خواص هویج برای سلامتی را بیشتر بشناسید!
وقتی که هویج برای اولین بار در افغانستان کشت شد؛ هیچ فکرش را هم نمی‌کرد این سبزی ریشه‌ای، روزی به این حد از محبوبیت دست پیدا کند! امروزه خواص هویج در کنار مزه ترد و لذیذ آن، این ریشه نارنجی را به یکی از علاقمندی‌های جهانی تبدیل کرده است.
هویج را با رنگ نارنجی آن می‌شناسیم؛ اما جالب است بدانید که این میوه در آغاز حیات خود، بنفش یا زرد رنگ بود! در واقع هویج نارنجی برای اولین بار در قرن 15 میلادی، در اروپای مرکزی کشت و توسعه یافت.
در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم به بررسی خواص هویج برای سلامتی بپردازیم. اگر دوست دارید با این سبزی خوش‌رنگ و البته خوش‌مزه بیشتر آشنا شوید، حتما تا پایان با ما همراه باشید.
هویج از کجا سبز شد؟
هویج یک سبزی ریشه‌ای پرمصرف (معمولا به رنگ نارنجی) است در سراسر جهان، به عنوان یک ماده غذایی محبوب، مورد استفاده قرار می‌گیرد. خواص هویج به دلیل وجود بتاکاروتن، فیبر غذایی، آنتی اکسیدان‌ها، مواد معدنی و … است.
هویج از انعطاف‌پذیری بسیار خوبی هم برخوردار است. این سبزی به روش‌های مختلفی مصرف و فرآوری می‌شود. علاوه بر این، ماندگاری بالای این سبزی در مکان‌های معمولی یا سرد، محبوبیت بیشتری به آن بخشیده است.
هویج برای اولین بار در افغانستان (که آن زمان بخشی از ایران بود) کشت شد. البته گیاه‌شناسان بی‌شماری در طول قرن‌های متمادی، موفق به بهبود طعم، اندازه، ظاهر و ترکیب هویج‌های اولیه شدند.
تاریخچه کشت هویج به سرزمین‌های گرم و خشک ایران و افغانستان باز می‌گردد. پیش‌بینی می‌شود این سبزی برای اولین بار، در حدود 3 هزار سال قبل از میلاد، کشف و مورد استفاده قرار گرفت.
در آن سال‌ها، کاروان‌های تجاری هویج را به کشورهای عربی، آسیایی و آفریقایی می‌فروختند. نکته جالب این بود که این سبزی به سرعت توسط مردم بومی آن مناطق پذیرفته شد. گویاترین نشانه محبوبیت هویج را می‌توان در قرار دادن این میوه در مقبره فرعون‌های مرده در مصر باستان پیدا کرد.
در دوران باستان، مردم از هویج به عنوان یک ماده غذایی خوش‌مزه و همچنین یک داروی شفابخش، استفاده می‌کردند. در روم باستان، هویج یک داروی قوی جنسی محسوب می‌شد و البته به صورت پخته و در کنار گیاهان دیگر، به عنوان غذا مصرف می‌شد.
ارزش غذایی هویج
با بررسی تاریخچه این گیاه، متوجه می‌شویم که از همان دوران باستان، مردم متوجه خواص هویج برای سلامتی شده بودند. بد نیست بدانید در حدود 86 تا 95 درصد از هویج را آب تشکیل می‌دهد. بخش خوراکی آن هم شامل 10 درصد کربوهیدرات است.
100 گرم هویج خام، دارای ارزش غذایی زیر است:
| آب | کربوهیدرات | کالری | پروتئین | قند | فیبر | چربی |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 88 درصد | 9.6 گرم | 41 | 0.9 گرم | 4.7 گرم | 2.8 گرم | 0.2 گرم |
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، هویج از چربی و پروتئین بسیار کمی برخوردار است. همچنین این سبزی باعث بالا رفتن قند خون بعد از مصرف غذا هم نمی‌شود.
هویج یک منبع خوب برای فیبر محسوب می‌شود. فیبر هویج از نوع محلول است. این فیبر باعث کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت و همچنین کمک به تولید باکتری‌های مفید روده می‌شود.
زمانی که صحبت از سبزیجات باشد، قطعا پای ویتامین‌ها هم در میان است. هویج یک منبع مناسب برای برخی از مواد معدنی از جمله بیوتین، ویتامین A، ویتامین K1 و ویتامین B6 است.
هویج سرشار از بتاکاروتن است که بدن شما، آن را به ویتامین A تبدیل می‌کند. از طرفی دیگر، این ریشه دارای مقدار زیادی بیوتین است (یک ویتامین B که قبلا با نام ویتامین H شناخته می‌شد). این ماده نقش مهمی در متابولیسم چربی و پروتئین ایفا می‌کند.
