطقه افزایش یافته و مواد عذایی لازم را به بافت‌های مجاور می‌رساند. تمام این اتفاقات در کسری از ثانیه و بدون اطلاع شما رخ می‌دهد. احتمالا ظرف چند روز آینده، همه چیز به شکل سابق خود بازخواهد گشت. جالب است بدانید که روند درمان با طب سوزنی هم چیزی شبیه همین داستان همیشگی بدن است.

با این تفاوت که در طب سوزنی، پزشک تعیین می‌کند که اعصاب محیطی کدام عضو بدن باید تحریک شود تا انسداد مسیرهای انرژی از بین برود. در این مقاله از ایده آل مگ قصد داریم به یک روش درمانی چند هزار ساله به نام طب سوزنی بپردازیم.

بنابراین اگر می‌خواهید بدانید طب سوزنی چیست؟ چطور بیماری‌ها را درمان یا کنترل می‌کند؟ و فواید و عوارض احتمالی آن کدام است؟ با ما همراه باشید.

طب سوزنی چیست؟

سوزن درمانی یا طب سوزنی، از مهم‌ترین شاخه‌های طب سنتی چین TCM است. چینی‌ها معتقدند که یک انرژی حیاتی به نام نیروی «چی» در سراسر بدن جاری است. زمانی که این انرژی حیاتی به خوبی در تمام قسمت‌های بدن جریان داشته باشد، شخص در سلامت کامل جسمی و روحی است.

در مقابل، مسدود شدن جریان چی یا کمبود آن در نواحی مختلف بدن، باعث بروز بیماری است. این مسدود شدن، در گذرگاه‌های انرژی رخ می‌دهد. متخصص طب سوزنی، با تحریک عصب‌های این گذرگاه‌ها با سوزنی نازک، باعث به تعادل رسیدن دوباره جریان انرژی می‌شود. در نتیجه تحریک اعصاب، مرکز کنترل مغز تحریک شده و فرمان درمان صادر می‌شود.

Paul Kempisty یکی از متخصصان بزرگ در حوزه طب سوزنی است. او طب سوزنی را اینگونه تعریف می‌کند: «طب سوزنی یک روش کم‌‌تهاجمی برای تحریک مناطق غنی از عصب سطح پوست به منظور تأثیر بر بافت‌ها، غده، اندام‌ها و عملکردهای مختلف بدن است.»

طب سوزنی برای چه بیماری هایی کاربرد دارد؟

بیماری‌های زیادی با طب سوزنی قابل درمان و برخی بیماری‌ها مانند فشار خون و دیابت، با طب سوزنی، قابل کنترل است. تا به حال، سازمان بهداشت جهانی، درمان ۴۳ نوع بیماری را با استفاده از طب سوزنی تایید کرده است.

از مهم‌ترین و شایع‌ترین بیماری‌های قابل درمان با طب سوزنی، به این موارد توجه کنید:

بیماری های ریوی و تنفسی

این بیماری‌ها زمانی بروز می‌کنند که ریه‌ها انرژی کافی برای رساندن اکسیژن به بدن ندارند. در چنین حالتی، از سوزن‌ها در اندام‌های مرتبط مانند سینوس‌ها و… استفاده می‌شود تا نقاط مسدود شده انرژی باز شوند.

به علاوه، برخی بیماری‌های ریوی دیگر مانند آمفیزم، پلورزی، سینوزیت مزمن و آسم هم به این روش قابل درمان است.

مشکلات روانپزشکی

اغلب داروهای شیمیایی برای درمان بیماری‌های روان، دارای عوارض و اعتیادآور هستند. در حالی که طب سوزنی، یک درمان طبیعی است. در این روش، تحریک اعصاب حسی، باعث پاسخ متقابل مغز و بیدار شدن سیستم ایمنی بدن می‌شود.

به عبارت دیگر، شما برای داشتن یک خواب راحت، احتیاج به ترشح اندورفین یا همان مسکن طبیعی بدن دارید و سوزن‌های طب سوزنی به خوبی این روند را تسریع می‌کنند. بنابراین، پیش از آنکه به دنبال قرص‌های خواب‌آور و آرام‌بخش بروید، حتما طب سوزنی را امتحان کنید.

بیماری های گوارشی

امروزه، به خاطر سبک زندگی غلط، بیماری‌های گوارشی بسیار شایع هستند. جالب است بدانید که طیف وسیعی از این بیماری‌ها مانند سندروم روده تحریک‌پذیر و زخم معده، ریشه در اعصاب دارند. در چنین حالتی، استفاده از طب سوزنی به عنوان یک درمان مکمل، بسیار موثر است. باز شدن مسیرهای حرکت انرژی، باعث بهبود ترشحات گوارشی و متابولیسم سیستم گوارش است.

