اوتیسم در کودکان؛ آیا کودک من دچار اوتیسم شده است؟

اوتیسم در کودکان باعث ایجاد تفاوت‌های اساسی می‌شود؛ بنابراین، ما با یک مقوله‌ی روان‌شناسی تقریبا پیچیده طرف هستیم و ضروری است دانش و آگاهی‌های کافی را برای کنترل آن به دست آوریم. اگر نگران سلامتی کودک دلبندتان هستید و احساس می‌کنید که به اوتیسم مبتلا است، قبل از هر چیزی باید به خوبی با این بیماری آشنا شوید. زمانی که شما به خوبی با این اختلال و علائم آن آشنا شوید، بهتر می‌توانید کودک خود را در مسیر یادگیری، رشد و شکوفایی همراهی کنید.

اگر سوالات و ابهامات زیادی درباره بیماری اوتیسم در کودکان دارید، با ما همراه شوید. امروز در ایده ‌آل مگ به بررسی علائم اوتیسم در کودکان خواهیم پرداخت. امیدواریم بعد از خواندن این مقاله دید روشن و بهتری نسبت به این بیماری به دست بیاورید.

اوتیسم چیست؟

اوتیسم یکی از بیماری کودکان است که در اوایل دوران کودکی بروز می‌کند و در ابتدا دارای علائم خفیفی است. این بیماری باعث ایجاد اختلال در بسیاری از زمینه‌‌های اساسی مانند یادگیری، صحبت کردن، بازی و تعامل با دیگران می‌شود. علائم و نشانه‌های آن هم مانند اثراتش متفاوت هستند. بعضی از کودکان علائم خفیفی دارند؛ در حالی که عده‌ای دیگر با موانع زیادی روبه‌رو هستند که باید بر آن‌ها غلبه شود؛ با این حال، هر کودکی که به این بیماری دچار است، حداقل در ۳ زمینه اساسی زیر دچار مشکل می‌شود:

• برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی
• ارتباط با دیگران و دنیای اطراف
• فکر و رفتار انعطاف‌پذیر

بین پزشکان، والدین و متخصصان اختلافاتی در زمینه علل ایجاد این بیماری و بهترین راه مقابله با آن وجود دارند؛ با این حال، همگی در یک مقوله با هم اتفاق نظر دارند: تشخیص به موقع و مداخله سریع و فشرده می‌تواند تا حد بسیار زیادی ثمربخش واقع شود. مهم نیست کودک شما در چه سنی قرار دارد یا بیماری تا چه حدی پیشرفت کرده است؛ هرگز امید خود را از دست ندهید. مراقبت‌های شما می‌تواند به فرزند دلبندتان در مسیر یادگیری و شکوفایی کمک شایانی کند.

داستان یک کودک

رها ۱ ساله است و کاملا سالم به نظر می‌رسد؛ اما والدینش نگران رشد و یادگیری او هستند. رها کارهایی که برادر بزرگترش در ۱ سالگی انجام می‌داد را انجام نمی‌دهد. او خیلی بازی نمی‌کند، زیر چشمی پدر و مادر خود را نگاه نمی‌کند و حتی از آن‌ها تقلید نمی‌کند. پدر و مادر رها سعی می‌کنند با خریدن اسباب بازی و پخش کردن آهنگ‌های شاد کودکانه نظر او را به بازی و تحرک جلب کنند؛ اما او علاقه‌ای به این کارها از خود نشان نمی‌دهد. رها اصلا ارتباط چشمی برقرار نمی‌کند. اگرچه شنوایی رها بررسی شده و طبیعی بوده است؛ اما هیچ واکنشی در قبال حرف‌های والدین خود نشان نمی‌دهد. رها باید حتما تحت نظر یک متخصص رشد کودکان قرار بگیرد.