ویتامین K1 (فیلوکینون) موجود در هویج، به انعقاد خون و تقویت استخوان‌ها کمک کند. از دیگر خواص هویج می‌توان به پتاسیم برای کنترل فشار خون و ویتامین B6 برای تبدیل مناسب غذا به انرژی نام برد.
هویج سرشار از برخی ترکیب‌های گیاهی با نام کاروتنوئیدها است که به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل می‌کنند. این آنتی اکسیدان‌ها با بهبود عملکرد ایمنی و کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی، بیماری‌های دژنراتیو مختلف و انواع خاصی از سرطان، مرتبط هستند.
ترکیب‌های گیاهی هویج
علاوه بر موارد مطرح شده، هویج دارای انواع ترکیب‌های گیاهی زیر است:
- بتاکاروتن: هویج نارنجی داری مقدار زیادی بتاکاروتن است. پخته شدن این ریشه، به جذب بیشتر این ترکیب کمک می‌کند.
- آلفاکاروتن: یک آنتی اکسیدان که مانند بتاکاروتن در بدن شما به ویتامین A تبدیل می‌شود.
- لوتئین: یکی از رایج‌ترین آنتی اکسیدان‌های هویج که برای سلامت چشم مهم است.
- لیکوپن: یک آنتی اکسیدان قرمز روشن که در بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات قرمز رنگ از جمله هویج قرمز و بنفش یافت می‌شود. لیکوپن ممکن است خطر ابتلا به سرطان و بیماری قلبی را کاهش دهد.
- پلی استیلن‌ها: تحقیقات اخیر این ترکیبات زیست فعال موجود در هویج را شناسایی کرده‌اند که ممکن است به محافظت در برابر سرطان خون و سایر سرطان‌ها کمک کنند.
- آنتوسیانین: یک آنتی اکسیدان قوی که در هویج‌های تیره رنگ یافت می‌شود.
خواص هویج برای سلامتی
بعد از بررسی ارزش غذایی، اکنون نوبت پرداختن به خواص هویج است. تحقیقات زیادی در رابطه با فواید این ریشه خوراکی برای سلامتی انجام شده‌اند. در ادامه، به بررسی برخی از نتایج این تحقیق‌ها خواهیم پرداخت:
تقویت سیستم ایمنی بدن
هویج سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و مقادیری از ویتامین C است. به همین دلیل، می‌تواند نقش بسیار موثری در تقویت سیستم ایمنی بدن شما ایفا کند. خوردن منظم هویج می‌تواند باعث ایجاد یک سپر محافظتی قوی در برابر انواع ویروس‌ها، باکتری‌ها و میکروب‌ها شود.
خوردن نصف لیوان هویج خام، می‌تواند 5 درصد از نیاز روزانه بدن شما به ویتامین C را تامین کند. این ویتامین در کنار سایر فوایدی که برای سلامتی دارد، باعث افزایش جذب آهن توسط بدن می‌شود که این موضوع، از بروز عفونت‌ها جلوگیری می‌کند.
تقویت بینایی
عامیانه‌ترین و مشهورترین مورد از خواص هویج به نقش آن در سلامت چشم‌ها اشاره دارد! این خاصیت به دلیل وجود بتاکاروتن است که در بدن شما به ویتامین A تبدیل می‌شود. همان‌طور که می‌دانید، این ویتامین در تقویت بینایی و سلامت چشم‌ها، نقش اصلی را ایفا می‌کند.
نکته: اگر به دنبال افزایش سلامتی چشم‌ها و تقویت بینایی خود هستید، حتما هویج زرد را در رژیم غذایی‌تان قرار دهید. زیرا این سبزی سرشار از لوتئین است که از کاهش بینایی در سنین پیری، جلوگیری می‌کند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان
به صورت کلی، مواد غذایی که حاوی آنتی اکسیدان‌ها باشند، می‌توانند از طریق مبارزه با رادیکال‌های آزاد، احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهند. دو آنتی اکسیدان اصلی موجود در هویج، به ترتیب کاروتنوئیدها و آنتوسیانین‌ها هستند.
کاروتنوئیدها به هویج رنگ نارنجی و زرد می‌دهند. این در حالیست که آنتوسیانین‌ها رنگ این ریشه را قرمز یا بنفش می‌کنند. از نظر تاثیر آنتی‌اکسیدانی آنتوسیانین‌ها قوی‌تر از کاروتنوئیدها هستند.
کاروتنوئیدها ممکن است به جلوگیری از ابتلا به سرطان‌های پروستات، روده بزرگ و معده کمک کنند. این آنتی اکسیدان‌ها، همچنین به زنان در جلوگیری از سرطان سینه هم کمک می‌کنند.
کمک به افزایش سلامت قلب
یکی دیگر از خواص هویج به افزایش سلامت قلب مربوط می‌شود. هویج به سه روش، می‌تواند برای قلب شما مفید باشد:
- این سبزی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است که به طور کلی، سلامت قلب را افزایش می‌دهد.
- دارای پتاسیم است که به کنترل فشار خون کمک می‌کند.