بیماری های زنان

طب سوزنی اثر چشمگیری در درمان بیماری‌ها و اختلالات جنسی و همچنین، ناباروری دارد. از مهم‌ترین بیماری‌هایی که می‌توان در درمان آن‌ها از طب سوزنی کمک گرفت، عبارتند از:

دردهای قاعدگی، تخمدان پلی کیستیک، کنترل علائم یائسگی، اندومتریوز، عفونت‌های مکرر مثانه، ویار بارداری و درمان افسردگی بعد از زایمان.

بیماری های مغز و اعصاب

نمی‌توان ادعا کرد که طب سوزنی تمام بیماری‌های مغز و اعصاب را به طور کامل درمان می‌کند، اما بدون شک استفاده از این روش، روند درمان و بازتوانی بیمار را در بسیاری از موارد، سرعت می‌بخشد.

به عنوان مثال، گرفتگی عضلات، مشکلات ادراری و ضعف و درد بیماران ام اس به خوبی با استفاده از طب سوزنی قابل بهبود است.

بیماری های پوستی

تحریک اعصاب محیطی باعث بهبود گردش خون و کلاژن‌سازی بهتر پوست است. بنابراین می‌توان گفت که طب سوزنی، یک روش کاملا طبیعی و کم‌هزینه برای جوان‌سازی و شادابی پوست است.

به علاوه، لیفت و فرم‌دهی سینه و باسن، درمان ریزش مو، درمان پسوریازیس و کمک به رفع افتادگی ابروها، چانه و گونه‌ها، از دیگر مواردی هستند که می‌توان با استفاده از طب سوزنی، آن‌ها را انجام داد.

آیا طب سوزنی انواع مختلفی دارد؟

طب سوزنی، علاوه بر خاستگاه چینی خود، انواع دیگری هم دارد. در این مورد می‌توان از طب سوزنی غربی نام برد. در واقع، این طب، سبکی از همان طب سوزنی چینی است که توسط پزشکان غربی توسعه یافته است.

در طب سوزنی غربی، نقاط مخصوص طب سوزنی، بر پایه پزشکی غربی، دوباره تفسیر می‌شوند. به علاوه، تفاوت مهم دیگر، مفهوم بیماری است که بر اساس آسیب‌شناسی طب غربی تعریف می‌شود.

نوع دیگری از طب سوزنی، طب سوزنی پزشکی است. این طب هم بر پایه مفاهیم بیوپزشکی غربی شکل گرفته است.

طب سوزنی چگونه انجام می شود؟

گفتیم که انرژی حیاتی بدن یا جریان چی، از طریق گذرگاه‌های انرژی در سراسر بدن جریان دارد. این مسیرهای انرژی در بدن، از طریق ۳۵۰ نقطه در طب سوزنی، قابل دسترسی هستند. هر نقطه، مربوط به یک عضو یا اندام خاص بدن است. وارد کردن سوزن، به رفع انسداد و متعادل کردن جریان چی کمک می‌کند.

بسته به شدت بیماری و تشخیص متخصص طب سوزنی، می‌توان سوزن را تا عمق بیشتری در بدن فرو برد. همچنین در بعضی موارد، برای جریان یافتن بهتر انرژی، می‌توان سوزن را حرارت داد. آن را چرخاند، بلند کرد یا به آن ضربه‌ای آرام زد. به علاوه، وجود یک جریان الکتریکی خفیف هم به متعادل کردن جریان انرژی کمک زیادی می‌کند.

طب سوزنی چه حسی در ما ایجاد می کند؟

شاید در نگاه اول، ورود چندین سوزن به بدن، آن هم در زمانی نسبتا طولانی، چندان خوشایند نباشد.

اما باید بدانید که ضخامت سوزن‌های طب سوزنی، چیزی شبیه تار مو است. در واقع، ضخامت ضخیم‌ترین سوزن‌های طب سوزنی از نازک‌ترین سوزن‌های تزریقی، به مراتب کمتر است. به این اعداد توجه کنید:

یکی از دلایل تفاوت ضخامت سوزن‌ها این است که در داخل سوزن‌های تزریقی، شیاری برای دارو در نظر گرفته شده است، در حالی که سوزن‌های طب سوزنی، فاقد چنین شیاری هستند.