چگونه والدین می‌توانند علائم هشداردهنده را تشخیص دهند؟

شما به عنوان والدین و کسانی که بیشتر زمان را با کودک خود سپری می‌کنید، اولین افرادی هستید که می‌توانید علائم اوتیسم را در فرزند خود مشاهده کنید. شما بیشتر از هر کس دیگری، فرزند خود را می‌شناسید. علائم و نشانه‌هایی را می‌بینید و درک می‌کنید که ممکن است یک پزشک متخصص اطفال نتواند در یک جلسه ۱۵ دقیقه‌ای، آن‌ها را مشاهده کرده و تشخیص دهد. یک متخصص اطفال می‌تواند یک شریک ارزشمند در زمینه کنترل اوتیسم کودکتان باشد؛ اما هرگز از اهمیت مشاهدات و تجربه‌های خود غافل نشوید. نکته کلیدی این است که یاد بگیرید چه علائمی معمولی هستند و خطرناک‌ها کدامند؟

رشد فرزند خود را زیر نظر بگیرید. اوتیسم انواع مختلفی از تاخیرهای رشد را شامل می‌شود؛ بنابراین، توجه دقیق به اینکه چه زمانی کودک شما در حال رسیدن به نقاط عطف اجتماعی، عاطفی و شناختی است، یک روش موثر برای کشف زود‌هنگام این اختلال است. البته تاخیر در رشد کودک در زمینه‌های مختلف، لزوما به معنی اوتیسم نیست.

اگر نگران هستید، اقدام کنید

کودکان با سرعت‌های متفاوتی رشد می‌کنند؛ بنابراین، اگر فرزند شما دیر شروع به راه رفتن کرده یا صحبت کردن را کمی با تاخیر آغاز کرده است، دچار وحشت و نگرانی نشوید؛ اما اگر کودک شما نقاط عطفی را که هم سن و سال‌های او ارائه می‌کنند، ارائه نمی‌کند یا به موردی خاص مشکوک هستید، اصلا صبر نکنید. در سریع‌ترین زمان ممکن نگرانی خود را با یک متخصص اطفال در میان بگذارید.

«ببینیم چه می‌شود» را قبول نکنید

خیلی از افراد به نگرانی‌های والدین با عبارت‌هایی مثل «نگران نباشید» یا «حالا صبر کنید ببینید چه اتفاقی می‎افتد» واکنش نشان می‌دهند؛ اما منتظر ماندن بدترین کاری است که به عنوان والدین یک کودک مشکوک به اوتیسم می‌توانید انجام دهید. کودک شما ممکن است در سنی باشد که بهترین زمان را برای پیشرفت و بهبود داشته باشد؛ بنابراین، منتظر ماندن و اقدام نکردن شما می‌تواند این زمان طلایی را از او بگیرد.

به احساسات و غریزه‌ خود اعتماد کنید

در بهترین حالت، پزشک نگرانی‌های شما را جدی گرفته و وضعیت فرزندتان را از نظر اوتیسم یا سایر تاخیرهای رشد به طور کامل ارزیابی می‌کند؛ اما گاهی حتی متعهدترین پزشک‌ها هم علائم و پرچم‌های قرمز را دست کم می‌گیرند. به ندای احساس خود گوش دهید. اگر قلبتان به شما می‌گوید که یک چیزی اشتباه است، به نگرانی خود اعتماد کرده و آن را جدی بگیرید. در این مواقع به حرف تنها یک پزشک اکتفا نکرده و بلافاصله قرار ملاقاتی با یک پزشک دیگر بگذارید و نظر او را هم جویا شوید.

در بعضی از کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است مهارت‌های یادگیری به یکباره متوقف شوند. این اتفاق معمولا بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی رخ می‌دهد. به طور مثال، کودک صحبت کردن را با کلماتی مانند «مامان» و «بابا» شروع می‌کند و دیگر کلمه جدیدی را یاد نمی‌گیرد. یا ممکن است بازی‌هایی که قبلا از آن‌ها لذت برده است را دیگر انجام ندهد. هرگونه تغییری را بسیار جدی بگیرید. این تغییرات می‌توانند در زمینه گفتار، تحرک، علاقه یا ارتباط برقرار کردن باشند.