- سرشار از فیبر است که به کاهش وزن و حفظ سلامتی قلب کمک می‌کند.
هویج قرمز دارای لیکوپن است. این ترکیب گیاهی می‌تواند تا حد زیادی به جلوگیری از انواع بیماری‌های قلبی، کمک کند.
کمک به کنترل دیابت
پزشکان به افرادی که به دیابت نوع 2 مبتلا هستند، توصیه می‌کنند سبزیجات غیر نشاسته‌ای از جمله هویج را در رژیم غذایی خود قرار دهند. هویج سرشار از فیبر است که می‌تواند به کنترل سطح قند خون، کمک کند.
از طرف دیگر، وجود بتاکاروتن و تبدیل آن به ویتامین A در بدن، یکی دیگر از خواص هویج برای افراد مبتلا به دیابت است. برخی شواهد نشان می‌دهند که این ویتامین، می‌تواند قند خون شما را کنترل کند.
تقویت استخوان‌ها
همان‌طور که در ارزش غذایی هویج بررسی کردیم، این ریشه خوراکی دارای ویتامین K و پتاسیم است. این مواد مغذی، هر دو در تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکس استخوان، کاملا مفید هستند.
برطرف کردن یبوست
اگر در دفع مدفوع مشکل دارید، هویج می‌تواند دوای درد شما باشد! فیبرهای نامحلول موجود در این سبزی، باعث نرم شدن مدفوع، افزایش آب آن و بهبود عملکرد روده‌ها می‌شود.
اگر به منظور رفع یبوست هویج مصرف می‌کنید، حتما باید آن را به صورت خام میل کنید. پخنن این گیاه، می‌تواند بخش زیادی از فیبر آن را از بین ببرد.
افزایش سلامت پوست
اگر به دنبال داشتن یک پوست درخشان و شفاف هستید، هویج قطعا به شما کمک خواهد کرد. وجود بتاکاروتن (عامل اصلی رنگ نارنجی هویج) می‌تواند به افزایش درخشش و شفافیت پوست کمک کند.
در صورتی که از خشکی پوست رنج می‌برید، حتما روزانه یک لیوان آب هویج را در رژیم غذایی خود قرار دهید. پتاسیم موجود در هویج، پوست و به صورت کلی بدن شما را هیدراته (دارای آب کافی) نگه می‌دارد.
محافظت از دندان‌ها
مصرف هویج، یک لبخند درخشان به شما هدیه خواهد داد. جالب است بدانید که جویدن هویج خام (که از دیرباز به عنوان یک سبزی ضد پوسیدگی شناخته می‌شد) به عنوان یک مسواک طبیعی عمل می‌کند.
علاوه بر این، هویج سرشار از کراتین ضد پلاک و ویتامین A است که به تقویت مینای ظریف دندان، کمک می‌کنند. به این منظور، سعی کنید از هویج خام استفاده کنید و آن را بجویید.
عوارض مصرف هویج زیاد
مصرف هویج معمولا بی‌خطر است و عوارض چندانی به همراه ندارد. البته ممکن است در برخی از افراد، اثرات نامطلوبی مثل زرد یا نارنجی شدن رنگ پوست (در کوتاه مدت) ایجاد کند.
علاوه بر این، هویج‌هایی که در خاک‌های آلوده رشد می‌کنند یا در معرض آب آلوده قرار دارند، ممکن است حاوی مقادیری از فلزهای سنگین باشند.
روش های مصرف هویج
برای استفاده از خواص هویج و مصرف این سبزی همه کاره، روش‌های مختلفی پیش روی شما قرار دارند. شما می‌توانید هویج را به صورت خام، آب‌پز، بخارپز، برشته، آب‌میوه یا به عنوان بخشی از یک سوپ یا خورشت، نوش جان کنید.
بهترین روش‌های مصرف هویج عبارتند از:
- از هویج رنده شده در سالاد استفاده کنید.
- هویج رنده شده را به سوپ، خورشت یا کلوچه اضافه کنید.
- آن را به صورت خام و در چوب‌های باریک به عنوان یک میان وعده میل کنید.
- به کمک دستگاه آب‌میوه‌گیری، آب هویج را گرفته و میل کنید.
علاوه بر این، ویتامین A در کنار چربی‌ها، بهتر جذب بدن می‌شود. برای دریافت بیشترین مقدار از این ویتامین هویج، بهتر است آن را در کنار منابع سالم چربی از جمله آووکادو، آجیل یا دانه‌ها مصرف کنید
کلام پایانی
هویج از زمان‌های بسیار دور تا امروز، به عنوان یک سبزی ریشه‌ای سالم، خوش‌مزه و مقوی مورد علاقه مردم سراسر جهان قرار داشته است. مصرف منظم هویج، می‌تواند باعث افزایش چشم‌گیر سلامتی کلی شما شود.
در این مقاله به بررسی خواص هویج برای سلامتی پرداختیم. در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.