در بعضی موارد هم ممکن است احساس سوزش، خارش، درد خفیف یا بی‌حسی ایجاد شود. در مجموع، تمام این عکس‌العمل‌ها، بسته به شدت و ضعف بیماری و میزان انسداد مسیرهای انرژیایی می‌تواند بسیار متفاوت باشد.

آیا طب سوزنی بی خطر است؟

در طب سوزنی، هیچ ماده‌ای به بدن بیمار تزریق نمی‌شود و سوزن‌ها کاملا استریل و یکبار مصرف هستند. به عبارت دیگر، وظیفه متخصص طب سوزنی، تحریک درست اعصاب است و اگر این کار، به درستی و در نقاط صحیح انجام شود، خود بدن ادامه درمان را در پیش می‌گیرد. بنابراین مراجعه به یک متخصص خبره در طب سوزنی بسیار مهم است.

به علاوه حتما باید از نظافت و پاکیزگی مرکز طب سوزنی و استریل بودن سوزن‌ها، اطمینان حاصل کنید. در غیر اینصورت، امکان انتقال بیماری‌های خونی مانند ایدز و هپاتیت وجود دارد.

ممکن است پس از انجام طب سوزنی، به دلیل تغییرات هورمونی بدن، احساس خستگی شدید داشته باشید. اما باید بدانید که این موضوع طبیعی است و با یک دوش و استراحت چند ساعته تا فردای روز درمان، حل خواهد شد.

می‌توان گفت اگر تمام مواردی که گفته شد رعایت شود،  طب سوزنی هیچ‌گونه عوارض خاصی ندارد. البته ممکن است در بعضی افراد، محل سوزن‌ها کبودی مختصری پیدا کند که معمولا ظرف یکی دو روز از بین می‌رود و نیاز به درمان خاصی ندارد.

فواید طب سوزنی چیست؟

واقعیت این است که هر روش درمانی، مزایا و معایب خاص خود را دارد. اما به نظر می‌رسد فواید طب سوزنی به نحو محسوسی بر معایب آن برتری دارد. به این موارد توجه کنید.

• طیف وسیعی از بیماری‌ها با طب سوزنی قابل درمان و حداقل، قابل کنترل هستند.
• در طب سوزنی، نیاری به بیهوشی و تحمل عوارض آن نیست.
• طب سوزنی، یک روش درمانی کاملا طبیعی است که استفاده از داروهای شیمیایی در آن نقش ندارند.
• طب سوزنی، یک روش غیرتهاجمی و کم‌عارضه است.
• جلسات درمان با طب سوزنی، چندان وقت‌گیر نیستند و درمان، روندی آرام و بدون تنش دارد.
• این روش برای بیمارانی که دارو برایشان مناسب نیست، بسیار موثر است.
• این روش، دردهای مختلف را به خوبی کنترل و در برخی موارد، درمان می‌کند.
• بعد از طب سوزنی نیاز به مصرف هیچگونه دارویی نیست، بنابراین می‌توان گفت به کارگیری طب سوزنی، کشور را از وابستگی به واردات داروهای گران‌قیمت، بی‌نیاز می‌کند.

مراحل درمان با طب سوزنی چیست؟

ابتدا متخصص طب سوزنی از شما شرح حال می‌گیرد. این کار شامل یک گفتگوی دو نفره و احتمالا پر کردن یک پرسش‌نامه خواهد بود. بر مبنای اطلاعاتی که به پزشک می‌دهید و علائمی که بیماری از خود نشان داده است، متخصص طب سوزنی، نقاط مسدود‌کننده جریان انرژی را مشخص می‌کند.

در ادامه، در حالی که روی تخت دراز کشیده یا نشسته‌اید، متخصص طب سوزنی، سوزن‌های نازک را در کمتر از یک ثانیه، داخل نقاط مشخص شده می‌کند.

عمقی که سوزن وارد می‌شود و همچنین کارهایی مانند حرکت دادن سوزن، استفاده از جریان خفیف الکتریکی و… همگی بستگی به نوع و شدت بیماری دارد. به عبارت دیگر، عدم تعادل جریان انرژی در کانال‌ها یکسان نیست و به همین دلیل، شیوه کار هم متفاوت خواهد بود. طول قرارگیری سوزن‌ها در بدن هم متفاوت است. این زمان ممکن است از 15 دقیقه تا یک ساعت، متغیر باشد.