علائم اوتیسم معمولا از چه سنی تشخیص داده می‌شوند؟

معمولا علائم اوتیسم در اوایل دوران کودکی، بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی ظاهر می‌شوند؛ با این حال، احتمال وقوع آن‌ها در سنین کمتر یا بیشتر هم وجود دارد.

علائم و نشانه های اوتیسم در کودکان نوپا

اگر اوتیسم در دوران نوزادی رخ دهد، امیدواری به درمان افزایش می‌یابد. در دوران نوزادی مغز انسان بسیار جوان و انعطاف‌پذیر است و این عوامل می‌توانند در بهبود بیماری اوتیسم  مفید واقع شوند. اگرچه تشخیص اوتیسم قبل از ۲۴ ماهگی، اندکی دشوار است، اما علائم این بیماری بین ۱۲ تا ۱۸ ماهگی قابل مشاهده هستند. اگر قبل از ۱۸ ماهگی بتوانید این بیماری را تشخیص دهید، می‌توانید به بازگرداندن مغز و بهبودی امیدوار باشید.

اولین نشانه‌ های اوتیسم در کودکان وجود رفتارهای غیرعادی است. البته تشخیص این غیرعادی بودن کمی دشوار است. در بعضی موارد، اولین علائم اوتیسم حتی به عنوان علائم «کودک خوب» تعبیر می‌شوند؛ چون ممکن است کودک آرام، مستقل و بی سر و صدا باشد و این موارد از نظر والدین به عنوان خصوصیات یک کودک قابل کنترل و دوست داشتنی به نظر بیایند؛ بنابراین، اگر بدانید باید به دنبال چه علائمی بگردید، می‌توانید آن‌ها را زودتر پیدا کنید.

علائم اولیه بیماری اوتیسم در کودکان

کودک شما نمی‌تواند:

• تماس چشمی برقرار کند، مانند نگاه کردن به شما هنگام تغذیه یا لبخند زدن هنگام خندیدن شما
• به شنیدن نام خود یا صداهای آشنا پاسخ دهد
• با چشم اشیا را دنبال کند
• خداحافظی کند یا سایر حرکات را برای برقرای ارتباط انجام دهد
• برای جلب توجه سر و صدا ایجاد کند
• به نوازش پاسخ دهد
• از حرکات و حالات صورت شما تقلید کند
• با افراد دیگر بازی کند
• از آسیب زدن به خود نارحت شود

پرچم‌های قرمز

مشاهده علائم زیر در کودک نشان‌دهنده‌ یک وضعیت قرمز و خطرناک در ارتباط با اوتیسم است؛ بنابراین، باید هر چه سریع‌تر به یک پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید:

• در ۶ ماهگی: هیچ لبخند بزرگ یا رفتارهای گرم و شادی‌بخش از خود بروز نمی‌دهد.
• در ۹ ماهگی: به صداهای جلو یا پشت سر خود واکنش نشان نمی‌دهد.
• در ۱۲ ماهگی: به شنیدن نام خود هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد.
• در ۱۲ ماهگی: سر وصداهای کودکانه را از خود بروز نمی‌دهد.
• در ۱۲ ماهگی: به چیزی اشاره نمی‌کند، چیزی را نشان نمی‌دهد و به دنبال چیزی نمی‌گردد.
• در ۱۶ ماهگی: هیچ کلمه‌ای را بیان نمی‌کند.
• در ۲۴ ماهگی: هیچ عبارت دو کلمه‌ای معنی‌داری را که قبلا نشنیده باشد، به کار نمی‌برد.