هر چند وقت یک بار باید تحت درمان قرار بگیرم؟

اگر بیماری شما علائم زیادی دارد و یا درد دارید، تاثیر این طب در همان جلسه اول هم قابل لمس است، اما این درمان یک جلسه‌ای، کافی نیست. به عنوان مثال ممکن است یک مشکل حاد، بین 8 تا 12 جلسه، بهبود قابل توجهی پیدا کند. در حالی که فردی که به یک بیماری مزمن مبتلا است، ممکن است نیاز داشته باشد که به مدت چند ماه، یک تا دو جلسه درمانی در طول هفته را پشت سر بگذارد.

آیا برای معالجه یک بیماری به درمان های دیگری غیر از طب سوزنی نیاز هست؟

اگرچه طب سوزنی درباره برخی بیماری‌ها، اثرات درمانی غیر‌قابل انکاری داشته است، اما باید دانست که این طب، حداقل تا به حال، در مورد تمام بیماری‌ها جوابگو نبوده است. به همین دلیل گاهی از آن به عنوان طب مکمل نام می‌برند. به این مفهوم که بیمار، در کنار سایر اقدامات درمانی، اعم از داروهای شیمیایی یا گیاهی، برای کاهش عوارض و درد، به این شیوه روی می‌آورد. برای مثال، می‌توان کاهش عوارض ناشی از شیمی درمانی را نام برد.

مثال دیگر، در مورد دیسک بیرون زده است. طب سوزنی، نمی‌تواند چنین مشکل حادی را به تنهایی اصلاح کند، اما در کاهش میزان درد و کنترل شرایط بیماری، بسیار موثر خواهد بود. اینجا است که اگر سبک زندگی فرد اصلاح شود، از حرکت درمانی یا داروهای تجویز شده استفاده کند و در کنار آن‌ها طب سوزنی را به کار گیرد، روند درمان را به مراتب سریع‌تر طی خواهد کرد.

چگونه یک متخصص طب سوزنی پیدا کنم؟

پیش از این هم اشاره کردیم که برای دریافت بهترین نتایج از طب سوزنی، باید نزد یک متخصص حاذق بروید. برای این منظور به این نکات توجه داشته باشید:

• مرکزی را انتخاب کنید که مجوز رسمی از سوی وزارت بهداشت و علوم پزشکی داشته باشد. این مجوز باید در جایی که مراجعه‌کنندگان بتوانند آن را ببینند، نصب شود.
• مرکزی را انتخاب کنید که تجهیزات و امکانات مناسب داشته باشد. برای مثال، سوزن‌های مورد استفاده برای شما حتما باید کاملا استریلیزه و یکبار مصرف باشند. اگر قصد استفاده از تکنیک امبدینگ را دارید، توجه داشته باشید که نخ‌های کاشت حتما باید با‌کیفیت باشند.
• به تجربه کاری، علم به روز و اعتبار مدرک تخصصی پزشک طب سوزنی توجه کنید.
• پزشکی را انتخاب کنید که به حرفه خود علاقمند است و برای یادگیری نکات و تکنیک‌های جدید، در دوره‌های تخصصی شرکت می‌کند و با سیر تکامل این علم، همراه است.
• می‌توانید از طریق اینترنت یا مراجعات حضوری، درباره نظرات سایر مراجعین تحقیق کرده و درباره کیفیت کار پزشک مورد نظرتان اطلاعات بیشتری کسب کنید.
• بهتر است مرکزی را انتخاب کنید که تمام روش‌های مکمل درمانی طب سوزنی را داشته باشد. زیرا ممکن است در طی درمان، نیاز به استفاده از برخی از این روش‌ها هم داشته باشید. برخی از این روش‌ها عبارتند از: موکسا تراپی، هیدرودرمی، میکرونیدلینگ، امبدینگ، تزریق پی‌آرپی، بادکش درمانی، مزوتراپی و…

سخن آخر

امیدواریم اطلاعات این مقاله برای شما مفید بوده باشد. باور طب سوزنی این است که برای داشتن سلامت کامل، باید روح، فیزیک بدن و احساسات رفتاری و ارتباطی انسان، در هماهنگی و توازن کامل باشند. واقعیت این است که درک عمق این مفاهیم بسیار پیچیده و دشوار است، اما اکثر محققان و متخصصان حوزه پزشکی، بر سر اثرگذاری و مفید بودن طب سوزنی، توافق نظر دارند. به کارگیری این شیوه درمان، روشی کم‌تهاجمی و کم‌هزینه است که عوارض بسیار زودگذر و کمی را متوجه بیمار می‌کند. شاد و سلامت باشید.

سوالات متداول