علائم اوتیسم در کودکان بزرگتر

با بالا رفتن سن کودکان‌، پرچم‌های قرمز و هشداردهنده در زمینه اوتیسم متنوع‌تر می‌شوند. در این زمان، علائم و نشانه‌های هشدار‌دهنده زیادی وجود دارند؛ اما معمولا این علائم حول مهارت‌های اجتماعی مختل شده، مشکلات گفتاری، مشکلات ارتباطی غیرکلامی و رفتارهای انعطاف‌پذیر به وجود می‌آیند.

نشانه‌های مشکلات اجتماعی

• نسبت به سایر افراد و اتفاقاتی که در اطراف آن‌ها رخ می‌دهند، بی‌تفاوت و بی‌اطلاع هستند.
• نمی‌دانند که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند، با آن‌ها دوست شوند و به بازی کردن بپردازند.
• از نوازش شدن، بلند شدن و لمس شدن توسط دیگران خوششان نمی‌آید.
• تمایلی به شرکت در بازی‌های گروهی ندارند و از اسباب‌بازی‌ها به شکل خلاقانه استفاده نمی‌کنند.
• در درک احساسات یا صحبت کردن در مورد آن‌ها مشکل دارند.
• به نظر می‌رسد که صحبت‌های دیگران را نمی‌شنوند.
• علایق و دستاوردهای خود را با دیگران به اشتراک نمی‌گذارند.

به طور کلی، تعامل اجتماعی برای کودکان مبتلا به اوتیسم دشوار به نظر می‎رسد. بسیاری از کودکان در طیف اوتیسم، ترجیح می‌دهند در دنیای خود زندگی کرده و از دیگران دور شوند.

نشانه‌های مشکلات گفتاری

• با صدای غیرعادی و ریتمی عجیب و غریب صحبت می‌کنند.
• یک کلمه یا عبارت را بارها و بارها تکرار می‌کنند.
• به جای پاسخ دادن به یک سوال، آن را تکرار می‌کنند.
• از کلمات به صورت نادرست استفاده می‌کنند.
• برای بیان خواسته‌ها و نیازهای خود دچار مشکل هستند.
• سوالات و عبارات ساده را درک نمی‌کنند.

علاوه بر نشانه‌های گفتاری بالا، یک مورد اساسی دیگر هم در زمینه کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم وجود دارد: بیشتر آن‌ها دیرتر از کودکان سالم شروع به صحبت کردن می‌کنند؛ بنابراین، اگر احساس کردید در تکلم فرزند شما تاخیر به وجود آمده است، به سرعت با یک پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

نشانه‌های مشکلات ارتباطی غیرکلامی

• از تماس چشمی خودداری می‌کنند.
• حالات صورتشان با آنچه که می‌گویند همخوانی ندارد.
• حرکات و حالات صورت و تن صدای آن‌ها شبیه به دیگران نیست.
• برای ارتباط با دیگران به ندرت از بدن خود استفاده می‌‎کنند.
• به طور غیرعادی نسبت به مناظر، بوها، بافت‌ها و صداها واکنش می‌دهند.
• اندکی دست و پا چلفتی به نظر می‌رسند.

کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در استفاده از نشانه‌های غیرکلامی ظریف و استفاده از زبان بدن مشکل دارند. این موضوع تعامل اجتماعی را بسیار دشوار می‌کند.

رفتارهای تکراری و مشترک در بین مبتلایان به اوتیسم

• حرکات مداوم به عقب و جلو
• دست زدن
• چرخش در یک دایره
• لرزش انگشتان
• خیره شدن به چراغ‌ها
• حرکت انگشتان در مقابل چشم‌ها
• خراشیدن
• چرخاندن مداوم اشیا
• خاموش و روشن کردن مداوم لامپ‌ها
• تکرار کلمات و صداها
• خیره شدن به وسایل متحرک

علت اوتیسم چیست؟

متخصصان دقیقا نمی‌دانند که علت بروز اوتیسم در کودکان چیست. در گذشته، مردم شیوه‌های فرزندپروری را مقصر دانسته و بار گناه و شرمندگی را بر والدینی که در حال تلاش برای کنار آمدن با فرزند بیمارشان بودند، تحمیل می‌کردند. امروزه، بیشتر دانشمندان بر این باورند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز اوتیسم نقش دارند. ذکر این نکته ضروری است که منظور از عوامل محیطی، هر چیزی است که در خارج از بدن باشد. این موضوع فقط به مواردی مثل آلاینده‌ها یا سموم موجود در اتمسفر محدود نمی‌شود. در حقیقت، به نظر می‌رسد که یکی از محیط‌های مهم، محیط قبل از تولد است.

در تحقیقات اخیر، ناهنجاری‌های ژنتیکی متعددی شناسایی شده‌اند که می‌توانند فرد را مستعد ابتلا به اوتیسم کنند؛ علاوه بر این، ممکن است بعضی عوامل متابولیکی یا بیوشیمیایی هم به بروز اوتیسم منجر شوند. در تحقیقات جدید نقش محرک‌های محیطی از جمله مواجهه با بعضی ویروس‌ها در حال بررسی است؛ اما در تعدادی از مطالعات جامع ارتباط بین واکسن‌ها و اوتیسم به طور کامل رد شده است.

در دهه گذشته، به طور چشمگیری تعداد موارد تشخیص بیماری اوتیسم در سراسر جهان افزایش یافته است. مشخص نیست که آیا شیوع اوتیسم در حال افزایش است یا توانایی پزشکان برای تشخیص آن بیشتر شده است. در سال‌های آینده به بسیاری از این سوالات پاسخ داده خواهد شد؛ چون محققان زیادی در حال بررسی منشا، شیوع و درمان اوتیسم هستند.

عوامل مرتبط با بیماری اوتیسم در کودکان

عوامل پیش از تولد که احتمال ابتلا به اوتیسم را افزایش می‌دهند، عبارتند از:

• مصرف داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری، به ‌ویژه ۳ ماهه اول
• کمبودهای تغذیه‌ای در اوایل بارداری، به ‌ویژه دریافت ناکافی اسید فولیک
• سن پدر و مادر
• مشکلات مربوط به زمان تولد یا مدت کوتاهی پس از آن، از جمله وزن بسیار کم یا کم خونی نوزاد
• عفونت‌های مادر در زمان بارداری
• مواجهه با آلاینده‌های شیمیایی مثل فلزات و آفت‌کش‌ها در زمان بارداری

باید درباره عوامل خطر قبل از تولد تحقیقات بیشتری انجام شود؛ اما اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، بهتر است از مواجهه با این عوامل خودداری کنید تا احتمال ابتلای فرزندتان به اوتیسم کاهش یابد.

روش‌های تشخیص اوتیسم در کودکان

برای تست اوتیسم در کودکان از چندین غربالگری، آزمایش‌های ژنتیک و ارزیابی‌های مختلف استفاده می‌شود:

غربالگری رشد

آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می‌کند که تمام کودکان در سنین ۱۸ و ۲۴ ماهگی از نظر ابتلا به اوتیسم غربالگری شوند. غربالگری می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند.

چک لیست اصلاح شده برای اوتیسم در کودکان نوپا (M-CHAT)، یک ابزار غربالگری است که بسیاری از مطب‌های اطفال از آن استفاده می‌کنند. این چک لیست حاوی ۲۳ سوال است که توسط والدین پاسخ داده می‌شود. پزشکان می‌توانند از پاسخ‌ها برای شناسایی کودکانی که احتمال ابتلای آن‌ها به اوتیسم وجود دارد، استفاده کنند.

ذکر این نکته ضروری است که غربالگری یک روش تشخیصی نیست. کودکانی که در غربالگری اوتیسم مثبت می‌شوند، لزوما به این اختلال مبتلا نیستند؛ از طرف دیگر، گاهی اوقات غربالگری موفق به شناسایی کودک مبتلا به اوتیسم نمی‌شود.

سایر غربالگری‌ها و تست‌ها

گاهی اوقات، پزشک انجام ترکیبی از تست‌های مربوط به اوتیسم را توصیه می‌کند، از جمله:

• آزمایش DNA برای بیماری‌های ژنتیکی
• ارزیابی رفتاری
• تست‌های دیداری و شنیداری برای رد هر گونه مشکل بینایی و شنوایی که به اوتیسم مربوط نمی‌شود
• غربالگری کاردرمانی
• پرسشنامه‌های رشد مثل برنامه مشاهده تشخیصی اوتیسم (ADOS)

معمولا اوتیسم توسط تیمی از متخصصان شامل روانشناس کودک، کاردرمانگر و آسیب‌شناس گفتار و زبان تشخیص داده می‌شود.

روش‌های درمان اوتیسم در کودکان

متخصصان رشد کودک متفق القول هستند که کودک مبتلا به اوتیسم باید پس از تشخیص در اسرع وقت تحت درمان قرار بگیرد. هیچ درمانی برای اوتیسم وجود ندارد؛ اما مداخله زودهنگام با استفاده از مهارت آموزی و اصلاح رفتار می‌تواند نتایج مطلوبی را به همراه داشته باشد. این نوع درمان آموزشی و رفتاری علائم اوتیسم شامل اختلال در تعاملات اجتماعی، مشکلات ارتباطی و رفتارهای تکراری را برطرف می‌کند؛ همچنین می‌تواند شانس کودک مبتلا به اوتیسم را برای رفتن به مدرسه و شرکت در فعالیت‌های معمول افزایش دهد.

سایر گزینه‌های درمانی برای کودکان مبتلا به اوتیسم عبارتند از:

• دارو درمانی: اگر کودک علائم دیگری مثل افسردگی، اضطراب، تشنج یا بیش فعالی را نشان دهد، پزشک برای او دارو تجویز می‌کند.
• درمان‌های مکمل و جایگزین: این نوع درمان می‌تواند شامل درمان با ویتامین، تغییر رژیم غذایی و روشی به نام آهن‌زدایی (chelation) باشد که تلاش می‌کند فلزات سنگین را از خون خارج کند. اگرچه بسیاری از والدین اصرار دارند که این نوع درمان موثر است، اما محققان از نظر علمی اثربخشی و بی‌خطر بودن آن‌ها را برای کودکان مبتلا به اوتیسم اثبات نکرده‌اند.

آهن‌زدایی خطرناک بوده و باید از آن اجتناب شود. چون مرگ و میرهایی در اثر این نوع درمان رخ داده است. شما همیشه باید قبل از استفاده از درمان‌های جایگزین درباره ایمنی و اثربخشی آن‌ها با پزشک مشورت کنید.

رژیم غذایی برای کودکان مبتلا به اوتیسم

هیچ رژیم غذایی خاصی برای افراد مبتلا به اوتیسم طراحی نشده است؛ با این حال، بعضی از حامیان اوتیسم در حال بررسی نقش رژیم غذایی در کاهش مشکلات رفتاری و افزایش کیفیت زندگی هستند.

پرهیز از مصرف افزودنی‌های مصنوعی شامل نگهدارنده‌ها، رنگ‌ها و شیرین‌کننده‌ها، اساس رژیم غذایی اوتیسم را تشکیل می‌دهند. توصیه می‌شود مبتلایان به این اختلال از غذاهای کامل مثل میوه‌ها، سبزیجات، مرغ، ماهی و چربی‌های غیراشباع استفاده کرده و مقدار زیادی آب بنوشند.

بعضی از حامیان اوتیسم استفاده از رژیم بدون گلوتن را برای این افراد تائید می‌کنند. گلوتن، پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار یافت می‌شود. این افراد معتقدند که گلوتن باعث ایجاد التهاب در بعضی از مبتلایان به اوتیسم می‌شود؛ با این حال، تحقیقات علمی درباره ارتباط بین اوتیسم، گلوتن و پروتئین کازئین بی‌نتیجه مانده است.

پیشگیری از اوتیسم

پزشکان نمی‌دانند که چه عواملی باعث ابتلا به اوتیسم می‌شوند؛ اما معتقدند که ژن‌ها بیشترین نقش را در بروز این اختلال دارند. اگرچه پیشگیری از اوتیسم امکان‌پذیر نیست، اما می‌توان با اصلاح سبک زندگی شانس به دنیا آمدن کودک سالم را افزایش داد.

پیشگیری از اوتیسم در دوران بارداری

اگر در دوران بارداری بسر می‌برید، اقدامات زیر می‌تواند احتمال تولد نوزاد مبتلا به اوتیسم را کاهش دهد:

• مکمل مولتی ویتامین مصرف کنید. مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک از بروز نقایص مادرزادی مثل اسپینا بیفیدا پیشگیری می‌کند. هنوز مشخص نیست که آیا این کار در کاهش خطر ابتلا به اوتیسم موثر است یا خیر؛ با این حال، مصرف ویتامین‌ها آسیب‌زا نیست.
• درباره داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (SSRI) با پزشک مشورت کنید. زنانی که از داروهای ضد افسردگی SSRI استفاده می‌کنند یا در دوران بارداری دچار افسردگی می‌شوند، باید درباره همه مزایا و خطرات این داروها با پزشک صحبت کنند. از سوی دیگر، درمان نکردن افسردگی مادر می‌تواند روی سلامت فرزند او تاثیر داشته باشد؛ بنابراین، تصمیم‌گیری درباره مصرف دارو آسان نیست.
• به مراقبت‌های دوران بارداری اهمیت دهید. مصرف غذاهای مغذی، تلاش برای جلوگیری از عفونت و مراجعه منظم به پزشک احتمال تولد نوزاد سالم را افزایش می‌دهد.

پیشگیری از اوتیسم در کودکان

متخصصان نمی‌دانند که چگونه می‌توان از بروز اوتیسم در کودکان جلوگیری کرد. آن‌ها می‌دانند که این موضوع از روشی که والدین برای تربیت فرزندشان استفاده می‌کنند، ناشی نمی‌شود؛ همچنین به واکسن‌های دوران کودکی هم مرتبط نیست.

هیچ راهی برای پیشگیری از اوتیسم در کودکان وجود ندارد؛ اما اگر کودک به این اختلال مبتلا باشد، امکان کنترل علائم وجود دارد. تشخیص و مداخله زودهنگام بسیار مفید بوده و می‌تواند رفتار‌ها، مهارت‌ها و رشد گفتاری کودک را بهبود بخشد.

کلام پایانی

اکنون شما بیشتر نشانه‌های اختلال اوتیسم در کودکان را می‌شناسید. وقت آن رسیده که با دیدی حساس و تیزبین‌ کودک نازنین‌تان را بررسی کنید. هیچ نشانه‌ای را از نظر دور نکنید و به محض دریافت اولین احساس خطر، بلافاصله با پزشک مشورت کنید. فراموش نکنید هر چقدر سن کودک شما بالاتر برود، مهار اختلال اوتیسم برای شما دشوارتر می‌شود؛ در نتیجه، به هیچ‌ عنوان سهل‌انگارانه از کنار علائم عبور نکنید.

در صورت مشاهده علائم بالا در فرزندتان، خونسردی خود را حفظ و بر استرس و نگرانی‌تان غلبه کنید. در یک سیکل منطقی و به دور از تصمیمات احساسی، می‌توانید به پیشرفت و رشد کودک مبتلا به اوتیسم خود کمک بسیار زیادی کنید.

سوالات متداول

اوتیسم چیست و چه علائمی دارد؟

اوتیسم، نوعی اختلال رشد است که می‌تواند چالش‌های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری قابل توجهی را ایجاد کند. معمولا در ظاهر افراد مبتلا به اوتیسم چیزی وجود ندارد که آن‌ها را از دیگران متمایز کند؛ اما آن‌ها به شیوه‌های متفاوتی ارتباط برقرار می‌کنند، رفتار می‌کنند و یاد می‌گیرند.

رایج‌ترین علائم اوتیسم در کودکان عبارتند از: اختلال در مهارت‌های ارتباطی، مشکل در برقراری ارتباط چشمی و رفتارها و فعالیت‌های تکراری مثل تکان دادن بازو یا چرخاندن مداوم یک شیء. معمولا علائم این اختلال قبل از ۳ سالگی ظاهر می‌شوند.

اوتیسم چگونه ایجاد می‌شود؟

علت دقیق اوتیسم مشخص نیست؛ اما به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش داشته باشند. در دوران بارداری، بعضی عوامل مانند مصرف داروهای ضد افسردگی، کمبودهای تغذیه‌ای و مواجهه با آلاینده‌های شیمیایی احتمال بروز اوتیسم را افزایش می‌دهند.

شیوع اوتیسم در نوزادانی که قبل از هفته ۲۶ بارداری متولد می‌شوند و پسران، بیشتر است. اگر خانواده‌ای یک فرزند مبتلا به اوتیسم داشته باشد، احتمال اینکه فرزند بعدی هم به این اختلال مبتلا باشد، زیاد است.

آیا اوتیسم درمان قطعی دارد؟

اوتیسم درمان قطعی ندارد؛ اما تحقیقات نشان داده که مداخله زودهنگام در افراد مبتلا به این اختلال نتایج مثبتی را به دنبال دارد. مداخلات می‌تواند به کودک در یادگیری مهارت‌های اجتماعی، ارتباطی، عملکردی و رفتاری کمک کند.

آیا اوتیسم یک ناتوانی ذهنی محسوب می‌شود؟

خیر. بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم دارای ناتوانی ذهنی بوده و از ضریب هوشی پایینی برخوردار هستند؛ اما در حدود یک سوم آن‌ها، ضریب هوشی نرمال یا حتی بالاتر از نرمال است.

آیا اوتیسم از مادر یا پدر به کودک به ارث می‌رسد؟

ژن‌ها نقش مهمی در ابتلا به اوتیسم دارند؛ به طوریکه، در تحقیقات جدید میزان ارثی بودن این اختلال حدود ۸۰ درصد برآورد شده است؛ با این حال، عوامل ژنتیکی تنها دلیل اوتیسم در کودکان نبوده و عوامل محیطی هم می‌توانند موثر باشند.

آیا واکسیناسیون در ابتلا به اوتیسم نقش دارد؟

علیرغم اختلاف نظرهای زیاد درباره این موضوع، تحقیقات علمی از این نظریه که واکسن‌ها یا ترکیبات آن‌ها باعث اوتیسم می‌شوند، پشتیبانی نمی‌کنند. ۵ مطالعه در ایالات متحده، بریتانیا، سوئد و دانمارک نشان داد که واکسیناسیون باعث افزایش شیوع اوتیسم نمی‌شود. در سایر مطالعات هم هیچ مدرکی مبنی بر ارتباط بین واکسن و اوتیسم پیدا نشده است.

چه تفاوتی بین اوتیسم و اختلال کم توجهی- بیش فعالی (ADHD) وجود دارد؟

گاهی اوقات، اوتیسم و ADHD با هم اشتباه گرفته می‌شوند. کودکان مبتلا به ADHD در مورد بی‌قراری، تمرکز و حفظ تماس چشمی با دیگران مشکل دارند. این علائم در بعضی از مبتلایان به اوتیسم هم مشاهده می‌شود. علیرغم بعضی شباهت ها، ADHD یک اختلال طیف اوتیسم محسوب نمی‌شود. یک تفاوت مهم بین این دو این است که مبتلایان به ADHD به قطع مهارت‌های اجتماعی- ارتباطی تمایل ندارند.